کمپین جنجالی بین وردپرس و WP Engine: جدال بر سر برند و حق انحصاری
دنیای برند، دنیای وردپرس، یکی از محبوبترین فناوریهای ساخت و میزبانی وبسایت، درگیر یک جنجال داغ شده است. این درگیری میان متمولنوگ، بنیانگذار وردپرس و مدیرعامل اتوماتیک (Automattic) و شرکت WP Engine، ارائهدهنده خدمات میزبانی وبسایتهای مبتنی بر وردپرس، شکل گرفته است.
توسعه برند به نقل از تککرانچ، وردپرس یک فناوری متنباز و رایگان است که بخش بزرگی از اینترنت (حدود ۴۰ درصد از وبسایتها) را پشتیبانی میکند. وبسایتها میتوانند وردپرس را به صورت مستقل اجرا کنند یا برای راهاندازی آسانتر از راهحلهای ارائهدهندگانی مانند اتوماتیک یا WP Engine استفاده کنند.
در اواسط سپتامبر، مولنوگ در یک پست وبلاگی، WP Engine را «سرطانی برای وردپرس» خواند. او این شرکت را به خاطر غیرفعال کردن قابلیت مشاهده و ردیابی تاریخچه ویرایش برای هر نوشتهای، مورد انتقاد قرار داد. مولنوگ معتقد است که این ویژگی «هستهی وعده کاربر برای محافظت از دادههای شما» است و ادعا میکند که WP Engine به طور پیشفرض این قابلیت را برای صرفهجویی در هزینه، غیرفعال میکند.
او همچنین سرمایهگذار WP Engine، یعنی Silver Lake را مورد انتقاد قرار داد و گفت که آنها به اندازه کافی به پروژه متنباز کمک نمیکنند و استفاده WP Engine از برند «WP» باعث سردرگمی کاربران شده و این تصور را القا کرده است که این شرکت بخشی از وردپرس است.
جنگ حقوقی:
در پاسخ، WP Engine نامهای مبنی بر توقف اتهامات برای مولنوگ و اتوماتیک ارسال کرد و آنها را ملزم به پس گرفتن اظهاراتشان دانست. این شرکت همچنین ادعا کرد که استفاده از علامت تجاری وردپرس توسط آنها تحت پوشش «استفاده منصفانه» قرار میگیرد.
آنها مدعی شدند که مولنوگ اعلام کرده است که مگر WP Engine برای دریافت مجوز استفاده از علامت تجاری وردپرس «درصد قابلتوجهی از درآمد خود» را پرداخت نکند، با رویکردی خصمانه («هستهای سوزانده شده») با آنها برخورد خواهد کرد.
در واکنش، اتوماتیک نیز نامه توقف اتهامات مشابهی را برای WP Engine ارسال کرد و گفت که آنها قوانین استفاده از علائم تجاری وردپرس و ووکامرس را نقض کردهاند.
بنیاد وردپرس (WordPress Foundation) نیز صفحه «سیاست تملک تجاری» خود را تغییر داد و به WP Engine اشاره کرد و ادعا کرد که این سرویس میزبانی، کاربران را سردرگم کرده است.
«حروف اختصاری ‘WP’ تحت پوشش علائم تجاری وردپرس نیست، اما لطفا از آن به روشی که باعث سردرگمی مردم شود، استفاده نکنید. به عنوان مثال، بسیاری از افراد فکر میکنند WP Engine «موتور وردپرس» است و به طور رسمی با وردپرس مرتبط است، در حالی که اینطور نیست. این شرکت با وجود کسب درآمد میلیاردی از بستر وردپرس، حتی یک بار هم به بنیاد وردپرس کمک مالی نکرده است.»
ممنوعیت WP Engine، تأثیر بر جامعه و نبرد علائم تجاری:
مولنوگ سپس دسترسی WP Engine به منابع وردپرس.ارگ را مسدود کرد. در حالی که عناصری مانند افزونهها و قالبها تحت مجوز متنباز هستند، ارائهدهندگانی مانند WP Engine نیاز به راهاندازی سرویسی برای دریافت آنها دارند که تحت مجوز متنباز نیست.
این اقدام باعث ایجاد اختلال در بسیاری از وبسایتها و جلوگیری از بهروزرسانی افزونهها و قالبها شد و برخی از آنها را در برابر حملات امنیتی آسیبپذیر کرد. این رویکرد که وبسایتهای کوچک را بیدفاع رها میکرد، جامعه کاربران را خشمگین کرد.
در پاسخ به این حادثه، WP Engine در پستی ادعا کرد که مولنوگ از کنترل خود بر وردپرس سوءاستفاده کرده تا مانع دسترسی مشتریان WP Engine به وردپرس.ارگ شود.
این شرکت ادعا کرد: «اقدام بیسابقه و غیرقابل توجیه مت مولنوگ، نه تنها بر فعالیت عادی کل اکوسیستم وردپرس، بلکه بر همه توسعهدهندگان افزونه وردپرس و کاربران متنباز که به ابزارهای WP Engine مانند ACF وابستهاند، تأثیر میگذارد.»
وردپرس.ارگ در ۲۷ سپتامبر، به طور موقت ممنوعیت را لغو کرد و به WP Engine اجازه داد تا اول اکتبر به منابع دسترسی داشته باشد.
مت مولنوگ در یک پست وبلاگی، موضوع را شفافسازی کرد و گفت که این درگیری تنها بر سر استفاده از علامت تجاری با WP Engine است. او ادعا کرد که اتوماتیک مدتهاست در تلاش است تا توافقی برای صدور مجوز استفاده از علامت تجاری با WP Engine منعقد کند، اما تنها پاسخ WP Engine «سرکار گذاشتن» آنها بوده است.
جامعه وردپرس و سایر پروژهها نگرانند که این اتفاق برای آنها نیز بیفتد و از اتوماتیک که مجوز انحصاری استفاده از علامت تجاری وردپرس را دارد، درخواست شفافسازی کردهاند. همچنین جامعه خواهان دستورالعملهای واضحی درباره اینکه چگونه میتوانند از «وردپرس» استفاده کنند و چه محدودیتهایی وجود دارد، شده است.
بنیاد وردپرس که مالک این علامت تجاری است، درخواست ثبت علامت تجاری برای «وردپرس مدیریتشده» و «وردپرس میزبانیشده» را نیز ارائه داده است. توسعهدهندگان و ارائهدهندگان نگرانند که در صورت اعطای این علامتهای تجاری، علیه آنها مورد استفاده قرار گیرد.
توسعهدهندگان نگرانی خود را درباره وابستگی به محصولات تجاری متنباز مرتبط با وردپرس، به خصوص زمانی که دسترسی آنها به سرعت قطع میشود، ابراز کردهاند.
جان او.نولان، بنیانگذار سیستم مدیریت محتوای متنباز گوست (Ghost) نیز در این باره اظهار نظر کرد و کنترل وردپرس توسط یک فرد را مورد انتقاد قرار داد.
او در یک پست وبلاگ گفت: «وب به سازمانهای مستقل بیشتری نیاز دارد و به تنوع بیشتری نیاز دارد. نباید ۴۰ درصد از وب و ۸۰ درصد از بازار سیستمهای مدیریت محتوا توسط یک فرد کنترل شود.»
در ۳۰ سپتامبر، یک روز قبل از مهلت تعیینشده از سوی وردپرس.ارگ برای ممنوعیت WP Engine، این شرکت میزبانی، پاورقی وبسایت خود را بهروزرسانی کرد تا به طور شفاف اعلام کند که به طور مستقیم با بنیاد وردپرس وابسته نیست و مالکیت علامت تجاری وردپرس را ندارد.
در توضیحات بهروزرسانی شدهی وبسایت آمده است: «WP Engine یک عضو و پشتیبان افتخارآمیز جامعهی کاربران وردپرس® است. علامت تجاری وردپرس® متعلق به بنیاد وردپرس است و علامتهای تجاری Woo® و WooCommerce® متعلق به شرکت ووکامرس هستند. استفاده از نامهای وردپرس®، Woo® و WooCommerce® در این وبسایت صرفاً برای اهداف شناسایی است و به معنای تأیید توسط بنیاد وردپرس یا شرکت ووکامرس نیست. WP Engine توسط بنیاد وردپرس یا شرکت ووکامرس تأیید یا مالکیت یا وابسته به آنها نیست.»
این شرکت همچنین نام سرویسهای خود را از «وردپرس ضروری» (Essential WordPress)، «وردپرس هسته» (Core WordPress) و «وردپرس سازمانی» (Enterprise WordPress) به «ضروری» (Essential)، «هسته» (Core) و «سازمانی» (Enterprise) تغییر داد.
WP Engine در بیانیهای اعلام کرد که این تغییرات را برای خنثی کردن ادعاهای اتوماتیک انجام داده است.
سخنگوی این شرکت به TechCrunch گفت: «ما، مانند سایر اعضای جامعه وردپرس، از علامت تجاری وردپرس برای توصیف کسبوکار خود استفاده میکنیم. ادعای اتوماتیک مبنی بر اینکه WP Engine برای انجام این کار نیاز به مجوز دارد، کاملاً اشتباه است و نشاندهنده سوءتفاهم در مورد قوانین مربوط به علائم تجاری است. برای خنثی کردن نگرانیهای مطرح شده توسط اتوماتیک، ما چندین مثالی را که در نامه ۲۳ سپتامبر خود به ما ارائه داده بود، حذف کردیم.»
در تاریخ ۱ اکتبر، شرکت WP Engine در پلتفرم X اعلام کرد که با موفقیت راهحل خود را برای بهروزرسانی افزونهها و قالبها اجرا کرده است.
پایان