آبله میمونی چگونه منتقل می شود و علائمش چیست ؟

آبله میمونی چیست و راه های انتقال این بیماری کدام است؟ با رعایت اقدامات پیشگیرانه می‌ توانید خطر ابتلا به آبله میمونی را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. روش های پیشگیری از ابتلا به آبله میمونی را در شادمگ بخوانید.

آبله میمونی چیست ؟

آبله میمونی (Monkeypox) یک بیماری ویروسی نادر است که توسط ویروس آبله میمونی ایجاد می‌شود. این ویروس از خانواده ویروس‌های آبله (Orthopoxvirus) است که با ویروس‌هایی مانند ویروس آبله انسانی (smallpox) ارتباط نزدیکی دارد. آبله میمونی اولین بار در سال ۱۹۵۸ در میمون‌های آزمایشگاهی کشف شد، از این رو نام آن به “آبله میمونی” شناخته شد.

علائم و نشانه های آبله میمونی

آبله میمونی یک بیماری ویروسی است که علائم آن شبیه به علائم آبله انسانی است اما معمولاً خفیف‌تر است. علائم آبله میمونی در دو مرحله ظاهر می‌شود:

۱. علائم اولیه (مرحله مقدماتی)

• تب: یکی از اولین علائم است که معمولاً بالا و ناگهانی است.
• سردرد شدید: درد شدید در سر که ممکن است با تب همراه باشد.
• درد عضلانی (میالژیا): درد در ماهیچه‌ها که ممکن است در تمام بدن احساس شود.
• کمردرد: درد در ناحیه کمر که ممکن است همراه با دردهای عضلانی باشد.
• خستگی شدید: احساس ضعف و خستگی که می‌تواند شدید باشد.
• لنفادنوپاتی: تورم غدد لنفاوی که معمولاً در ناحیه گردن، زیر بغل یا کشاله ران دیده می‌شود. این علامت مهم است زیرا در آبله میمونی بیشتر از سایر بیماری‌های مشابه دیده می‌شود.

۲. علائم پوستی (مرحله بثورات)

• بثورات پوستی: معمولاً ۱ تا ۳ روز پس از شروع تب، بثورات پوستی ظاهر می‌شوند. بثورات ابتدا به صورت لکه‌های قرمز و مسطح شروع شده و سپس به پاپول‌ها (برجستگی‌های کوچک)، وزیکول‌ها (تاول‌های پر از مایع)، و در نهایت پوسچول‌ها (تاول‌های پر از چرک) تبدیل می‌شوند.
• پخش شدن بثورات: بثورات معمولاً از صورت شروع می‌شوند و سپس به سایر قسمت‌های بدن از جمله دست‌ها، پاها، و تنه گسترش می‌یابند. کف دست‌ها و پاها نیز معمولاً درگیر می‌شوند.
• تشکیل دلمه: پوسچول‌ها به تدریج خشک شده و دلمه می‌بندند که این مرحله ممکن است تا چند هفته طول بکشد.

۳. سایر علائم

• گلو درد و سرفه: ممکن است به علت التهاب در ناحیه گلو و راه‌های هوایی رخ دهد.
• علائم گوارشی: در برخی موارد، تهوع، استفراغ، و درد شکم نیز مشاهده می‌شود.
• التهاب ملتحمه (ورم چشم): در برخی بیماران التهاب چشم‌ها یا ملتحمه دیده می‌شود.

دوره بیماری

علائم معمولاً بین ۲ تا ۴ هفته ادامه دارند و در نهایت بهبود می‌یابند. در بیشتر موارد، بیماری خود به خود بهبود می‌یابد، اما در برخی موارد شدیدتر، به ویژه در افراد با سیستم ایمنی ضعیف یا کودکان، ممکن است عوارض جدی ایجاد شود.

نحوه انتقال آبله میمونی

آبله میمونی یک بیماری ویروسی است که می‌تواند از طریق حیوانات به انسان‌ها و همچنین از انسان به انسان منتقل شود. نحوه انتقال آن به شرح زیر است:

۱. انتقال از حیوان به انسان:

• تماس مستقیم با حیوان آلوده: تماس مستقیم با خون، مایعات بدن، یا ضایعات پوستی حیوانات آلوده (مانند میمون‌ها، جوندگان، و سایر حیوانات وحشی) می‌تواند ویروس را منتقل کند.
• گزش یا خراش حیوان آلوده: گاز گرفتن یا خراشیدن توسط حیوانات آلوده می‌تواند به انتقال ویروس منجر شود.
• مصرف گوشت حیوانات آلوده: خوردن گوشت نپخته یا نیم‌پز حیوانات آلوده نیز می‌تواند منجر به انتقال ویروس شود.

۲. انتقال از انسان به انسان:

• تماس نزدیک با فرد آلوده: تماس نزدیک با فرد مبتلا، به ویژه تماس با ضایعات پوستی، مایعات بدن، یا ترشحات تنفسی (مانند بزاق یا مخاط) می‌تواند ویروس را منتقل کند.
• ذرات تنفسی: ویروس از طریق قطرات تنفسی بزرگ منتقل می‌شود، که معمولاً در فواصل نزدیک (مثلاً در خانواده یا در شرایط مراقبت‌های بهداشتی) رخ می‌دهد.
• اشیاء آلوده: تماس با اشیاء و سطوحی که توسط فرد آلوده لمس شده‌اند، مانند لباس‌ها، ملافه‌ها، یا سایر وسایل شخصی، می‌تواند باعث انتقال ویروس شود.

۳. انتقال از مادر به جنین:

• انتقال مادر به کودک: در موارد نادر، ویروس می‌تواند از مادر به جنین در دوران بارداری منتقل شود که ممکن است باعث عفونت مادرزادی یا عوارض هنگام زایمان شود.

۴. انتقال از طریق زخم‌ها:

• تماس با زخم‌های باز: در صورتی که فرد سالم با زخم‌های باز یا ضایعات پوستی فرد آلوده تماس پیدا کند، احتمال انتقال ویروس وجود دارد.

نکات مهم:

• آبله میمونی برخلاف برخی بیماری‌های ویروسی دیگر مانند کووید-۱۹، به آسانی از طریق هوا و در فواصل دور منتقل نمی‌شود. برای انتقال، تماس نزدیک و مکرر معمولاً لازم است.
• رعایت بهداشت شخصی، شستشوی مکرر دست‌ها، و پرهیز از تماس با حیوانات وحشی و افراد آلوده می‌تواند به پیشگیری از انتقال این بیماری کمک کند.

روش درمان آبله میمونی

درمان آبله میمونی عمدتاً حمایتی است و بر تسکین علائم و بهبود وضعیت عمومی بیمار تمرکز دارد، زیرا در حال حاضر هیچ درمان خاصی که به‌طور مستقیم ویروس آبله میمونی را از بین ببرد، وجود ندارد. با این حال، برخی روش‌های درمانی و مداخلات ممکن است به مدیریت بیماری کمک کنند:

۱. مراقبت‌های حمایتی

• استراحت کافی: به بیماران توصیه می‌شود تا برای کمک به بدن در مبارزه با ویروس استراحت کنند.
• هیدراتاسیون: نوشیدن مایعات کافی برای جلوگیری از کم‌آبی بدن بسیار مهم است، به ویژه اگر بیمار تب یا تعریق شدید دارد.
• تسکین درد و تب: استفاده از داروهای ضدتب و ضددرد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش تب و تسکین درد.
• رعایت بهداشت: حفظ بهداشت شخصی، از جمله شستشوی مرتب دست‌ها و تمیز نگه‌داشتن زخم‌ها و ضایعات پوستی، برای جلوگیری از عفونت‌های ثانویه ضروری است.

۲. داروهای ضدویروسی

• تکویریمات (Tecovirimat): این داروی ضدویروسی که در ابتدا برای درمان آبله انسانی توسعه یافت، ممکن است در برخی موارد شدید آبله میمونی مورد استفاده قرار گیرد. این دارو تأییدیه‌های لازم را برای درمان آبله میمونی دریافت کرده است و می‌تواند در کاهش شدت علائم مؤثر باشد.
• سیدوفوویر (Cidofovir) و براکسیو (Brincidofovir): این داروها نیز ضدویروسی هستند و در برخی موارد به عنوان گزینه‌های درمانی مطرح می‌شوند، به ویژه در بیمارانی که به شدت بیمار هستند یا در خطر عوارض جدی قرار دارند.

۳. واکسن

• واکسن آبله (Jynneos یا Imvamune): این واکسن که برای پیشگیری از آبله انسانی استفاده می‌شود، می‌تواند در پیشگیری از آبله میمونی نیز مؤثر باشد. افرادی که در معرض خطر بالای عفونت قرار دارند، مانند کارکنان بهداشتی یا افرادی که با افراد آلوده تماس دارند، ممکن است از این واکسن بهره‌مند شوند.

۴. قرنطینه و جلوگیری از انتشار بیماری

• قرنطینه بیماران: بیمارانی که به آبله میمونی مبتلا هستند باید در محیطی جدا از دیگران نگهداری شوند تا از انتشار ویروس جلوگیری شود.
• اطلاع‌رسانی و پیگیری تماس‌ها: افرادی که با بیمار تماس نزدیک داشته‌اند باید از نظر علائم تحت نظر قرار گیرند و در صورت لزوم واکسینه شوند.

۵. پیشگیری از عفونت‌های ثانویه

• مراقبت از ضایعات پوستی: تمیز و خشک نگه‌داشتن ضایعات پوستی و استفاده از داروهای ضدعفونی‌کننده برای جلوگیری از عفونت‌های باکتریایی ثانویه بسیار مهم است.

۶. مراقبت‌های پزشکی ویژه

• بستری شدن در بیمارستان: در موارد شدید که عوارض جدی یا ناتوان‌کننده رخ می‌دهد، ممکن است بستری شدن در بیمارستان و مراقبت‌های تخصصی نیاز باشد.

توصیه‌های نهایی:

بیشتر موارد آبله میمونی خودبه‌خود و بدون نیاز به درمان خاصی بهبود می‌یابند. با این حال، افراد با سیستم ایمنی ضعیف، کودکان، و کسانی که بیماری‌های مزمن دارند، ممکن است به مراقبت‌های ویژه و داروهای ضدویروسی نیاز داشته باشند. در هر صورت، مهم است که بیماران تحت نظر پزشک باشند تا از بروز عوارض جلوگیری شود.گ

پیشگیری از آبله میمون

۱. اجتناب از تماس با حیوانات وحشی

• پرهیز از تماس مستقیم: از تماس مستقیم با حیوانات وحشی، به‌ویژه جوندگان و میمون‌ها، خودداری کنید. این شامل دست زدن به لاشه‌های حیوانات یا شکار حیوانات وحشی نیز می‌شود.
• مصرف گوشت کاملاً پخته‌شده: گوشت حیوانات، به‌ویژه حیوانات وحشی، باید به‌طور کامل پخته شود تا ویروس‌های موجود در آن از بین برود.

۲. رعایت بهداشت فردی و محیطی

• شستشوی دست‌ها: شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون، به‌ویژه پس از تماس با حیوانات، افراد بیمار یا اشیاء آلوده، بسیار مهم است.
• استفاده از دستکش و لباس محافظ: در صورتی که مجبور به تماس با حیوانات یا افراد مشکوک به ابتلا به آبله میمونی هستید، از دستکش، لباس محافظ و سایر وسایل محافظتی استفاده کنید.
• ضدعفونی کردن اشیاء و سطوح: اشیاء و سطوحی که ممکن است آلوده باشند، باید ضدعفونی شوند.

۳. اجتناب از تماس نزدیک با افراد آلوده

• قرنطینه افراد مبتلا: افرادی که به آبله میمونی مبتلا هستند یا مشکوک به این بیماری هستند، باید در محیطی جدا از دیگران نگهداری شوند.
• پرهیز از تماس با ضایعات پوستی و ترشحات بیمار: از تماس مستقیم با ضایعات پوستی، خون، مایعات بدن، و سایر ترشحات افراد آلوده خودداری کنید.

۴. استفاده از ماسک و محافظت تنفسی

• استفاده از ماسک: در صورت تماس نزدیک با افراد آلوده یا مشکوک، استفاده از ماسک برای جلوگیری از انتقال ذرات تنفسی توصیه می‌شود.

۵. واکسن

• واکسن آبله: واکسن‌هایی که برای پیشگیری از آبله انسانی استفاده می‌شوند، می‌توانند در پیشگیری از آبله میمونی نیز مؤثر باشند. این واکسن‌ها به ویژه برای افرادی که در معرض خطر بالا هستند (مانند کارکنان بهداشتی یا کسانی که در مناطق بومی زندگی می‌کنند) توصیه می‌شود.
• واکسیناسیون پس از تماس: در برخی موارد، واکسیناسیون بعد از قرار گرفتن در معرض ویروس (تا ۴ روز پس از تماس) ممکن است در پیشگیری از بروز علائم یا کاهش شدت بیماری مؤثر باشد.

۶. آموزش و آگاهی‌رسانی

• افزایش آگاهی عمومی: آموزش به افراد درباره علائم آبله میمونی، نحوه انتقال و روش‌های پیشگیری می‌تواند به کاهش شیوع بیماری کمک کند.

۷. کنترل در محیط‌های بهداشتی

• مراقبت از بیماران در بیمارستان: بیماران باید در شرایط ایزوله مراقبت شوند تا از انتقال ویروس به دیگران جلوگیری شود.
• استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب: کارکنان بهداشتی باید از تجهیزات حفاظتی کامل مانند ماسک، دستکش، و گان در مواجهه با بیماران استفاده کنند.

آیا آبله میمونی در ایران وجود دارد ؟

بله، آبله میمونی در ایران گزارش شده است. در سال‌های اخیر، با شیوع جهانی این بیماری، مواردی از ابتلا به آبله میمونی در ایران نیز شناسایی شده است. با این حال، تعداد این موارد نسبتاً کم بوده و اقدامات پیشگیرانه برای کنترل و جلوگیری از گسترش بیماری در کشور انجام شده است.

وزارت بهداشت ایران نظارت دقیقی بر موارد مشکوک و تأیید شده دارد و همچنین اقداماتی مانند قرنطینه، آزمایش، و واکسیناسیون در صورت لزوم برای افراد در معرض خطر را اجرا می‌کند. برای دریافت اطلاعات به‌روز و دقیق‌تر، توصیه می‌شود به منابع رسمی مانند وزارت بهداشت ایران مراجعه کنید.