بهره‌وری و بهینه‌سازی مصرف چیست؟ + تاریخ و اهداف
استفاده حداکثر و مؤثر از منابع، از جمله انرژی، زمان، سرمایه و نیروی انسانی برای دستیابی به اهداف با کمترین هزینه و تلفات را بهره‌وری و بهینه‌سازی مصرف می‌گویند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، یکی از ارکان مهم رشد و پیشرفت اقتصادی ملت‌ها استفاده مطلوب و بهینه از تمامی امکانات از جمله نیروها، سرمایه‌ها، زمان، منابع و فرصت‌ها در جهت تولید و عرضه خدمات است. واژه بهره‌وری به معنای بهره‌بر، سود برنده، کامیاب و راندمان و بازده است. روز بهره‌وری و بهینه سازی مصرف یادآور نکات مهمی چون استفاده مؤثر و مطلوب از زمان، امکانات، سرمایه، فرصت‌ها و نیروی انسانی در جهت تولید، بهینه سازی مصرف و در نتیجه، رسیدن به رشد و شکوفایی همه جانبه اقتصادی و اجتماعی در جامعه است. بهره‌وری و بهینه سازی مصرف کاستن از مقدار انرژی مورد نیاز برای فراهم آوردن کالاها و خدمات است. به عبارتی انسان با بیشترین استفاده از کمترین امکانات به بهره وری بالایی دست می‌یابد. روز بهره وری و بهینه سازی مصرف روزی برای تاکید بیشتر و یادآوری اهمیت بهره وری در ساختار و توسعه جامعه است. که این روز در ایران مصادف با اول خرداد است.
لزوم بهینه سازی مصرف
مدیریت استفاده از منابع طبیعی از جمله زمین، آب، خاک، گیاهان و حیوانات و منابعی مانند هزینه، تولید و زمان را بهینه سازی مصرف یا مصرف بهینه می‌گویند. مصرف بهینه بر کیفیت زندگی نسل حاضر و آینده تأثیر گذار است. همچنین بهینه سازی به مدیریت روش‌هایی که مردم و منابع طبیعی با هم در تعامل هستند، می‌پردازد که مربوط به برنامه ریزی در استفاده از زمین، مدیریت آب، حفاظت از تنوع زیستی و پایداری آینده در صنایع کشاورزی، معدن، گردشگری، شیلات و جنگلداری است. این امور به مردم کمک می‌کند که بدانند در حفظ منابع و بهره وری نقش مهمی داشته و می‌بایست مسئولانه عمل کنند. با توجه به چنین امری و از آنجایی که تغییرات سریع‌تر از آن است که انسان حتی آنها را ببیند، بسیاری از نگرانی‌ها و استرس‌ها از نابرابری‌های جهانی، تغییرات آب و هوایی، نابودی تنوع زیستی، معضلات شهرنشینی و بحران‌های اقتصادی در جهان نشأت می‌گیرد که نیازمند توجه و اقدامات فوری است. پس همه باید فعالانه خود را بخشی از این تغییرات جهانی دانسته و برای ایجاد یک جهانی سالم‌تر و رضایت بخش‌تر همکاری کنند. به همین دلیل هم لازم است تا در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی آموزش‌ها و مهارت‌های لازم داده شود تا با ایجاد تحول اجتماعی، اقتصاد پررونق، فرهنگ استفاده و بهره‌وری از انرژی، مواد و منابع، تولید و توزیع ثروت بیشتر و بازسازی انرژی و منابع اجتماعی در مقیاس محلی و منطقه‌ای آموزش داده شود.
رشد بهره‌وری
رشد بهره‌وری به معنای ارزش افزوده در تولید و درآمد توزیع شده بیشتر است. از این رو رشد بهره وری یک منبع حیاتی به رشد استانداردهای زندگی انسان‌ها منجر می‌شود و مزایای رشد بهره‌وری در سطح شرکت‌ها و صنعت تعیین می‌شود که نمونه آن شامل ایجاد شرایط کار بهتر و حقوق بیشتر برای کارمندان، افزایش سود سهامداران، قیمت پایین‌تر محصولات برای مشتریان، حفاظت از محیط زیست و پرداخت درست مالیات است.
بهبود فرآیندهای تولیدی، ارتقا سیستم‌های مدیریتی، مقدمات کار، فنون ساخت و تغییر ساختار بازار، تولید انبوه سبب رشد بهره‌وری می‌شوند. سرمایه گذاری، نوآوری، مهارت، مشارکت و رقابت از عوامل مهم در ایجاد رشد بهره‌وری هستند.
بهره‌وری می‌تواند بیشترین استفاده از کمترین امکانات و منابع در راه رسیدن به رشد و شکوفایی همه جانبه زندگی انسان باشد. اگر می‌خواهیم در دنیای پر رقابت امروزی، رونق اقتصادی، اجتماعی و زندگی بهتری داشته باشیم، لازم است به بهره‌وری بالایی برسیم زیرا ایستادگی و تداوم حیات در صحنه جهانی، نیازمند سرعت و دقت افزون‌تری است.
مفاهیم و اهداف بهره‌وری
- عده‌ای بهره‌وری را به عنوان سخت‌تر کار کردن می‌دانند در صورتی که معنا و مفهوم بهره‌وری در ارتباط با کار کردن هوشیارانه و آگاهانه‌تر کار کردن است.
- برای دستیابی به سعادت و موفقیت ملت‌ها، همه افراد باید کار و تلاش مستمر و بهینه داشته باشند. جوامعی که مردمی سخت‌کوش و فعال و تلاشگر دارد از بهره‌وری بالایی برخوردار خواهد بود.
- برای داشتن و بهبود بهره وری مستمر و پایدار باید به عنوان یک فرآیند مدیریتی به آن نگاه کرد. فرآیندی مستمر، پیوسته و پایدار که با انجام مداوم آن به عملکردی سازمانی تبدیل شود.
- بهره‌وری یک فرهنگ است که برای ماندگار شدن آن در جامعه نه تنها به عنوان یک معیار اقتصادی صرف، بلکه به عنوان یک اندیشه و تفکر قلمداد شود.
- پرورش و آموزش استعدادها، قابلیت‌ها و ظرفیت‌هایی از جمله خلاقیت، نوع آوری، ابتکار، اختراع، مدیریت، رشد و ترقی تا به مرحله ظهور رشد و بهبود بهره‌وری نیروی انسانی شود.