جوانان با وام ۲۰ درصدی کسب‌وکار راه‌اندازی کنند/ صندوق نوآوری ضامن اشتغال در روستاها
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی از اعطای تسهیلات لیزینگ برای کارآفرینان خبر داد و گفت: این تسهیلات در راستای حمایت از تولید و فروش محصولات دانش‌بنیان است و این مدل‌های تأمین مالی، نه‌تنها ریسک شرکت‌های دانش‌بنیان را کاهش می‌دهد، بلکه زمینه توسعه اشتغال، رونق اقتصادی و تحقق کارآفرینی فناورانه را فراهم می‌کند.
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی از اعطای تسهیلات لیزینگ برای کارآفرینان خبر داد و گفت: این تسهیلات در راستای حمایت از تولید و فروش محصولات دانش‌بنیان است و این مدل‌های تأمین مالی، نه‌تنها ریسک شرکت‌های دانش‌بنیان را کاهش می‌دهد، بلکه زمینه توسعه اشتغال، رونق اقتصادی و تحقق کارآفرینی فناورانه را فراهم می‌کند.
دکتر سیاوش ملکی‌فر در گفت‌وگو با مجله تیتر ۱۲ به نقل از ایسنا در توضیح اقدامات این نهاد در تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان، گفت: وظیفه صندوق نوآوری و شکوفایی، حمایت مالی از شرکت‌های دانش‌بنیان است. اکنون بیش از ۱۰ هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور فعال هستند و صندوق در سال‌های اخیر، به‌ویژه پس از تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان، توانسته منابع خود را به‌طور چشمگیری افزایش دهد.
وی ادامه داد: طبق مصوبه سال گذشته، سرمایه صندوق به ۵۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته که بخشی از آن تاکنون محقق شده است. این افزایش سرمایه، مبتنی بر منابع قانون جهش تولید دانش‌بنیان همچنان ادامه دارد. هرچند نسبت به هدف اولیه‌ای که در قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان مصوب سال ۱۳۸۹ ترسیم شده بود، هنوز فاصله داریم. در آن زمان، هدف ایجاد صندوقی با سرمایه ۳ میلیارد دلاری بود که در ابتدا با یک میلیارد دلار آغاز شد، اما امروز نیز به آن عدد نزدیک نشده‌ایم.
ملکی‌فر با اشاره به حمایت دولت‌های مختلف از توسعه زیست‌بوم نوآوری، اظهار کرد: خوشبختانه تمامی دولت‌ها، از دولت احمدی‌نژاد تا دولت دکتر روحانی، دولت مرحوم رئیسی و اکنون دولت دکتر پزشکان، اهتمام ویژه‌ای به حمایت از دانش‌بنیان‌ها داشته‌اند.
وی در ادامه توضیح داد: یکی از وظایف صندوق، تأمین مالی برای شرکت‌هایی است که در مسیر توسعه کسب‌وکارشان نیاز به تجهیزات و خط تولید دارند. تسهیلات ما با عنوان «تسهیلات تولید صنعتی» در اختیار این شرکت‌ها قرار می‌گیرد تا بتوانند ماشین‌آلات، تجهیزات و خطوط تولید موردنیاز خود را خریداری کنند. این تجهیزات یا ساخت داخل هستند یا از خارج کشور تأمین می‌شوند.
حمایت از فروش و توسعه بازار شرکت‌ها
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی همچنین خاطرنشان کرد: شرکت‌ها برای دریافت این تسهیلات ابتدا باید مشتری داشته باشند و فروش انجام داده باشند تا بتوانند خط تولید خود را راه‌اندازی کنند. بنابراین، صندوق باید هم در تأمین مالی و هم در توسعه بازار و جذب مشتری به این شرکت‌ها کمک کند. ما این اقدامات را در دو قالب «توسعه بازار» و «سرمایه در گردش» تعریف می‌کنیم.
وی با بیان اینکه یکی از ابزارهای مؤثر در توسعه بازار، حمایت بلاعوض از حضور شرکت‌ها در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی است، گفت: تاکنون از حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در بیش از ۵۰۰ تا ۶۰۰ نمایشگاه داخلی و خارجی حمایت کرده‌ایم تا شرکت‌ها بتوانند با مشتریان بالقوه داخلی و خارجی ارتباط برقرار کنند.
تسهیلات لیزینگ؛ فروش پیش از تولید
ملکی‌فر با تأکید بر اهمیت تسهیلات لیزینگ گفت: یکی از روش‌های تجربه‌شده جهانی و اثربخش در حمایت از فروش محصولات دانش‌بنیان، ارائه تسهیلات لیزینگ یا خرید اقساطی است. بسیاری از مشتریان توان پرداخت نقدی محصولات گران‌قیمت شرکت‌های دانش‌بنیان را ندارند یا ترجیح می‌دهند به‌صورت قسطی خرید کنند. در این مدل، صندوق نوآوری از طریق یک قرارداد سه‌جانبه بین شرکت دانش‌بنیان (فروشنده)، خریدار و صندوق، بخش عمده مبلغ را به‌صورت تسهیلات پرداخت می‌کند.
وی افزود: به‌عنوان مثال، اگر قیمت محصول ۱۰ میلیارد تومان باشد، خریدار ۲ میلیارد تومان معادل ۲۰ درصد را نقدی به شرکت دانش‌بنیان پرداخت می‌کند و صندوق ۸ میلیارد تومان باقی‌مانده (۸۰ درصد قیمت کالا) را به شرکت دانش‌بنیان پرداخت می‌کند و از این طرح شرکت ۱۰۰ درصد قیمت کالای خود را دریافت می‌کند. سپس خریدار اقساط محصول خریداری شده را به صندوق بازمی‌گرداند. این روش، باعث فروش قطعی پیش از تولید و کاهش ریسک شرکت دانش‌بنیان می‌شود.
وی ادامه داد: صندوق برای هر قرارداد فروش، تا سقف ۵۰ میلیارد تومان تسهیلات لیزینگ پرداخت می‌کند. به‌عبارت دیگر، یک خریدار بزرگ می‌تواند با خرید از چند شرکت، مجموعاً صدها میلیارد تومان از این تسهیلات بهره‌مند شود.
ملکی‌فر با بیان اینکه این مدل در عمل باعث کاهش ریسک برای فروشنده می‌شود، افزود: در گذشته، شرکت دانش‌بنیان بدون اینکه قراردادی برای فروش داشته باشد، وام می‌گرفت و نگران بود که آیا محصولاتش فروش خواهد رفت یا خیر. اما در مدل لیزینگ، ابتدا فروش انجام شده، سپس پرداخت اقساط صورت می‌گیرد. این موضوع ریسک را به‌شدت کاهش می‌دهد و اثربخشی تأمین مالی را بالا میبرد.
وی با اشاره به تجربه‌های پیشین صندوق گفت: برخی شرکت‌های دانش‌بنیان با استفاده از همین مدل، قراردادهایی با مبالغ ۵۰ یا حتی ۱۰۰ میلیارد تومان منعقد کرده‌اند، به‌ویژه در صنایع بزرگ مانند مخابرات و نفت و گاز.
به گفته معاون توسعه صندوق نوآوری، هر شرکت دانش‌بنیان می‌تواند تا سقف ۵۰ میلیارد تومان از تسهیلات لیزینگ استفاده کند، مشروط بر اینکه سقف تسهیلات قبلی‌اش تکمیل نشده باشد.
وی تأکید کرد: خریداران بزرگ می‌توانند از چند شرکت دانش‌بنیان خرید کرده و برای هر خرید جداگانه از این تسهیلات بهره‌مند شوند. هدف اصلی این است که صندوق از تولید حمایت کند، خواه با تأمین مالی مستقیم شرکت دانش‌بنیان یا با ارائه تسهیلات به خریدار.
توسعه کسب‌وکارهای کوچک با محصولات دانش‌بنیان
ملکی‌فر به موضوع کارآفرینی با محصولات دانش‌بنیان اشاره کرد و گفت: برخی از محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان به‌گونه‌ای هستند که یک فرد یا خانواده می‌توانند با خرید آنها، کسب‌وکار کوچک خود را راه‌اندازی کنند. به‌عنوان نمونه می‌توان به دستگاه‌های CNC، پرینترهای سه‌بعدی، دستگاه‌های بسته‌بندی، ماشین‌آلات صنایع غذایی، تجهیزات پوشش‌دهی و غیره اشاره کرد.
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی ادامه داد: از این رو در سایت صندوق در بخش برنامه پیوند به عنوان یکی از ۷ بسته حمایتی سال لیست اولیه‌ای از محصولات دانش‌بنیان با قابلیت کارآفرینی بارگذاری شده است. یکی از این محصولات ماشین CNC است. افراد با خرید دستگاه تراشکاری، دستگاه سی ان سی چند محوره چوب خریداری می‌کنند و با دایر کردن کارگاهی، اقدام به ارائه خدمات به مردم می‌کنند. دستگاه سی ان سی که قیمتی حدود ۵ میلیارد تومان دارد، صندوق ۸۰ درصد تسهیلات لیزینگ با نرخ ۲۰ درصدی اعطا می‌کند.
به گفته ملکی‌فر، این تسهیلات با نرخ بهره ۲۰ درصد و پایین‌تر از نرخ رسمی ۲۳ درصدی بانک‌ها ارائه می‌شوند و نرخ مؤثر آنها تقریباً نصف نرخ واقعی بازار پول (۴۰ درصد) و دوره تنفس ۶ ماهه و بازپرداخت ۱۸ ماهه نیز از دیگر مزایای این تسهیلات است.
وی اضافه کرد: به این ترتیب یک جوان کارآفرین می‌تواند ۲۰ درصد قیمت دستگاه را پرداخت کند و ۸۰ درصد آن را وام دریافت می‌کند و بعد از ۶ ماه تنفس، ظرف ۱۸ ماه این تسهیلات را به صندوق پرداخت خواهد کرد.
معاون صندوق نوآوری، نمونه دیگر این دستگاه را دستگاه بسته‌بندی عنوان کرد که کارآفرینان می‌توانند با بهره‌گیری از آن کسب و کار خود را راه‌اندازی کنند و ادامه داد: در گذشته مردم در خانه‌های خود یک دستگاه بسته‌بندی را خریداری می‌کردند و انواع محصولات غذایی را بسته‌بندی کرده و به فروش می‌رساندند.
ملکی‌فر، پرینتر سه‌بعدی را نمونه‌ای دیگر از این محصولات دانست و با بیان اینکه کارآفرینان با خرید این دستگاه می‌توانند در حوزه‌هایی مانند سفال‌گری و تولید صنایع‌دستی فعالیت کنند، یادآور شد: یکی دیگر از فناوری‌های نوین، فناوری پوشش‌دهی است. در گذشته، پوشش‌دهی فلزات از طریق روش‌های الکترولیتی انجام می‌شد که علاوه بر آلایندگی بالا، از دوام کافی نیز برخوردار نبود. اما امروزه شرکت‌های دانش‌بنیان با بهره‌گیری از فناوری بخار تحت فشار و کنترل دما، پوششی یکنواخت، بادوام و سازگار با محیط‌زیست ارائه می‌دهند. این نوع پوشش حتی در تولید محصولات زینتی و دکوراتیو، از جمله قاشق و چنگال‌های طلایی‌رنگ نیز کاربرد دارد.
وی افزود: این دستگاه قابلیت راه‌اندازی یک کسب‌وکار را دارد، اما قیمت آن نسبتاً بالا است. با این حال، خریداران می‌توانند تنها ۲۰ درصد از هزینه دستگاه را به‌صورت نقد پرداخت کرده و باقی‌مانده مبلغ را از طریق تسهیلات مالی دریافت کنند.
کارآفرینی در روستا با کمک فناوری
معاون توسعه صندوق نوآوری همچنین به نمونه‌هایی از کارآفرینی در مناطق روستایی با بهره‌گیری از دستگاه‌های ساخت شرکت‌های دانش‌بنیان اشاره کرد و گفت: دو جوان روستایی با خرید پهپاد سمپاش از یک شرکت دانش‌بنیان، خدمات سمپاشی هوشمند به کشاورزان ارائه می‌دهند. این خدمات هم برای کشاورز به‌صرفه‌تر و ایمن‌تر است و هم برای جوانان روستایی شغل ایجاد می‌کند.
ملکی‌فر، دستگاه امحای زباله را از جمله تجهیزاتی دانست که می‌تواند به توسعه فعالیت‌های کارآفرینان کمک کند و در این‌باره توضیح داد: متأسفانه بسیاری از مطب‌ها، درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها، زباله‌های عفونی خود را همراه با زباله‌های عادی دفع می‌کنند. این موضوع می‌تواند منجر به آلودگی سفره‌های آب زیرزمینی شود. از این‌رو، ضروری است که این نوع زباله‌ها ابتدا بی‌اثر (غیرفعال) شده و سپس امحاء شوند.
وی افزود: این دستگاه توانایی بی‌اثرسازی و امحای زباله‌های عفونی را دارد و می‌تواند در کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی مؤثر باشد.
وی دستگاه تزریق پلاستیک، دستگاه اکسترودر را از نمونه‌های دیگر دستگاه‌های ساخت شرکت‌های دانش‌بنیان دانست که به توسعه کارآفرینی کمک می‌کند و تاکید کرد: به این لیست اولیه محصولات دیگری اضافه خواهد شد.
وثیقه تسهیلات لیزینگ کارآفرینان
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی در پاسخ به این سؤال که وثایق موردنیاز برای تسهیلات لیزینگ کارآفرینان چیست، گفت: این موضوع بستگی به میزان گردش مالی کارآفرینان و مبلغ درخواستی آنها دارد. اگر گردش مالی متقاضی قابل قبول باشد و خرید موردنظر با سوابق مالی او هم‌خوانی داشته باشد، میزان وثیقه کمتری نیاز است. اما اگر فرد درآمد بالایی نداشته باشد یا قیمت دستگاه مورد نظر بالا باشد، وثیقه قوی‌تری از او درخواست خواهد شد.
وی تاکید کرد: از این رو وثایق ما متنوع است و از چک و سفته تا ضامن حقیقی و حقوقی و وثایق ملکی را شامل می‌شود، ضمن آنکه کارآفرین نیز مجوزهای لازم برای راه‌اندازی آن کسب و کار را داشته باشد.
ملکی‌فر گفت: خطاب ما به همه جوانانی است که به دنبال راه‌اندازی یک کسب‌وکار کوچک هستند؛ اگر تجهیزات و ابزار کار می‌خواهید، ما اینجا هستیم تا ۸۰ درصد هزینه آن را تأمین کنیم. این تسهیلات، پلی است میان ایده و اجرا.
این مقام مسؤول گفت: با حمایت صندوق، این تجهیزات با تسهیلاتی معادل ۸۰ درصد قیمت و نرخ بهره حدود ۲۰ درصد (نصف نرخ بازار) در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد. این تسهیلات با ۶ ماه تنفس و بازپرداخت ۱۸ ماهه ارائه می‌شود. به‌طور مثال، یک جوان می‌تواند تنها با ۲۰ درصد آورده نقدی، یک دستگاه بسته‌بندی خریداری کرده و کسب‌وکار خود را در منزل یا کارگاه کوچک آغاز کند.
ملکی‌فر در پایان تأکید کرد: هدف صندوق نوآوری و شکوفایی، حمایت همه‌جانبه از شرکت‌های دانش‌بنیان در مسیر تولید، فروش، صادرات و کارآفرینی است. مدل‌هایی مانند تسهیلات لیزینگ علاوه بر کاهش ریسک برای شرکت‌ها، موجب تسهیل در فروش، رونق بازار و توسعه اشتغال خواهند شد.
پایان
