حضرت معصومه (س) با چه هدفی به ایران سفر کردند؟
۰۸:۱۲ – ۲۳ مهر ۱۴۰۳
حجتالاسلام محمدعلی رضاپور کارشناس مسائل دینی در مورد دلیل سفر حضرت معصومه (س) از مدینه به سمت ایران اظهار کرد: یکی از باورهای غلطی که متاسفانه در مورد سفر این بانوی بزرگ بیان میشود این است که ایشان به موجب دلتنگی برادر یعنی حضرت رضا (ع) به سمت ایران عازم سفر شدند، در حالی که این موضوع کاملا غلط است و حضرت فاطمه معصومه (س) به موجب تبلیغ ولایت و دفاع از امامت عازم این سفر شدند و به عبارتی دیگر میتوان گفت ایشان در این سفر کاملا در عرصه جهاد تبیین فعالیت داشتند.
وی در خصوص اینکه چرا حضرت فاطمه معصومه (س) برای تبلیغ ولایت و دفاع از امامت عازم ایران شدند، تصریح کرد: در زمان حیات ایشان حاکم وقت مامون عباسی بود که برای رسیدن به خلافت با بسیاری از شورشها مقابله و برادر خود امین را هم به قتل رسانده بود، امیرالمومنین (ع) سالها قبل از خلافت مامون عباسی به عنوان یکی از باهوشترین خلفای عباسی خبر داده بود، مامون برای اینکه از شورشهای احتمالی جلوگیری کند یک جنگ ادراکی به راه انداخت و گفت میخواهم حکومت را بعد از سالها به آلهاشم یعنی اهلبیت (ع) بازگردانم.
این کارشناس مسائل دینی یادآور شد: این وعده مامون موجی از شادمانی را در میان مردم مدینه و شیعیان به راه انداخت، اما امام رضا (ع) میدانست که این سخن مامون یک جنگ ادراکی است و هیچوقت انتقال حکومت از بنیعباس به آلهاشم محقق نمیشود بلکه محدودیت بیشتری هم برای ایشان لحاظ خواهد شد، اما جامعه این درک را نداشت و امام به ناچار مجبور شد به این جنگ وارد شده و به سمت ایران سفر کند.
حجتالاسلام رضاپور ابراز کرد: امام رضا (ع) به هنگام خروج از مدینه ابتدا بر سر مزار جدشان رسول گرامی اسلام رفتند و با ایشان وداع کردند.
وی افزود: این جنگ ادراکی اثر خود را در اسلام گذاشت و بخشی از قیامها و شورشها را سرکوب کرد و این دقیقا چیزی بود که مامون میخواست، امام رضا (ع) هم در این جریان برای مقابله با مامون به جهاد تبیین روی آوردند، اما تلاشهای امام به تنهایی کافی نبود و ایشان فرزند بزرگسالی هم در آن زمان نداشتند که ایشان را یاری کنند، از این رو حضرت فاطمه معصومه (س) نیز عزم سفر به سمت ایران را کردند تا جهاد تبیین برادر را در موضوع ولایت و امامت کامل کنند، بنابراین موضوع «جهاد تبیین» از سوی این بانوی بزرگ یکی از دلایل بر رد سفر ایشان به خاطر دلتنگی برادر است.
این کارشناس مسائل دینی بیان کرد: حضرت معصومه (س) از منظر جایگاه علمی مورد تایید پدرشان حضرت موسی بن جعفر (ع) بودند و مردم نیز این موضوع را میدانستند، به همین منظور ایشان یک کاروان از آلهاشم را به سمت ایران رهسپار کردند، دومین دلیلی که بر رد سفر ایشان به خاطر دلتنگی برادر میتوان آورد همین «تشکیل کاروان» است، کسی که برای دلتنگی به دیدن کسی میخواهد برود به صورت کاروانی نمیرود، بلکه بی سر و صدا عزم سفر میکند.
حجتالاسلام رضاپور تاکید کرد: یکی دیگر از دلایلی که بر رد سفر حضرت معصومه (س) برای دلتنگی برادر میتوان آورد «مسیر انتخابی» ایشان برای سفر بود، اگر ایشان دلتنگ برادر بود همان مسیری که امام رضا (ع) به سمت ایران انتخاب کردند را طی کرده و همانند امام بی سر و صدا به مقصد میرسیدند، اما این بانوی عالمه مسیری را انتخاب کرد که محل زندگی شیعیان بود، زیرا قصد داشتند مردم را نسبت به آنچه قرار است اتفاق بیافتد آگاه کنند.
وی افزود: دلیل دیگر بر رد ادعای دلتنگی برادر برای سفر این است که کسی که سفر خانوادگی داشته باشد هیچگاه خود را وارد «چالش و درگیری» نمیکند، اما کاروان حضرت در ساوه مورد هجوم قرار گرفت و بسیاری از مردان و زنان به شهادت رسیدند و خود حضرت نیز مسموم شدند، حکومت از تبلیغات این بانوی بزرگ در حوزه امامت و ولایت و همچنین روایاتی که ایشان بیان میکردند خبردار شده بود و به همین منظور در ساوه به آنها حمله کرد.
این کارشناس مسائل دینی اضافه کرد: حضرت معصومه (س) پس از مسموم شدن و هجوم به کاروانشان نیز از جهاد تبیین دست نکشیدند و پس از مسمویت سوال کردند نزدیکترین شهر به ما کجاست؟، پاسخ آمد: ری، ساوه و قم. ایشان باوجود اینکه ری و ساوه نزدیکتر بود، اما قم را انتخاب کردند، زیرا برای آینده این شهر برنامه داشتند و امروز دلیل انتخاب شهر قم را از سوی ایشان میتوانیم بفهمیم، شهری که محل آموزش، تبلیغ و نشر دین اسلام است.
حجتالاسلام رضاپور خاطرنشان کرد: حضرت فاطمه معصومه (س) با وجود مسمومیت به شهر قم رفتند و پس از ۱۷روز اقامت در این شهر به شهادت رسیدند، البته ایشان به همراه دو خواهر دیگرشان که در این سفر این بانوی بزرگ را همراهی میکردند در شهر قم مدفون هستند، همچنین در اهمیت مقام این بانوی عالمه میتوان گفت ایشان جزو کسانی هستند که امام معصوم برایشان زیارتنامه نوشته است، این اتفاق پیش از این برای حضرت عباس (ع) و حضرت علی اکبر (ع) رقم خورده بود.
وی در پایان گفت: اولین تولیت این بانوی بزرگوار هم فرزند امام جواد (ع) بودند که ایشان هم در شهر قم به خاک سپرده شدهاند.
منبع: ایسنا
