حمله موشکی ایران چگونه معادلات پدافندی آمریکا را به هم زد؟

۱۲:۰۷ - ۲۴ مهر ۱۴۰۳ اسرائیل در طول چند دهه اخیر، تکیه فراوانی بر سامانههای پدافندی خود داشت. این سامانههای چندلایه با حضور آمریکاییها و هزینه چند صد میلیون دلاری، باهدف رهگیری تهدیدات هوایی اسرائیل استقرار یافتهاند. اسرائیل مدعی بود که سرزمینهای اشغالی را به مکانی نفوذناپذیر تبدیل کرده است. لایه اول سامانه «ختص» یا همان «پیکان ۲ و ۳» برای رهگیری موشکهای بالستیک با برد ۲۴۰۰ کیلومتر است. لایه دوم «فلاخن داوود» برای انهدام موشکهای میان برد زمین به زمین طراحی شده و لایه سوم یعنی «گنبد آهنین» برای رهگیری پرتابههای کوتاه برد همچون راکتها مستقر شده است. در کنار این لایهها، سامانه آمریکایی پاتریوت، ناوهای آمریکایی و نیروی هوایی اسرائیل نقش پدافندی ایفا میکنند. اما در عملیات وعده صادق ۲، از میان ۲۰۰ موشک پرتاب شده، حدود ۹۰ درصد آنها با موفقیت به اهداف اصابت کرد. شکست بزرگ لایههای پدافندی رژیم صهیونیستی، نگرانی شدید آمریکا و اسرائیل را در پی داشت. به همین دلیل، در این روزها ائتلاف آمریکایی-صهیونیستی تلاش دارد پدافند اسرائیل را تقویت کند. ازاینرو آمریکا میخواهد سامانه پدافندی «تاد» را در اسرائیل مستقر کند. تلاش برای استقرار تاد و بزرگسازی رسانهای آن، نشان میدهد که پدافندهای فعلی اسرائیل در رهگیری موشکهای ایران ناتوان است. اما نکته مهم این است که موفقیت ایران در حمله موشکی، معادلات پدافندی دنیا را تغییر داد. رسانه آمریکایی رویترز در گزارشی با عنوان: «درسهایی از حملات موشکی ایران برای دفاع در مقابل زرادخانه پیشرفته چین» نوشت: «تحلیلگران میگویند رگبار موشکی ایران علیه اسرائیل ضعف پدافند موشکی آمریکا و متحدانش را در درگیری احتمالی هند و منطقه اقیانوس آرام با چین، نشان داد. ۴۰۰ موشک مختلفی که ایران به اسرائیل شلیک کرد، به ایالاتمتحده و چین ایدههایی ارائه میدهد که چه چیزهایی کار میکند و چه چیزهایی کار نمیکند.» دکتر «کالین کوه»، پژوهشگر مطالعات دفاعی و استراتژیک و استاد مطالعات بینالملل میگوید: «نکته اصلی برای واشنگتن در حمله ایران -که بزرگترین حمله موشکی بالستیک علیه پدافندی مدرن بود- این است که رهگیری موشکهای پکن دشوارتر از ایران است. اگر صرفا از دریچه بازدارندگی نگاه کنیم، دیگر نمیتوان با انکار، به بازدارندگی امیدوار بود؛ این امید که سامانه دفاعی بتواند اثربخشی حملات موشکی را کاهش دهد. بازدارندگی از راه مجازات ممکن است در آینده به یک هنجار تبدیل شود.» بهعبارتیدیگر، کالین معتقد است که حمله موشکی ایران و شکست پدافند اسرائیل، باعث شد در سطح جهانی بهویژه برای آمریکا این موضوع شکل بگیرد که سامانههای پدافندی نمیتوانند بازدارنده باشند و حملات موشکی را خنثی کنند. از طرفی دیگر، یکی از اهداف حمله ایران، ایجاد بازدارندگی از طریق تنبیه متجاوز بود و این موضوع میتواند در آینده به یک هنجار در موضوعات استراتژیک تبدیل شود. منبع: فارس