دانش آموزان چگونه برای امتحانات آماده شوند؟

فاطمه مهدیار رودسری اظهار کرد: در رابطه با آمادگی دانش‌آموزان برای امتحانات بخشی از وظایف مربوط به والدین و بخش دیگری هم بر عهده دانش آموزان است. اگرچه فرا رسیدن زمان امتحانات به خودی خود برای همه دانش آموزان با هر سطح تحصیلی استرس‌زا است، اما داشتن میزان کمی از استرس طبیعی است و اگر نباشد هیچ محرکی برای اینکه دانش آموزان تلاش کنند، وجود نخواهد داشت.

وی افزود: زمانی استرس و اضطراب زیان‌آور است که از حد طبیعی بیشتر باشد، متاسفانه بیشترین دلیل اضطراب دانش آموزان به والدین، نگرش و طرز برخوردشان با آنها بر می‌گردد. این موارد باعث می‌شود که دانش آموز اضطراب زیادی را تجربه کند.

مهدیار رودسری در ادامه گفت: شرط اول این است که والدین محیط آرامی را برای آنها فراهم کنند. در ایام امتحانات بهتر است تا جایی که امکانپذیر است، برگزاری مهمانی و مسافرت را محدود کنند و آرامش در فضای خانواده برقرار باشد. همچنین در این ایام وعده‌های غذایی و خواب و بیداری برای همه خانواده به ویژه برای فرزندان باید نظم مشخصی داشته باشد. سکوت در محیط خانه تا جایی که امکان پذیر است رعایت و پایدار نگه داشته شود، چون تمرکز دانش‌آموزان هنگام مطالعه، در محیط شلوغ کاهش پیدا می‌کند.

این کارشناس آموزش در ادامه اظهار کرد: یک اقدام مهمی که والدین باید در این ایام انجام دهند، این است که میزان توقعات خودشان را از فرزندانشان پایین‌تر بیاورند و در حد توان فرزندانشان انتظار داشته باشند و کمالگرایی برای به دست آوردن یک نمره یا رتبه خاص نداشته باشند. بلکه سعی کنند توجه خود را روی تلاش آنها بگذارند نه نتیجه‌ای که آنها قرار است بگیرند.

مهدیار رودسری ادامه داد: والدین باید این نگرش را در رفتار خود نشان دهند. بعضی مواقع نگرانی والدین از اینکه این نمره در آینده فرزندشان تاثیر دارد باعث می‌شود که واکنش‌های بیش از اندازه‌ای نشان دهند و آن نمره را طوری نشان می‌دهند که ارزش فرزندشان به همان نمره است. در حالی که باید این حس را طوری نشان دهند که نمره می‌تواند یک بخشی از تلاش برای تحصیل را نشان دهد و قرار نیست، گویای ارزش وجودی دانش‌آموزان باشد.

وی در ادامه در خصوص ضرورت تهیه یک برنامه مطالعاتی دروس گفت: کار مشترک بین والدین و دانش آموز در ایام امتحانات پایان سال این است که یک برنامه ریزی درسی را با توجه به توان فردی او داشته باشند و برای انجام یک سیستم مطالعه خاص اصرار نکنند و تا حد معقولی روی این سیستم نظارت کنند. یعنی این نظارت نه آنقدر کم باشد که دانش آموز احساس کند که کنار گذاشته شده و نه اینکه آنقدر زیاد باشد که دانش آموز تصور کند که تحت فشار و بازجویی است. چرا که افراط و تفریط هر دو حالت نتیجه عکس خواهد داشت.

این آموزگار گفت: یکی از اقدامات غلطی که والدین از شروع سن یادگیری و ورود به مدرسه انجام می‌دهند، موضوع مقایسه کردن است، در حالی که نباید دانش آموز را با دیگران مقایسه کرد. چون این مقایسه به عزت نفس او آسیب خواهد زد. والدین باید مقداری روی آرامش خودشان کار کنند. نگرانی و دلهره را از خود دور کرده و آن را به فرزندشان منتقل نکنند.

این کارشناس آموزش در ادامه بیان کرد: به خصوص برای دانش آموزانی که وارد مقطع متوسطه می‌شوند امتحان و نمره را استرس‌زا و هولناک جلوه ندهند. بلکه برخورد‌ها به این صورت باشد که یک فرایند عادی در پیش روی آنهاست و در صورت شکست آنها را سرزنش نکنند. سعی کنند به صورت منطقی دلایل آن شکست را پیگیری کنند و به صورت مشارکتی و نه دستوری برای حل آن اقدام کنند. 

 مهدیار رودسری اظهار کرد: یکی از عواملی که باعث اضطراب در دانش‌آموزان به ویژه متوسطه دوم می‌شود، این است که منابع امتحانات مثل جزوه و سوالات منبعی که معلم معرفی کرده، آماده نیست و این باعث اضطراب می‌شود؛ لذا لازم است قبل از امتحانات منابعشان را با کمک معلم و یا دوستان بررسی و تکمیل کنند چرا که نظم دادن به ذهن باعث کاهش اضطرابشان می‌شود. 

وی افزود: از عوامل موثر دیگر خواب کافی و منظم است، چرا که ممکن است بعضی از دانش‌آموزان در این ایام دچار بیخوابی شوند. هر چه میزان خواب کمتر شود به دنبال آن هم تمرکز و توجه هم کمتر شده و استرسشان افزایش می‌یابد. این نظم دادن به خواب و وعده‌های غذایی حداقل یک هفته پیش از امتخانات باید شروع شود تا ساعت بیولوژیکی بدن به آن عادت کند. بهتر است که روی روش مطالعه کار شده و بر اساس دشواری و حجم، مطالعه درس‌ها را اولویت بندی کنند و چند روز قبل از شروع امتحانات، برنامه مطالعاتی را کنار گذاشته و به ترتیب زمانبندی برنامه امتحانی جلو بروند.

 وی در ادامه تاکید کرد: مدیریت زمان و توجه به ساعت تفریح خیلی مهم است، اینکه صدرصد فقط درس خواند نباشد و تفریح هم به اندازه در نظر گرفته شود، چون فشار روانی بالا رفته و بازدهی مغز کمتر می‌شود. عادت‌های مطالعه‌ای هم باید رعایت شود و به حالت دراز کشیده و راه رفتن مطالعه نکنند. نشسته و پشت میز بهترین حالت بوده و تا جایی که ممکن است با صدای بلند درس نخوانند، چون میزان یادگیری را کاهش می‌دهد.

مهدیار رودسری یادآور شد: استراحت یک فعالیت ذهنی انجام یک فعالیت جسمی است، یعنی اگر از درس خواندن خسته شدند، سراغ گوشی یا تماشای تلویزیون نروند و باید یک حرکت جسمی انجام دهند. حین مطالعه دروس از شیوه‌های مطالعاتی مختلف مثل مرور کردن، خلاصه نویسی، بازگویی برای دیگران، استفاده از نمودار و نت برداری کلیدی و شاخه‌ای استفاده کنند تا از حالت یکنواخت خارج شده، بازدهی بیشتری داشته باشند.

منبع: ایسنا