درمان دندان درد در بارداری بدون نیاز به مسکن
درمان دندان درد در بارداری نیاز به احتیاط دارد تا به جنین آسیبی وارد نشود. بهتر است حدالامکان از روش های خانگی و سنتی استفاده کنید، اما در صورت نتیجه نگرفتن باید حتما با پزشک خود مشورت کنید. شادمگ در ادامه به معرفی روش های درمان دندان درد در بارداری پرداخته است، با ما همراه باشید.
علل درد دندان در دوران بارداری چیست ؟
همزمان با شکل گیری و رشد نوزاد در داخل رحم، سطح هورمون های بدن شما نیز افزایش می یابد. این موضوع میتواند منجر به درد دندان و سایر علائم مربوط به دندان شود. معمولا با بهم خوردن تعادل هورمونی مشکلات زیر نیز پیش می آید. هر کدام از مشکلات می توانند منجر به دندان درد در بارداری و یا تشدید آن در این دوره شوند:
تجمع پلاک
واکنش طبیعی بدن شما در مبارزه با پلاک دندان در دوران بارداری متغیر بوده و بیشتر به دلیل تغییرات هورمونی است. در صورت عدم پاکسازی، پلاک دندانی می تواند به تجمع خود ادامه دهد و در نهایت به تارتار یا همان جرم دندان تبدیل شده که خطر پوسیدگی دندان را افزایش می دهد. اگر پوسیدگی ایجاد شود احتمالا دندان درد را نیز بعدا تجربه خواهید کرد.
تهوع صبحگاهی
در سه ماهه اول بارداری، استفراغ برای اکثر خانم ها یک اتفاق معمول و رایج است. بنابراین، باید با شستشوی مکرر دهان و دندان و مسواک زدن (از نیم ساعت بعد از تهوع یا استفراغ) برای خنثی کردن اثر اسید روی دندان ها استفاده کنید. در غیر این صورت، مینای دندان شروع به ضعیف شدن می کند. تضعیف مینای دندان می تواند منجر به دندان درد در بارداری شود.
بیماری لثه
به دلیل تغییرات هورمونی، بیشتر زنان مستعد ابتلا به التهاب لثه در دوران بارداری هستند. بیماری لثه درجات مختلفی دارد و لثه ها را دردناک، حساس و آسیب پذیر می کند.
کاهش کلسیم
در دوره رشد و تکامل جنین، نیاز به کلسیم و سایر ویتامین ها افزایش می یابد. این رشد همراه با جذب موادی مانند کلسیم از بدن مادر انجام می شود. برای تامین نیازهای رشد جنین، بدن مادر نیاز به مقدار کافی کلسیم دارد. کاهش کلسیم در بدن مادر باعث آسیب به دندان و استخوان می شود و ممکن است منجر به پوسیدگی دندان ها گردد.
درمان سنتی دندان درد در بارداری
اگر با دندان درد به یک دندانپزشک مراجعه نمایید قطعاً قبل از انجام هرگونه اقدام درمانی چندین راهکار طبیعی را به شما پیشنهاد خواهد داد.
درمان دندان درد با میخک
یکی از راههای طبیعی مؤثر برای کاهش درد استفاده از گیاه میخک است. له کردن این گیاه در بین دندانها یا گذاشتن روغن آن بر روی دندان میتواند برای کاهش درد مؤثر باشد.
آب نمک
استفاده از آب نمک هم میتواند تا اندازه ی بسیاری باعث کاهش درد شود. از آب ولرم و نصف قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب بطور مکرر چند بار در روز استفاده کنید
خمیر جوش شیرین
میتوانید از خمیر جوششیرین نیز بر روی دندان و یا لثه آسیبدیده استفاده کنید. توجه داشته باشید که قبل از انجام هر اقدام طبیعی نیز حتماً باید با پزشک خود مشورت نمایید. زیرا هر یک میتواند حساسیتی برای جنین به وجود آورد.
جوش شیرین و آب گرم
اگر شما جزو افرادی هستید که از حالت تهوع بعد از بارداری رنج میبرید حتماً برای محافظت از مینای دندان خود بعد از تهوع، از غرغره کردن جوششیرین و آب گرم استفاده کنید که باعث کاهش اثر اسیدیته میشود.
استفاده از کمپرس یخ
استفاده از کمپرس یخ به مدت ۲۰ دقیقه در طول روز یا نوشیدن آب یخ باعث کاهش التهاب لثه یا التهابی که منجر به درد دندان شده است میشود اگر شما خونریزی از لثه دارید استفاده از آب یخ باعث کنترل و کاهش آن میشود.
مسواک و نخ دندان
مصرف منظم و استفاده از مسواک و نخ دندان بهشدت برای کاهش التهاب و جلوگیری از بروز درد دندان در بارداری مؤثر است.
درمان خانگی دندان درد در دوران بارداری
چندین روش خانگی وجود دارد که به تسکین دندان درد در بارداری کمک میکند. مهم است که هر روش درمانی را تحتنظر پزشک یا دندانپزشک خود انجام دهید. زیرا احتمال دارد برخی از روشها در دوران بارداری مناسب نباشند.
توجه به تغذیه
مصرف غذاهای حاوی کلسیم و ویتامینهای ضروری میتواند به حفظ سلامت دندانها و لثهها کمک کند. در دوران بارداری، تغذیه مناسب به حفظ سلامت کلی بدن و کاهش مشکلات دندانی کمک خواهد کرد.
شستشو با محلول جوششیرین و آب
حالت تهوع و استفراغ در سه ماهه اول بارداری رایج است. این علائم بهصورت دورهای از بین میروند و مجدد باز میگردند. برای محافظت از مینای دندان در برابر اسید موجود در صفرای معده، سعی کنید بعد از استفراغ دهان خود را با محلول آب گرم و جوششیرین بشویید.
شستشو با آب نمک
شستشو با محلول آبنمک گرم یکی از روشهای ساده و مؤثر برای کاهش التهاب و تسکین دندان درد در بارداری است. برای تهیه این محلول، یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و دهان خود را با آن شستشو دهید. این کار میتواند به کاهش باکتریها و تسکین درد کمک کند.
استفاده از کمپرس سرد
استفاده از کمپرس سرد روشی مؤثر برای بهبود تورم و درد ناشی از التهاب در ناحیه دندان است. با قرار دادن کمپرس سرد به مدت چند دقیقه در مجاورت دندان دردناک، میتوان به طور موقت جریان خون را کاهش داد و درد را تسکین بخشید.
ژل مسکن دندان درد در بارداری
التهاب و تسکین درد کمک میکنند. ژلهای مسکن دندان معمولاً به دو دسته تقسیم میشوند.
ژلهای حاوی بنزوکائین
بنزوکائین یک ماده بیحسکننده موضعی است که به کاهش درد کمک میکند. این ماده در محصولات ضددرد دندان استفاده میشود و میتواند اثر سریع و مؤثری در تسکین دندان درد در بارداری داشته باشد.
ژلهای حاوی لیدوکائین
لیدوکائین نیز یک ماده بیحسکننده موضعی است که مشابه بنزوکائین عمل میکند، اما مدت زمان اثر آن طولانیتر است. این ژلها به کاهش درد و التهاب کمک میکنند.
داروهای مجاز برای تسکین دندان درد در بارداری
هنگام بارداری، استفاده از برخی داروها ممکن است بر جنین تأثیر منفی داشته باشد، بنابراین انتخاب داروهای مناسب بسیار مهم است. برخی از داروهای مجاز برای تسکین دندان درد در بارداری عبارتند از:
۱. استامینوفن (پاراستامول)
استامینوفن یکی از ایمنترین داروهای ضد درد در دوران بارداری است و به طور گستردهای برای تسکین دردهای مختلف از جمله دندان درد توصیه میشود. این دارو به خوبی تحمل میشود و مطالعات نشان دادهاند که استفاده از آن در دوزهای معمولی هیچ گونه خطری برای جنین ندارد. با این حال، باید از مصرف بیش از حد و بلند مدت استامینوفن خودداری کرد، زیرا ممکن است باعث مشکلات کبدی شود.
۲. ایبوپروفن
ایبوپروفن یکی دیگر از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) است که معمولاً برای تسکین درد و التهاب استفاده میشود. اما استفاده از ایبوپروفن در دوران بارداری باید با احتیاط صورت گیرد. این دارو در سه ماهه اول و دوم بارداری ممکن است به طور موقت مصرف شود، اما در سه ماهه سوم بارداری باید از مصرف آن خودداری کرد، زیرا ممکن است باعث مشکلاتی مانند انسداد شریانهای قلبی جنین شود.
۳. آنتیبیوتیکها
در صورت وجود عفونت دندان یا لثه، ممکن است پزشک شما آنتیبیوتیکهایی مانند آموکسیسیلین، پنیسیلین یا کلیندامایسین را تجویز کند. این آنتیبیوتیکها به طور کلی در دوران بارداری ایمن هستند و میتوانند به کنترل عفونت و کاهش درد کمک کنند. اما باید از مصرف آنتیبیوتیکهای تتراسایکلین خودداری کرد، زیرا ممکن است باعث تغییر رنگ دندانهای جنین شود.
آیا دندان درد در بارداری برای جنین ضرر دارد ؟
دندان درد در دوران بارداری میتواند خطرات قابل توجهی برای مادر و جنین ایجاد کند. برای جلوگیری از عوارضی که ممکن است از مشکلات سلامت دهان و دندان درمان نشده به وجود آید، رسیدگی درمان سریع ضروری است. در ادامه به مهمترین اثرات دندان درد بر جنین اشاره میکنیم:
- افزایش خطر زایمان زودرس: مطالعات نشان میدهد که مشکلات دندانی، از جمله دندان درد و بیماریهای لثه، میتواند خطر زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد را در مقایسه با زنان بدون چنین شرایطی دو تا سه برابر افزایش دهد. این خطر، به مهاجرت باکتریهای بیماریزا از حفره دهان به جفت نسبت داده میشود که ممکن است منجر به عوارضی مانند پره اکلامپسی شود.
- احتمال عفونت: عفونت دندان میتواند منجر به مشکلات سیستمیک شود که ممکن است بر جنین تأثیر بگذارد. در صورت عدم درمان، این عفونتها میتوانند باعث ناراحتی شدید مادر شوند و به طور بالقوه بر سلامت جنین تأثیر بگذارند.
چطور از دندان درد در بارداری پیشگیری کنیم ؟
با دنبال کردن ۵ نکته زیر می توانید به پیشگیری از دندان درد در دوران بارداری کمک کنید:
۱. روزی ۲ بار مسواک بزنید
این مورد البته که لازم به گفتن نبود چون این روزها همه مطابق با این قاعده ۲ بار دندان های خود را مسواک می زنند. بهتر است تنها با مسواک هایی که موهای نرم دارند مسواک بزنید. اگر پیش از بارداری و در طول آن با مسواک مناسب و با روش های اصولی مسواک بزنید می توانید بدون ترس از دندان درد در بارداری دوران حاملگی خود را سپری کنید.
۲. از غرغره دهانشویه غافل نشوید
برای کاهش خطر التهاب لثه می توانید از دهانشویه های مخصوصی که برای این منظور طراحی و تولید شده اند استفاده کنید. با استفاده از دهانشویه های ضد التهاب لثه می توانید دندان درد بارداری ناشی از مشکلات لثه را به خوبی مدیریت کنید.
۳. هر روز نخ دندان استفاده کنید
مسواک زدن به تنهایی برای حفظ سلامت دهان و دندان کافی نیست. بهتر است که روزی دست کم ۱ بار نخ دندان کشیده شود. اگر اینکار بعد از مسواک انجام شود بهتر است. فقط باید به این نکته توجه کنید که لازم است نخ دندانی متناسب با دندان ها و وضعیت لثه خود تهیه کنید.
۴. یک رژیم غذایی سالم و متعادل میل کنید
البته به عنوان یک مادر باردار، احتمالاً خودتان بیشتر از هر کس دیگری درباره رژیم غذایی در دوره بارداری اطلاعات در اختیار دارید. بنابراین اجازه دهید یکبار دیگر با هم بحث تغذیه در دوران بارداری را مرور کنیم:
- مادران باردار میبایست در رژیم غذایی خود انواع میوه ها و سبزیجات سالم را مصرف کنند. به جز این مصرف لبنیات و غلات و دانه های کامل نیز توصیه می شود.
- همچنین مصرف مواد غذایی و خوراکی های شیرین و آن هایی که به تجمع پلاک کمک می کنند نیز باید متوقف شود. کیک و شیرینی، نشاسته و … مثال هایی از این دست خوراکی ها هستند. عدم مصرف شیرینی جات می تواند به شما کمک کند که دندان درد در بارداری را تجربه نکنید.
۵. همچنان به مطب دندانپزشک خودتان مراجعه کنید
چکاپ های دوره ای و منظم در دوران بارداری واقعا لازم هستند. مادران باردار مخصوصاً آن هایی که ظاهرا در دوره بارداری بیشتر با مشکلات دهان و دندان روبرو می شوند باید حتما به طور منظم به یک مرکز دندانپزشکی بارداری مراجعه کنند.
در هر بار مراجعه وضعیت سلامت دهان و دندان بررسی می شود و پروسه هایی مانند جرمگیری دندان که برای مادر و جنین کاملا ایمن هستند انجام داده می شود. با انجام این معاینات و جرمگیری منظم می توانید به راحتی از بروز هر گونه مشکل مانند دندان درد در بارداری پیشگیری کنید.
کشیدن دندان در دوران بارداری
کشیدن دندان در زمان بارداری چندان رایج نیست و اغلب دندانپزشکان از انجام آن خودداری میکنند. زیرا هر اقدام درمانی از جمله کشیدن دندان در بارداری باید با توجه و مراقبت خاصی انجام شود. به طوری که هیچ گونه آسیبی سلامت جنین را تهدید نکند.
البته در برخی موارد چارهای جز کشیدن و خارج کردن دندان وجود ندارد و نگه داشتن دندان تا پایان دوره حاملگی باعث ایجاد عفونت شدید و درد غیر قابل تحمل میشود. از جمله مواردی که کشیدن دندان در دوران بارداری را اجتناب ناپذیر میکند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پوسیدگی شدید دندان
- خونریزی لثه
- تورم و التهاب شدید لثه
- درد دندان و لثه
- بروز مشکل در غذا خوردن و صحبت کردن