در جست‌وجوی نان، در آرزوی نگاه؛ کودکان کار و امیدی که زنده است
در هیاهوی خیابان‌های شلوغ کودکانی هستند که به جای بازی با دستان کوچک‌شان بار زندگی را به دوش می‌کشند، آن‌ها در جست‌وجوی نان چشم‌انتظار نگاهی مهربان‌اند، چشمانشان با جرقه‌ای از امید می‌درخشد، امیدی که اگر دیده شود، می‌تواند آینده‌ای روشن بسازد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از خوزستان، در خیابان‌های شلوغ و پرهیاهوی شهر، جایی که صدای بوق خودروها با همهمه بازار و فریاد دست‌فروشان در هم می‌آمیزد، چشم‌ها ناگهان به قامت‌های کوچک اما خسته‌ای گره می‌خورد که از میان ازدحام عبور می‌کنند، کودکانی که به جای کیف مدرسه، جعبه دستمال کاغذی یا بطری شیشه‌شوی بر دوش دارند و به جای بازی در کوچه‌های خاکی، سهمشان از کودکی، ایستادن کنار چراغ قرمز است.
اهواز شهری که رودخانه کارون در دلش جاری است و گرمای سوزانش با هیچ سایه‌ای آرام نمی‌گیرد، امروز شاهد کودکانی است که هر روز زیر همین آفتاب داغ، برای لقمه‌ای نان می‌جنگند، وقتی چراغ قرمز می‌شود، یکی‌شان با شتاب به سمت خودروها می‌دود، نگاهش پر از التماس و صدایش لرزان «آقا دستمال بخرین، امشب باید پول ببرم خانه.»
این تصویر تلخ، قصه تکراری روزهای اهواز است؛ قصه کودکانی که خیلی زودتر از موعد، وارد دنیای بزرگ‌ترها شده‌اند و در همان سالهای کوتاه کودکی، بار سنگین فقر و محرومیت را بر دوش می‌کشند در حالی که هم‌سالانشان پشت نیمکت مدارس از رویاهای آینده می‌گویند، این کودکان روی آسفالت داغ خیابان‌ها، رؤیای ساده‌ای به نام کودکی را جاگذاشته‌اند.
محدثه دختر ۱۲ سالهای که جوراب در دست دارد و در خیابان نادری اهواز دنبال مشتری است، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مادرم مریض و پدرم معتاد است، مادر در بازار دستفروشی نمی‌کند و من بیشتر اوقات تابستان جوراب می‌فروشم تا حداقل خرج خودم را جور کنم.
وی می‌افزاید: من هنوز مدرسه می‌روم و درس را دوست دارم اما نمی دانم خانواده‌ام تا کی اجازه می‌دهند درس بخوانم.
محمد ۱۵ ساله پشت چراغ قرمز با چند جعبه دستمال کاغذی ایستاده است و دنبال مشتری می‌گردد، همین که خودروها پشت چراغ قرمز می‌ایستند، شروع به حرکت به سمت خودروها می‌کند؛ وی عنوان می‌کند: چند سالی است که به اهواز آمده‌اند و از وقتی که به این شهر آمده شروع به فروختن دستمال کاغذی کرده است.
محمد تنها راه درآمدش را فروش دستمال کاغذی عنوان می‌کند و می‌گوید: پدرم بنایی می‌کند و دو خواهر و یک برادر کوچک‌ترم باید کار کنند تا بتوانند روزی بگذرانند.
۵۰ درصد کودکان کار شناسایی شده در شهرستان اهواز هستند
مهران کریمیان، مدیرکل بهزیستی خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به حمایت‌های بهزیستی از کودکان کار عنوان می‌کند: استان خوزستان دارای دو مرکز آموزشی حمایتی کودک و خانواده (دختر و پسر ۶ تا ۱۸ سال) در شهرستان اهواز و یک مرکز شبانه‌روزی برای نگهداری کودکان خیابانی بی سرپرست یا بدسرپرست پسر ۷ تا ۱۲ ساله در شهرستان اهواز است.
وی می‌افزاید: مراکز حمایتی آموزشی کودک و خانواده شامل تیم تخصصی (روانشناس و مددکار اجتماعی) است و بر اساس مجوز سازمان بهزیستی و توسط مؤسسات حقوقی دارای صلاحیت تأسیس و با نظارت سازمان فعالیت می‌کنند.
مدیرکل بهزیستی خوزستان عنوان می‌کند: این مراکز تمام خدمات مربوط به کاهش آسیب‌های اجتماعی، توانمندسازی کودک خیابانی و خانواده وی را با رویکرد خانواده محور و دوستدار کودک به انجام می‌رسانند، در استان خوزستان نیز بر همین اساس موسساتی که دارای مجوز از بهزیستی و دارای سوابق همکاری مثبت و مؤثر بوده‌اند، پس از اعلام آمادگی شروع به کار کردند.
کریمیان عنوان می‌کند: یک مرکز روزانه در شهرستان اهواز از سال ۹۲، مرکز دوم از سال ۹۶ و مرکز شبانه‌روزی از سال ۸۷ به فعالیت در این زمینه پرداخته‌اند و ۵۰ درصد کودکان شناسایی شده در شهرستان اهواز هستند، علاوه بر اهواز در سایر شهرستان‌های استان نیز با توجه به جمعیت و میزان آسیب‌های اجتماعی شهرستان، مراکز اورژانس اجتماعی یا مراکز غیردولتی مثبت زندگی و مؤسسات خیریه فعال در حوزه کودک به ارائه خدمت به این کودکان می‌پردازند.
وی با بیان اینکه ظرفیت مراکز شبانه‌روزی ۳۰ نفر و مراکز روزانه ۱۲۰ نفر است، تاکید می‌کند: ۶۰۲ کودک در مراکز روزانه آموزش می‌بینند و در حال حاضر ۲۰ کودک در مراکز نگهداری وجود دارند.
مدیرکل بهزیستی خوزستان خاطرنشان می‌کند: از ۶۰۲ پرونده فعال در حال حاضر در کل استان، ۵۵ دختر و بقیه پسر هستند و کودکان کار از سن شش تا ۱۸ سال حمایت می‌شوند که بیشتر آن‌ها در رنج سنی ۹ تا ۱۳ سال قرار دارند.
کریمیان با اشاره به بعضی خدماتی که به کودکان و خانواده‌های آن‌ها ارائه می‌شود، خاطرنشان می‌کند: شناسایی، پذیرش و مصاحبه اولیه و ارتباط با کودک توسط کارشناسان مراکز در سطح شهر انجام می‌شود و پیگیری‌های قضائی برای صدور شناسنامه کودکان بدون مدارک هویتی و آموزش مهارت‌های زندگی، برگزاری کلاس‌های آموزشی و تقویتی کمک درسی، انجام تست‌های استعدادیابی، پرداخت هزینه‌های نقدی تحصیلی، توزیع تبلت دانش آموزی و پیگیری برای ادامه تحصیل کودکان بازمانده از تحصیل و معرفی به آموزش و پرورش، اهدای البسه، کیف وکفش و لوازم التحریر از خدمات ارائه شده است.
وی ادامه می‌دهد: ارائه خدمات پزشکی و درمانی، مددکاری و مشاوره فردی و گروهی، صدور دفترچه بیمه درمانی، پرداخت کمک هزینه موردی و مالی برای رفع مشکلات اقتصادی و درمانی خانواده، اهدای لوازم ضروری منزل، ارائه بسته مواد غذایی و ارزاق با هدف کمک به معیشت خانواده نیز به این افراد ارائه می‌شود.
مدیرکل بهزیستی استان خوزستان برگزاری کلاس‌های مجازی در زمان بحران و شرایط خاص، اهدای پک‌های بهداشتی، برگزاری کلاس‌های ورزشی، اردوهای تفریحی و انجام تست HIV از کودکان و خانواده، معرفی کودک یا اعضای خانواده به سازمان فنی و حرفه‌ای برای مهارت‌آموزی و توانمندسازی، معرفی به قلم‌چی و مراکز و کمپ ترک اعتیاد و کمک به توانمندسازی کودک و خانواده، برگزاری نمایشگاه صنایع دستی و هنرهای دستی از محصولات خانواده توانمندشده، همچنین برگزاری جشن تولد در راستای حمایت از کودکان و خانواده آن‌ها انجام می‌شود.
به گزارش ایمنا، کودکان کار نه از روی علاقه بلکه به اجبار به خیابان‌ها آمده‌اند و اگر از آن‌ها حمایت شود، مانند هر کودک دیگری پای دفتر و کتاب می‌نشینند و برای روزهای آینده تصمیم می‌گیرند؛ آینده این کودکان در گرو تصمیمات و اقدامات امروز است.