راهنمای تازه برای مقابله با فشار خون بالا

انجمن قلب آمریکا راهنمایی‌های تازه‌ای درباره فشار خون بالا منتشر کرده است تا اقدام‌های پیشگیرانه در سنین پایین‌تر آغاز شود. این تغییرات ناشی از افزایش چشمگیر مشکلات قلبی در میان افراد زیر ۴۰ سال است. تمرکز اصلی دستورالعمل‌ها بر شناسایی زودهنگام، اصلاح سبک زندگی و کنترل عوامل خطرزا قرار دارد.

با وجود این باور عمومی که فشار خون بالا تنها در سنین کهنسالی رخ می‌دهد، آمارهای جهانی نشان می‌دهد حدود یک‌چهارم بزرگسالان جوان (۱۸ تا ۳۹ سال) به این عارضه مبتلا هستند. حتی درصدی از کودکان و نوجوانان نیز با فشار خون بالا دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

دستورالعمل‌های تازه و تغییرات کلیدی

انجمن قلب آمریکا برای نخستین بار پس از سال ۲۰۱۷، راهنمای فشار خون بالا را بازنگری کرده است. این دستورالعمل‌ها بر اقدامات پیشگیرانه برای کاهش مرگ‌ومیر ناشی از فشار خون بالا تأکید ویژه دارند.

در این میان ابزار جدیدی با نام «PREVENT» (به معنی پیشگیری) معرفی شده است؛ ابزاری که خطر بروز بیماری‌های قلبی-عروقی در بازه‌های ۱۰ و ۳۰ ساله را بر اساس عواملی مانند سن، جنسیت، میزان فشار خون، سطح کلسترول و شاخص‌های اجتماعی و بهداشتی تخمین می‌زند.

۱. توصیه‌های دارویی و شرایط خاص

راهنمای تازه درباره فشار خون بالا به‌روزرسانی‌هایی در زمینه درمان دارویی ارائه کرده است. در این دستورالعمل، علاوه بر داروهای رایج برای کاهش فشار خون، استفاده از داروهای GLP-1 برای برخی بیماران مورد توجه قرار گرفته است. این داروها در افرادی که هم‌زمان با فشار خون بالا دچار اضافه وزن یا چاقی هستند، می‌تواند نقش مؤثری در کنترل وضعیت ایفا کند.

بخش دیگری از توصیه‌ها به دوران بارداری اختصاص یافته است. بالا بودن فشار خون در این دوران می‌تواند عوارض تهدیدکننده‌ای همچون پره‌اکلامپسی و مشکلات جدی برای مادر و جنین ایجاد کند. به همین دلیل، دستورالعمل‌ها بر مدیریت دقیق فشار خون پیش از بارداری، در طول بارداری و پس از آن تأکید دارند. این مدیریت شامل انتخاب داروهای مناسب و پایش مداوم وضعیت بیمار است تا از بروز خطرات احتمالی پیشگیری شود.

۲. اصلاح رژیم غذایی

در این دستورالعمل تازه، تغییرات کوچک اما مهم در رژیم غذایی توصیه شده است. نخستین نکته، جایگزینی نمک‌های حاوی پتاسیم به‌جای نمک معمولی است. این جایگزینی به‌ویژه برای افرادی که عمده مصرف نمک آن‌ها در فرآیند پخت‌وپز یا طعم‌دهی خانگی است، می‌تواند در پیشگیری یا درمان فشار خون بالا مؤثر باشد.

همچنین محدود کردن مصرف سدیم به کمتر از ۲۳۰۰ میلی‌گرم در روز توصیه شده است. هدف نهایی رسیدن به حد مطلوب ۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز است. برای دستیابی به این هدف، بررسی دقیق برچسب مواد غذایی ضروری دانسته شده است.

فراتر از کاهش نمک، متخصصان قلب رژیم غذایی دَش (DASH) را به‌عنوان الگوی اصلی معرفی کرده‌اند. این رژیم بر کاهش مصرف سدیم و افزایش دریافت مواد غذایی سالم تمرکز دارد. در این الگو مصرف سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل، حبوبات، مغزها و دانه‌ها، لبنیات کم‌چرب یا بدون چربی توصیه می‌شود. همچنین گوشت‌های کم‌چرب و ماکیان، ماهی و روغن‌های غیرگرمسیری در این رژیم جایگاه ویژه‌ای دارند.

۳. مصرف الکل و سبک زندگی

این راهنما توصیه می‌کند تا حد امکان از مصرف الکل پرهیز شود. در غیر این صورت، حداکثر مجاز برای مردان دو نوشیدنی و برای زنان یک نوشیدنی در روز است.

علاوه بر موضوع الکل، مجموعه‌ای از توصیه‌های مرتبط با شیوه و سبک زندگی ارائه شده است. مدیریت استرس جایگاه مهمی در این دستورالعمل‌ها دارد. ورزش منظم یکی از ابزارهای اصلی کنترل استرس معرفی شده است. در کنار آن، استفاده از روش‌هایی مانند مدیتیشن، تمرین‌های کنترل تنفس و یوگا نیز پیشنهاد می‌شود.

برای پیشگیری از عوارض بالا بودن فشار خون، حفظ وزن سالم توصیه شده است. همچنین افزایش فعالیت بدنی به میزان ۷۵ تا ۱۵۰ دقیقه در هفته ضروری دانسته شده است. این فعالیت‌ها باید شامل تمرینات هوازی و تمرینات قدرتی باشد تا تأثیر کافی بر سلامت قلب‌وعروق و کنترل فشار خون داشته باشد.

فشار خون بالا؛ قاتل خاموش

فشار خون بالا اغلب بدون هیچ نشانه‌ای پیشرفت می‌کند و به همین دلیل پزشکان آن را «قاتل خاموش» می‌نامند. تنها زمانی که فشار به بالای ۱۸۰ روی ۱۲۰ میلی‌متر جیوه برسد ـ حالتی که بحران فشار خون محسوب می‌شود ـ ممکن است علائمی مانند سردرد، تپش قلب یا خونریزی بینی ظاهر شود. در صورت تداوم، این عارضه می‌تواند قلب و رگ‌ها را ضعیف کند و خطر سکته مغزی، نارسایی قلبی و زوال عقل را به‌طور جدی افزایش دهد.

برای کنترل این بیماری، تغییر سبک زندگی در کنار درمان دارویی ضروری است. پزشکان توصیه می‌کنند وزن در محدوده سالم نگه داشته شود، مصرف نمک و الکل کاهش یابد، فعالیت بدنی منظم انجام گیرد و دریافت پتاسیم کافی فراموش نشود. رعایت این نکات ساده می‌تواند احتمال بروز بیماری‌های قلبی و سکته مغزی را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.