راهکار رزرو بلیط خودکار هواپیما با قابلیت «موجود شد، خبرم کن»
در سال ۱۴۰۳، بیش از ۴۶ میلیون نفر با خطوط هوایی در ایران جابه‌جا شدند. بر اساس گزارش سازمان هواپیمایی کشوری و خبرگزاری ایرنا، از این تعداد، بیش از ۳۴ میلیون نفر مربوط به پروازهای داخلی بودند. به لطف این ارقام می‌توان دریافت که سفر هوایی در ایران بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گرفته و تقاضا برای خرید بلیط هواپیما رو به افزایش است. با این حال، زیرساخت موجود و ظرفیت محدود ناوگان هنوز با این رشد همگام نشده است. در ایام پرترافیکی همچون نوروز یا تعطیلات تابستان، مسیرهایی مانند تهران–مشهد، تهران–کیش و تهران–قشم با سرعتی چشمگیر تکمیل می‌شوند و بسیاری از کاربران حتی در ساعات آغاز فروش، با پیام «ظرفیت تکمیل شد» روبه‌رو می‌شوند.
بازار سفر هوایی در ایران، بیش از آنکه با کمبود تقاضا روبه‌رو باشد، از نبود سازوکار اطلاع‌رسانی و هماهنگی میان عرضه و تقاضا رنج میبرد. کاربران برای دسترسی به ظرفیت بازشده پروازها ناچارند بارها صفحات فروش را رفرش کنند یا منتظر لغو رزرو دیگران بمانند. این رفتار تکرارشونده به یکی از ویژگی‌های رایج خرید بلیط در ایران بدل شده است؛ تجربه‌ای که در مناسبت ها و تعطیلات مذهبی نیز تکرار می‌شود، زمانی که بخش زیادی از ظرفیت پروازها در همان ساعات ابتدایی فروش تکمیل می‌شود.
در چنین فضایی، مسئله اصلی نبود اطلاع‌رسانی به موقع است. اگر کاربر بتواند به‌محض باز شدن ظرفیت، از آن آگاه شود، بسیاری از اضطراب‌ها و جست‌وجوهای بی‌نتیجه از میان می‌رود. همین نیاز، زمینه ساز طراحی قابلیت «موجود شد خبرم کن» شد؛ قابلیتی که رصد بازار را از دوش کاربر برمی‌دارد و آن را به یک سامانه خودکار می‌سپارد. این ویژگی که نوعی نوآوری در بازار خدمات سفر و گردشگری به شمار می‌رفت، نخستین بار در سال ۱۳۹۸ توسط مستربلیط ارائه شد.
در این قابلیت، کاربر پس از جست و جوی مسیر و تاریخ مورد نظر خود، اگر با پیام «ظرفیت تکمیل شد» مواجه شود، می‌تواند گزینه «موجود شد خبرم کن» را فعال کند. از آن لحظه، سامانه وضعیت پرواز انتخابی را به‌صورت خودکار پایش می‌کند. هرگاه صندلی جدیدی به دلیل کنسلی یا افزایش ظرفیت آزاد شود، پیامک اطلاع رسانی برای کاربر ارسال می‌شود. این فرایند بر پایه پایش لحظه‌ای داده‌های فروش شرکت‌های هواپیمایی انجام می‌گیرد و الگوریتم داخلی تنها زمانی اعلان را فعال می‌کند که ظرفیت واقعی برای فروش وجود داشته باشد.
این شیوه به کاربر امکان می‌دهد تا بدون نیاز به تکرار جست‌وجو یا نگرانی از جا ماندن، از بلیط های واقعی بازار مطلع شود. از سوی دیگر، تجربه خرید بلیط در ایران با حذف بازخوانی‌های مکرر صفحات و تمرکز بر اطلاع‌رسانی دقیق، به استانداردهای جهانی نزدیک‌تر می‌شود.
از منظر تجربه کاربر، «موجود شد خبرم کن» کارکردی دوگانه دارد: از یک‌سو اطلاع‌رسانی را سریع و دقیق می‌کند و از سوی دیگر، احساس کنترل و آرامش را به فرآیند خرید بازمی‌گرداند. تجربه کاربران در بازار سفر بیانگر آن است که زمان و اطمینان، دو عامل تعیین‌کننده در رضایت از خرید بلیط‌اند. کاربری که می‌داند سیستم در غیاب او وضعیت را پیگیری می‌کند، احساس اعتماد بیشتری نسبت به پلتفرم پیدا می‌کند. این اعتماد، به‌ویژه در بازار رقابتی و پرنوسان سفر، یکی از مؤلفه‌های اصلی وفاداری برند است.
ابزارهایی مانند «موجود شد خبرم کن» دقیقاً در همین راستا عمل می‌کنند؛ زیرا با اطلاع‌رسانی مستقیم و بی‌واسطه، شفافیت در عرضه‌ی بلیط را افزایش می‌دهند.
از منظر ارتباط کاربر و فناوری نیز، این قابلیت بلوغ تجربه دیجیتال در خدمات سفر است. اگر در مراحل اولیه، سامانه های فروش بلیط تنها نقش واسطه آنلاین را ایفا می‌کردند، اکنون با ابزارهایی از این جنس، پلتفرم به ناظر هوشمند تبدیل شده است.
مستربلیط در طراحی این قابلیت، مرز روشنی میان اطلاع‌رسانی و اقدام حفظ کرده است. در سرویس «موجود شد خبرم کن»، این سامانه تنها نقش ناظر هوشمند بازار را دارد و تصمیم خرید بر عهده کاربر می‌ماند. در ادامه نیز، امکان دیگری با عنوان «رزرو خودکار بلیط هواپیما» در دسترس قرار گرفته که در نشانی http://mrbilit.com/auto-reserve معرفی شده است. این قابلیت، کاربر را قادر می‌سازد تا در صورت پیدا شدن یک جای خالی در پرواز، بلیط به طور خودکار رزرو و پیام تأیید ارسال شود.
در این فرآیند، کاربر همچنان تصمیم‌گیرنده اصلی است اما سامانه با پایش مداوم ظرفیت پروازها نقش دستیار دقیق و قابل اعتماد را ایفا می‌کند. قابلیت «موجود شد خبرم کن» تنها اطلاع‌رسانی می‌کند و کاربر را از باز شدن ظرفیت آگاه می‌سازد؛ اما در «رزرو خودکار»، اگر کاربر از پیش حساب کاربری خود را شارژ کرده و قیمت دلخواه را تعیین کرده باشد، سامانه به محض موجود شدن بلیط، خرید را به‌صورت خودکار انجام داده و نتیجه را برای او ارسال می‌کند. این دو قابلیت، در کنار هم زنجیره‌ای هوشمند از اطلاع‌رسانی تا خرید مطمئن را شکل می‌دهند و تجربه سفر آنلاین را از جست و جوی پرتنش به فرآیندی آرام، دقیق و قابل پیش‌بینی تبدیل می‌کنند.
