روز معلم ۱۴۰۴ چه روزی است؟ + تاریخ و احادیث
معلمی یکی از شغل های پسندیده و محبوب در جامعه است که از جایگاه اجتماعی و مذهبی والایی برخوردار است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، شخصی که دانش و اطلاعات خود را به دیگران آموزش داده و در آموزش و پرورش به تدریس می‌پردازد را معلم یا آموزگار می نامند. در لغت‌نامه دهخدا نیز معلم به معنی مدرس و آموزگار معنی شده است. نقش یک معلم در میان فرهنگ های مختلف متفاوت است. یک معلم میتواند در زمینه سواد و اعداد، کاردستی یا آموزش شغلی، هنرها، مذهب، مدنی، نقش‌های جامعه یا مهارت‌های زندگی به آموزش بپردازد.
تاریخ روز معلم در سال ۱۴۰۴
- روز معلم در ایران مصادف با شهادت استاد مرتضی مطهری و برابر با جمعه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ است.
- روز معلم در تقویم قمری برابر با ۴ ذی القعده ۱۴۴۶ و در تقویم میلادی برابر با ۲ می ۲۰۲۵ است.
روز جهانی معلم چه روزی است؟
یونسکو ۵ اکتبر را به عنوان روز جهانی معلم نامگذاری کرده است. هدف این سازمان از این کار، توجه بیشتر نسبت به وضعیت معاش معلمان و کیفیت تدریس است.
شهادت استاد مرتضی مطهری و روز معلم
استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری در ۱۳ بهمن ۱۲۹۸ هجری شمسی در فریمان واقع در ۷۵۵ کیلومتری شهر مقدس مشهد در یک خانواده اصیل روحانی چشم به جهان گشود. و در سه شنبه یازدهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۵۸ در تاریکی شب در حالی که از یکی از جلسات فکری سیاسی بیرون آمده بود به دست گروه جنایتکار فرقان به شهادت رسیدند. در نهایت از سال ۱۳۵۸ مصادف با ۱۲ اردیبهشت سالروز شهادت استاد مرتضی مطهری به عنوان روز معلم نامگذاری شد.
احادیث درباره آموزگار و شغل معلمی
معلمی به عنوان شغل انبیا شناخته می شود. معلمان با رهنمودها و آموزش‌های بی وقفه خود راه درست زندگی کردن را به دانش آموزان می آموزند تا بتوانند افرادی مفید و موثر برای جامعه باشند. در سیره پیامبران و امامان ما نیز، معلم دارای مقامی والا است که حفظ احترام معلم همواره مورد تاکید اسلام بوده است.
امام علی علیه السّلام می فرمایند:
زَکاهُ العِلمِ بَذلُهُ لِمُستَحِقِّهِ وَإجهادُ النَّفسِ فِی العَمَلِ بِهِ
زکات دانش، آموزش به کسانی است که شایسته آن اند و کوشش در عمل به آن است. (غررالحکم و درر الکلم، ص ۳۹۱)
امام صادق علیه السّلام می فرمایند:
مَن تَعَلَّمَ العِلمَ و َعَمِلَ بِهِ و َعَلَّمَ لِلّهِ دُعِیَ فی مَلَکُوتِ السَّماواتِ عَظیما فَقیلَ: تَعَلَّمَ لِلّهِ و َعَمِلَ لِلّهِ و َعَلَّمَ لِلّهِ
هر کس برای خدا دانش بیاموزد و به آن عمل کند و به دیگران آموزش دهد، در ملکوت آسمان ها به بزرگی یاد شود و گویند: برای خدا آموخت و برای خدا عمل کرد و برای خدا آموزش داد. (الذریعه الی حافظ الشریعه (شرح اصول کافی، ج ۱، ص ۵۶))
رسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله می فرمایند:
أکثَرُ النّاسِ قیمَهً أکثَرُهُم عِلما، و أقَلُّ النّاسِ قیمَهً أقَلُّهُم عِلما.
با ارزشترین مردم کسانی هستند که از دانش بیشتری برخوردارند و کم ارزشترین مردم کسانی هستند که از دانش کمتری بهره مندند. (بحار الانوار، ج ۱، ص ۲۲۲.)
قال امیرالمومنین (علیه السلام):
أَکْرِمْ ضَیْفَکَ وَ إِنْ کَانَ حَقِیراً وَ قُمْ عَنْ مَجْلِسِکَ لِأَبِیکَ وَ مُعَلِّمِکَ وَ إِنْ [لَوْ] کُنْتَ أَمِیراً
میهمانت راگرامی دار هرچند حقیر و کوچک باشد، و از جای خود به احترام پدر و استاد خود برخیز، هرچند فرمانروا و امیرباشی. (تصنیف غرر الحکم و درر الکلم)
امام باقر علیه السّلام می فرمایند:
إِنّ الّذِی یُعَلّمُ الْعِلْمَ مِنْکُمْ لَهُ أَجْرٌ مِثْلُ أَجْرِ الْمُتَعَلّمِ وَ لَهُ الْفَضْلُ عَلَیْهِ فَتَعَلّمُوا الْعِلْمَ مِنْ حَمَلَهِ الْعِلْمِ وَ عَلّمُوهُ إِخْوَانَکُمْ کَمَا عَلّمَکُمُوهُ الْعُلَمَاءُ
همانا آن کسی از شما که دانش را آموزش دهد، پاداشی برابر دانش آموز دارد و البته آموزگار بر دانش آموز فضیلت و برتری دارد. پس دانش را از حاملان آن فراگیرید و آن سان که عالمان به شما آموخته اند، آن را به برادرانتان بیاموزید. (اصول کافی، ج ۱، ص ۳۵)
رسول اکرم صلّی الله علیه و آله می فرمایند:
مُجالَسَهُ الْعُلَماءِ عِبادَه
هم نشینی با دانشمندان، عبادت است. (بحارالانوار، ۱/۲۰۴)
امام باقر علیه السلام می فرمایند:
مَن عَلَّمَ بابَ هُدیً فلَهُ مِثلُ أجرِ مَن عَمِلَ بهِ، ولا یُنقَصُ اُولئکَ مِن اُجورِهِم شَیئا
هر که یک باب هدایت را آموزش دهد، برای او همانند پاداش کسی باشد که به آن عمل کند و از پاداش عمل کنندگان به آن نیز چیزی کاسته نمی شود. (تحف العقول، ۲۹۷ منتخب میزان الحکمه، ۳۹۸)
رسول اکرم صلّی الله علیه و آله می فرمایند:
اَلْجُلُوسُ ساعَهً عِنْدَ مُذاکَرَهِ الْعِلْمِ خَیْر لَکَ مِنْ عِبادَهِ سَنَهٍ، صِیام نَهارِها، وَ قِیامِ لَیْلِها و النَّظَرُ اِلی وَجْهِ الْعالِمِ خَیْر لَکَ مِنْ عِتْقِ اَلْفِ رَقَبَهٍ
یک ساعت در جلسه مذاکره علم شرکت کردن، برای تو بهتر از عبادت یک سال است که روزها روزه باشی و شب ها مشغول عبادت شوی و نگاه به صورت عالم، برای تو بهتر است از آزاد کردن یک هزار برده. (تفسیر نمونه، ۴/۳۶۰)
امام علی علیه السّلام می فرمایند:
جالِسِ الْعُلَماءَ یَزْدَدْ عِلْمُکَ وَ یَحْسُنْ اَدَبُکَ و تَزکُ نَفسُکَ
با علما معاشرت کن تا علمت زیاد، ادبت نیکو و جانت پاک شود. (غررالحکم و دررالکلم، ص ۳۴۱)
رسول اکرم صلّی الله علیه و آله می فرمایند:
اَلْعالِمُ بَیْنَ الْجُهّالِ کَالْحَی بَیْنَ الاْمْواتِ، وَ إنَّ طالِبَ الْعِلْمِ یَسْتَغْفِرُلَهُ کُلُّ شَیء حَتّی حیتانِ الْبَحْرِ، وَ هَوامُّهُ، وَ سُباعُ الْبَرِّ وَ أنْعامُهُ، فَاطْلُبُوا الْعِلْمَ، فَإنّهُ السَّبَبُ بَیْنَکُمْ وَ بَیْنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، وَ إنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ فَریضَهٌ عَلی کُلِ مُسْلِم
دانشمندی که بین گروهی نادان قرار گیرد همانند انسان زنده ای است بین مردگان و کسی که در حال تحصیل علم باشد، تمام موجودات برایش طلب مغفرت و آمرزش می کنند، پس علم را فرا گیرید چون علم وسیله قرب و نزدیکی شما به خداوند است و فراگیری علم، بر هر فرد مسلمانی فریضه است. (بحارالانوار، ج ۱، ص ۱۷۲، ح ۲۵)
رسول اکرم صلّی الله علیه و آله می فرمایند:
برتری عالم بر عابد همچون برتری ماه شب چهاردهم بر دیگر ستارگان است. (الکافی، ج ۱، ص ۳۴)
