روز نسیم مهر؛ چرا ۵ خرداد روز حمایت از خانواده زندانیان نام‌گذاری شد؟
۵ خرداد یادآور تعهدی است که همه ما در برابر قشر فراموش‌شده‌ای از جامعه داریم؛ حمایت از خانواده زندانیان، گامی مهم در جهت کاهش آسیب‌های اجتماعی و ارتقای همبستگی ملی است. روز نسیم مهر، فرصتی است تا با مهربانی، نسیمی از امید به دل‌هایی بفرستیم که سال‌هاست در سکوت رنج می‌کشند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، روز نسیم مهر که هر سال در تاریخ ۵ خرداد گرامی داشته می‌شود، فرصتی برای توجه به قشری آسیب‌پذیر اما کمتر دیده‌شده از جامعه است: خانواده زندانیان؛ افرادی که بی‌گناه، در سایه مجازات عزیزانشان، بار سنگینی از مشکلات اجتماعی، اقتصادی و روانی را به دوش می‌کشند.
اما این مناسبت دقیقاً چیست؟ چرا چنین روزی در تقویم رسمی کشور ثبت شده است؟ و چرا حمایت از خانواده‌های زندانیان اهمیت ویژه‌ای دارد؟ در این مطلب جامع به همه پرسش‌ها پاسخ می‌دهیم.
روز نسیم مهر چیست؟
روز نسیم مهر عنوانی است که شورای عالی انقلاب فرهنگی به پیشنهاد سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران ثبت کرده است. این روز نمادی از همدلی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی در برابر خانواده‌هایی است که مرتکب جرمی نشده‌اند، اما قربانی هستند و زندگی‌شان به واسطه جرمی دگرگون شده است.
روز حمایت از خانواده زندانیان و تاریخچه نام‌گذاری روز نسیم مهر
نام‌گذاری ۵ خرداد به‌عنوان روز حمایت از خانواده زندانیان، با هدف ارتقای سطح آگاهی عمومی نسبت به شرایط دشوار این خانواده‌ها و ایجاد زمینه برای مشارکت نهادهای دولتی، خیریه‌ها و مردم در حمایت همه‌جانبه از آنان صورت گرفت.
این نام‌گذاری، پیامی واضح دارد: همدلی با خانواده زندانیان نه‌تنها کار خیر، بلکه وظیفه‌ای انسانی و اجتماعی است.
چرا حمایت از خانواده زندانیان مهم است؟
وقتی فردی به‌دلیل ارتکاب جرم به زندان می‌رود، خانواده‌اش نیز به‌نوعی مجازات می‌شوند؛ بدون اینکه گناهی مرتکب شده باشند.
فرزندان زندانیان ممکن است از تحصیل بازبمانند، در معرض آسیب‌های روانی و اجتماعی قرار گیرند یا از سوی جامعه طرد شوند. همسران و والدین نیز ممکن است در تأمین معیشت با مشکل روبه‌رو شوند.
مشکلات خانواده‌های زندانیان چیست؟
مشکلات رایج خانواده زندانیان شامل موارد زیر است:
- فقر و بی‌سرپرستی اقتصادی
- انزوای اجتماعی و سرزنش‌های اطرافیان
- افسردگی، اضطراب و مشکلات روانی
- افت تحصیلی و آسیب‌های تربیتی در فرزندان
- احساس بی‌پناهی و نبود نهاد حمایتی کافی
اگر این خانواده‌ها مورد توجه و حمایت قرار نگیرند، چرخه‌ای از آسیب اجتماعی شکل می‌گیرد که ممکن است در نسل‌های بعد نیز ادامه پیدا کند.
نقش سازمان‌های حمایتی در روز نسیم مهر
نهادهای مختلف دولتی، خیریه‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد (NGOها) و افراد خیر، برنامه‌هایی با هدف کمک مالی، مشاوره روانی، آموزش مهارت‌های شغلی و فراهم کردن بستر بازگشت به زندگی عادی برای خانواده‌های زندانیان برگزار می‌کنند.
برخی از این اقدامات شامل این موارد است:
- توزیع بسته‌های حمایتی و ارزاق
- پرداخت اجاره منزل یا شهریه تحصیلی فرزندان
- برگزاری کارگاه‌های مهارت‌آموزی و اشتغال‌زایی
- مشاوره روانشناسی رایگان
- کمپین‌های عمومی برای افزایش آگاهی مردم
روز نسیم مهر و مسئولیت اجتماعی رسانه‌ها
رسانه‌ها نقش مهمی در شکستن تابوی «خانواده زندانی» دارند. هنوز در برخی نقاط، خانواده‌های زندانیان با نگاه سنگین و قضاوت‌آمیز روبه‌رو می‌شوند. رسانه‌ها می‌توانند با تولید محتوای آگاه‌کننده، فرهنگ‌سازی کنند و زمینه را برای همدلی عمومی فراهم آورند.