مرد شماره ۳ عربستان در پکن؛ خرید تسلیحاتی با اهداف سیاسی
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، شاهزاده «خالد بن سلمان» وزیر دفاع عربستان در سفری رسمی به پکن روز سه شنبه ۵ تیرماه با ژنرال «لی شانگفو»، وزیر دفاع چین دیدار کرد. خالد بن سلمان در این سفر با معاون کمیته خارجی حزب کمونیست هم دیدار کرد و درباره روابط دو کشور رایزنی داشت.
این دیدار از جنبه نظامی دارای اهمیت بالایی است، چراکه ریاض و پکن از دهه ۸۰ میلادی روابط تسلیحاتی مستحکمی با یکدیگر برقرار کردهاند. چین در سال ۱۹۸۸ و در شرایطی که هنوز دو کشور روابط رسمی دیپلماتیک با یکدیگر را آغاز نکرده بودند، موشکهای میان برد (سه هزار کیلومتر) دانگ فنگ ۳ را به عربستان فروخت که مبدایی برای همکاریهای نظامی دو کشور شد.
دولت عربستان در سال ۲۰۰۷ هم موشک بالستیک (با سوخت جامد) دانگ فنگ ۲۱ را از چین خریداری کرد که به دلیل دقت بالا و برد ۱۷۰۰ کیلومتری از اهمیت بالایی در سازمان رزم عربستان برخوردار است. چینیها علاوه بر این از سال ۲۰۱۷ در زمینه پهپادی نیز با عربستان همکاری دارند و نیاز سعودی در این زمینه را تامین می کنند.
علاوه براینها گزارشهایی از طرح سعودی برای خرید موشکهای فراصوت YJ-21 هم مطرح شده و برخی منابع سفر شاهزاده خالد به پکن را در راستای خرید این موشکها قلمداد کردهاند.
پیش از این CNN گزارش داده بود که پکن و ریاض در زمینه ساخت تسلیحات موشکی درحال همکاری هستند و چینیها در خاک عربستان کارخانه ساخت موشک بالستیک احداث کردهاند.
علاوه بر این چین و عربستان در سال ۲۰۰۶ با یکدیگر توافق امنیتی منعقد کردهاند و در سال ۲۰۲۳ در سفر شی جین پینگ، رئیس جمهور چین به ریاض توافق راهبردی نیز میان دو کشور منعقد شده که توسعه همکاریهای نظامی و تسلیحاتی از بندهای اصلی این توافق است.
در زمینه رزمایش و آموزش هم همکاری میان دو کشور در سالهای اخیر روند روبه رشدی را شاهد بوده تا جایی که چندین برنامه تمرین مشترک از جمله رزمایش «شمشیر آبی» در سال ۲۰۲۳ میان دو کشور برگزار گردید.
با همه اینها، نمیتوان سفر شاهزاده خالد را که از وی به عنوان مرد شماره ۳ در عربستان یاد میشود صرفا نظامی و تسلیحاتی ارزیابی کرد و جنبه سیاسی این سفر نیز قابل تامل است.
در واقع سفر وزیر دفاع سعودی در سایه مذاکرات جاری میان آمریکا و عربستان برای انعقاد قرارداد امنیتی راهبردی از اهمیتی دوچندان برخوردار می شود. به ویژه با توجه به بن بست در مذاکرات سعودی با آمریکاییها در این توافق، برخی منابع سفر شاهزاده خالد را در راستای فشار بر واشنگتن ارزیابی کردهاند.
مذاکرات میان آمریکا و عربستان از یکسال قبل در زمینه انعقاد قرارداد راهبردی آغاز شده ولی به دلیل ناهماهنگی در زمینه خواستههای دو کشور تاکنون نهایی نشده است. عربستان از آمریکا انتظار دارد تا قرارداد امنیتی همطراز کره جنوبی و ژاپن منعقد نماید و واشنگتن متعهد به حمایت از سعودی در صورت هرگونه حمله خارجی شود.
همچنین عربستان خواستار عدم محدودیت در خرید تسلیحات مدرن به ویژه جنگندههای اف ۳۵ و از همه مهمتر خواستار دریافت اجازه غنیسازی انرژی هستهای با حمایت آمریکاست.
در مقابل آمریکا درباره هر سه درخواست سعودی تعدیلاتی مطرح کرده و در ضمن خواستار برقراری روابط رسمی ریاض با تل آویو به عنوان پیش شرط این توافق است. همچنین گفته میشود که آمریکا خواستار محدودیت روابط عربستان با چین به عنوان دومین پیش شرط توافق راهبردی با ریاض است.
از این رو، سفر خالد بن سلمان به پکن در بحبوحه مذاکرات با آمریکاییها که اتفاقا در بن بست قرار گرفته، تلاشی برای نشان دادن دست باز عربستان جهت انتخاب شرکای راهبردی است. در سالهای اخیر عربستان بطور گسترده روابط با چین را توسعه داده و در مقابل آمریکا نسبت به این امر نگران است. آمریکا درحال فشار بر این کشور برای محدود کردن روابط با پکن است و در این میان باید منتظر ماند و دید که عربستان چطور می تواند فشار را به ویژه در سایه احتمال بازگشت ترامپ به کاخ سفید مدیریت کند.
پایان