ناترازی را گردن ماینینگ نیندازید!
در نشست خبری کارگروه ماینینگ انجمن بلاکچین، فعالان این صنعت به ارائه آمارها و تحلیل‌های مرتبط با دلایل واقعی خاموشی‌ها پرداختند. آنها ضمن رد اتهامات وارده به صنعت ماینینگ، وزارت نیرو را به آمارسازی متهم کرده و مشکلات ساختاری شبکه برق کشور را عامل اصلی ناترازی انرژی عنوان کردند
مجله تیتر ۱۲ به نقل از دیجیاتو، «علی بابک‌نیا»، رئیس کارگروه ماینینگ انجمن بلاکچین در این نشست که یکشنبه ۱۲ مرداد ۱۴۰۴ برگزار شد، با اشاره به فرصت‌های از دست رفته این صنعت گفت: «ماینینگ می‌توانست فرصتی ویژه برای ایجاد ۵ هزار شغل مستقیم و تزریق ۶ هزار میلیارد تومان سرمایه باشد. اما به جای آن، وزارت نیرو ماینینگ را به عنوان دشمن و مسبب مشکلات صنعت برق عنوان کرد.»
پیشنهادهایی که رد شد
او افزود: «پیشنهاد کردیم به اجازه احداث نیروگاه یا استفاده از گازهای فلر را بدهند. پیشنهاد دیگرمان این بود که فعالان صنعت نیروگاههای تعطیل شده را مجددا راه‌اندازی کنند. اگر با این پیشنهادها موافقت می‌شد، نه‌تنها صنعت تعطیل نمی‌شد، بلکه شاید امروز ناترازی و قطعی برق هم نداشتیم. اما متاسفانه با این پیشنهادها موافقت نشد و این فرصت‌ها از دست رفت.
بابک‌نیا با تاکید بر اینکه استخراج رمزارز مسبب خاموشی‌ها نیست، گفت: «ماینینگ مجاز از اواسط اردیبهشت‌ماه کاملا متوقف شده است. از سوی دیگر در دوره جنگ ۱۲ روزه ادارات، دانشگاه‌ها و مدارس و صنایع در حالت تعطیلی بودند و مصرف انرژی نداشتند. همچنین با قطع اینترنت، کل فعالیت ماینینگ متوقف شد. این مسئله نشان می‌دهد که فناوری و استخراج رمزارز تاثیری در ناترازی ندارند. اما کسی توضیح نداد که چرا باز هم قطعی‌های چندباره و چند ساعته داشتیم.»
او ادامه داد: «در دوران جنگ تماس‌های متعددی داشتیم که ماینرهای خانگی، به صورت داوطلبانه ماینرهای خود را خاموش کردند. این اقدام حاکی از همدلی و وحدت مردم در شرایط سخت با وجود سرکوب این صنعت است.»
۶ هزار مگاوات اتلاف در شبکه توزیع برق
او با اعلام اینکه کمبود برق کشور ۲۷ هزار مگاوات برآورد می‌شود، به ذکر دلایل ناترازی و کمبود برق پرداخت و گفت: «محققان حوزه انرژی در کارگروه ماینینگ دلایل قطعی برق را به صورت کارشناسی بررسی کرده‌اند. بر اساس این تحقیقات، اصلی‌ترین دلیل ناترازی، اتلاف بالای برق در شبکه توزیع است.»
بابک‌نیا ادامه داد: «شبکه توزیع برق با اتلاف ۶ هزار مگاوات ساعت به طور میانگین مواجه است. برای درک بهتر، این مقدار معادل تولید برق ۶ نیروگاه اتمی بوشهر یا مصرف میانگین شهر تهران است. این در حالی است که میزان اتلاف شبکه توزیع برق در آلمان ۴ درصد، در ژاپن ۵ درصد، در آمریکا ۶ درصد و در ترکیه ۸ درصد است. عربستان سعودی نیز با گرمای شدیدی که دارد، تنها با ۶ تا ۷ درصد اتلاف در شبکه توزیع مواجه است.
به گفته او، شبکه توزیع، بزرگ‌ترین دزد برق کشور است.
نیروگاه‌ها فرسوده‌اند
بابک نیا دومین عامل کمبود برق را فرسودگی و راندمان پایین نیروگاههای مقیاس بزرگ کشور عنوان کرد و گفت: «این نیروگاه‌ها کمتر از ۴۰ درصد مصوب راندمان دارند که این مسئله همواره محل اختلاف وزارت نیرو و نفت بوده است. باید گفت وزارت نیرو در بهینه‌سازی و مدیریت این نیروگاه‌ها کم‌کاری کرده است.»
افزایش جمعیت ناشی از مهاجران قانونی و غیرقانونی عامل دیگری بود که رئیس کارگروه ماینینگ برای کمبود برق ذکر کرد و افزود: «مهاجرت باعث افزایش ۳ تا ۹ میلیون نفری جمعیت کشور شده که این مهاجران بر افزایش مصرف موثرند. اما این مهاجرت یکباره اتفاق نیفتاده و وزارت نیرو باید با پیش‌بینی مسئله، برای آن برنامه‌ریزی می‌کرد.»
وزارت نیرو طلب ۱۵۰ همتی سرمایه‌گذاران را نمی‌دهد
به گفته بابک‌نیا، بدهی انباشته وزارت نیرو به سرمایه‌گذاران عامل دیگر ناترازی انرژی است. او توضیح داد: «بدهی وزارت نیرو به بخش خصوصی به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده و این مسئله به معنای واقعی سرمایه‌گذاران را فلج کرده و فراری داده است. به همین دلیل هم الان که به توسعه نیاز داریم، سرمایه‌گذار ترجیح می‌دهد وارد این سیاهچاله نشود.»
این فعال صنعت رمزارز با بیان اینکه «کافی بود با سرمایه‌گذار خوب برخورد می‌شد تا در توسعه صنعت فعال شود، ادامه داد: «سرمایه‌گذار به فضای امن، قانون پایدار، ثبات مدیریتی و وصول مطالبات در زمان مشخص دارد و وزارت نیرو در تمامی این زمینه‌ها خلف وعده کرده است.»
حمایت مخرب از واردات و اسمبل لوازم خانگی پرمصرف، دلیل دیگری است که بابک‌نیا برای ناترازی انرژی مطرح کرد و توضیح داد: «الزامات برچسب انرژی برای کالای وارداتی A و B و برای کالای تولید داخل C و D تعیین شده است. اما اتفاقات اخیر نشان داد که اصلاً تولید داخلی لوازم خانگی نداریم و این صنعت از تولید یک برد ساده نیز ناتوان است. همین قانون به ظاهر حمایتی از تولید کننده داخلی باعث شده مصرف انرژی در کشور ۲۰ درصد افزایش پیدا کند.»
ظرفیت تاسف‌برانگیز نیروگاههای تجدیدپذیر
به گفته او، عامل دیگر کمبود برق، غفلت ۱۵ ساله وزارت نیرو در احداث نیروگاههای تجدیدپذیر است.
بابک‌نیا با بیان اینکه کل ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر منصوبه کشور ۱۵۰۰ مگاوات است، گفت: «این در حالی است که ترکیه با ۸۵ میلیون جمعیت، ۲۲ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر منصوبه دارد و امارات ۱۰ میلیون نفری ۶ هزارمگاوات. در واقع سرانه تولید برق نیروگاههای تجدیدپذیر ۲۵۲ مگاوات به ازای هر میلیون نفر و در امارات ۵۹۴ مگاوات به ازای هر یک میلیون نفر است. اما در ایران فقط ۱۸ مگاوات به ازای هر یک میلیون نفر.»
مظنونین همیشگی: ماینر، کولر و هندوانه
او همچنین بی‌توجهی به مقررات و طرح‌های صرفه‌جویی و بهینه‌سازی را عامل دیگری برای کمبود برق دانست و افزود: «وزارت نیرو هیچ طرح توسعه‌ای برای اجرای بهینه سازی و صرفه جویی انجام نداده و هر بار به مشکل خورده مصرف کننده را مسبب ناترازی معرفی کرده است. از دید آنها یک روز ماینرها مقصرند، یک روز کولرگازی و کولر آبی و یک روز هم هندوانه. در واقع همه مقصرند به جز شخص وزیر و وزارت نیرو.»
بابک‌نیا در بخش دیگری از صحبت‌های خود تاکید کرد که کل مصرف صنعت ماینینگ مجاز پیش از خاموش شدن ماینرها، ۵ مگاوات از ۷۳۴ مجوز صادر شده بوده است.
او گفت: «با بررسی این موارد به این نتیجه می‌رسیم که ماینینگ عامل ناترازی نیست. بلکه مشکلات بنیادین ناشی از سیاست‌گذاری‌های نادرست این وضعیت را به وجود آورده است.»
رئیس کارگروه ماینینگ ادامه داد: «در مواجهه با تکنولوژی‌های نوظهور به‌جای برخوردهای قهری، آمار سازی و متهم سازی باید با کمک بخش خصوصی برنامه ریزی دقیق انجام داد و جذب سرمایه‌گذار بخش خصوص را مدنظر داشت. علاوه بر رفع مشکل ناترازی و اشتغال، ماینینگ می‌توانست در شرایط تحریم‌های مالی بین‌المللی نقش مهمی ایفا کند که همه به راحتی از دست رفت.»
احداث نیروگاه خورشیدی برای صنعت رمزارز به‌صرفه نیست
رئیس کارگروه ماینینگ انجمن بلاکچین در ادامه، درباره امکان احداث نیروگاه خورشیدی برای تامین برق مزارع استخراج رمزارز گفت: «در مصوبه دولت ۶ راهکار برای تامین برق استخراج پیش‌بینی شده که احداث نیروگاه خورشیدی گران‌ترین آنهاست. ۵ راهکار دیگر مثل استفاده از گازهای فلر، بهینه‌سازی و استفاده از ظرفیت گواهی‌های صرفه‌جویی بود که هرگز اجازه فعالیت در این زمینه‌ها به ما داده نشد. در زمینه گواهی صرفه‌جویی گازی نیز در قالب مابه‌التفاوت اجرای مقررات، تعرفه را برای مزارع رمزارز دو برابر کرده‌اند.»
او همچنین از تبعیض علیه صنعت ماینینگ انتقاد کرد و گفت: «در صورت احداث نیروگاه، صنایع کافی است ۲۰ درصد بالاتر از نیاز خود را تولید و وارد شبکه کنند تا از خاموشی مستثنی شوند. اما برای صنعت ماینینگ این رقم ۵۰۰ درصد درنظر گرفته شده است.
فلر را می‌سوزانند و به صنعت ماینینگ نمی‌دهند
بابک‌نیا تاکید کرد که در شرایط کنونی، بهترین روش برای ماینرها حضور در بازار بهینه‌سازی است. او گفت: «شبکه برق امکان تامین انرژی مورد نیاز ما را ندارد. هر مگاوات نیروگاه خورشیدی ۳۵۰ هزار دلار هزینه دارد و هیچ ماینری نیز حاضر نیست ظرفیت نیروگاه خورشیدی ۵ برابر نیاز خودش را ایجاد کند. انحصاری به وجود آمده که به ماینرها اجازه حضور در بهینه‌سازی و استفاده از گاز فلر را نمی‌دهند و حاضرند فلر را بسوزانند ولی به ایرانی ندهند.»
او با بیان اینکه برای صنعت استخراج تعرفه برق صادراتی ۴۸۰۰ تومان در نظر گرفته شده است، گفت: «ما علاوه بر این هزینه‌های دیگری مانند عوارض برق‌رسانی، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض تبصره ۱۴ را هم باید بپردازیم. این در حالی است که ماینرها در ایران ۶ ماه در سال هم روشن نیستند. مقایسه کنید با فارم‌ها در روسیه که کل هزینه‌شان ۵ سنت و در آمریکا ۴ تا ۶ سنت است.»
بابک‌نیا در پایان هشدار داد: «امروز ماینرها متهم کمبود برق هستند اما با پیشرفت فناوری، فردا نوبت مراکز پردازش هوش مصنوعی خواهد بود.»
آمار ماینینگ در ایران غیرواقعی است
«مسیح علوی»، دبیر کارگروه استخراج رمز ارز انجمن بلاکچین ایران، نیز در این نشست به ادعای وزیر نیرو درباره ماینینگ زیرزمینی و غیرمجاز پاسخ داد.
او با رد ادعای اینکه ۵ درصد ماینینگ جهان در ایران انجام می شود، گفت: آمار دقیقی در این زمینه حتی از سوی وزارت نیرو نیز وجود ندارد یعنی حتی نمی‌دانیم چه تعداد دستگاه ماینر خانگی در کشور وجود دارد.
علوی گفت: «آمار ماینرهای غیرمجاز با وجود برخوردها، همواره روند افزایشی دارد و از رقم‌های اعلامی ۲۵۰ هزار و ۵۰۰ هزار دستگاه، امسال به ۹۰۰ هزار دستگاه رسیده است. این آمارها درست نیست و بهتر بود دراین‌باره صحت‌سنجی انجام بگیرد.»
سرمایه‌گذاران را به امارات و عمان فراری دادیم
او با بیان اینکه با عدم حمایت از ماینینگ در کشور، فرصت‌های طلایی از دست رفته است، تصریح کرد: «پیش از آنکه صنعت استخراج قانونی شود، شاهد علاقه سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای فعالیت در کشور بودیم. این علاقه به دلیل برق ارزان نبود، بلکه امکان ایجاد زیرساخت مناسب و نیروی متخصص آنها را علاقه‌مند می‌کرد. اما در حالی که به این سرمایه‌گذاران در کشور مجوز داده نشد، کشورهای منطقه برای آنها فرش قرمز پهن کردند و تمام آن سرمایه‌ها به کشورهایی مثل امارات و عمان کوچ کردند و در آن کشورها نیروگاه و مزرعه استخراج تاسیس کردند.
علوی با بیان اینکه وزارت نیرو طبق قانون مکلف بوده ۸۰ درصد تولید برق را از طریق بخش خصوصی و شکل دادن بازارهای آزاد مثل بورس انرژی تامین کند، گفت: «سرمایه‌گذاران داخلی را که قصد ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلار قصد سرمایه‌گذاری داشتند و حتی اقدام به ثبت‌سفارش واردات کرده بودند. اما با جوی که برای صنعت استخراج ایجاد شد و سپس برخوردهای قهری، سرمایه‌گذار ریسک فعالیت در کشور را تحمل نکرد.»
منبع: دیجیاتو
