نقشهٔ رسانهٔ جهان در عصر نسل Z؛ یوتیوب و تیکتاک محور تجربهٔ نوین تصویر | توسعه برند

در چشمانداز رسانهای جهان، نسل Z مرکز تازهای از قدرت فرهنگی را شکل داده است؛ یوتیوب و تیکتاک دیگر فقط شبکههای سرگرمی نیستند، بلکه تبدیل به زیرساختِ مصرفِ تصویر و روایتِ فرهنگی لحظه شدهاند. بر پایهٔ گزارش سال ۲۰۲۶ مؤسسهٔ Activate Consulting، بیش از ۴۳ درصد از کاربران نسل Z در ایالات متحده و اروپا، تماشای اخبار و داستانها را روی پلتفرمهای ویدئویی اجتماعی دنبال میکنند. این عدد نه فقط تحول در مصرف رسانه بلکه بازنویسیِ مرکزِ توجهِ جهانی از تلویزیون سنتی به رسانهٔ کوتاه و فوری را آشکار میکند.
به گزارش توسعه برند، در تحلیلهای تازهٔ Activate، ترکیب تماشای محتوا میان نسلهای مختلف به شکلی بیسابقه تغییر کرده است. رسانهٔ کوتاه، اکنون واحدِ اصلیِ تجربهٔ دیداری در جهان محسوب میشود. گزارش تصریح میکند که تا پایان سال ۲۰۲۶، میانگین زمان تماشای ویدئوهای کوتاه در روز از چهار ساعت فراتر خواهد رفت، درحالیکه زمان تماشای تلویزیون خطی به حدود هفتاد و هفت دقیقه کاهش مییابد. این جابهجایی نرم، آغاز دورهای است که در آن لحظه، ارزِ اصلی رسانه است؛ هر «کلیک»، یک «واحد قدرت» به شمار میآید.
کارشناسان رسانه، از پدیدهای یاد میکنند به نام «میکرودراما» — روایتهای دودقیقهای که در قالبهای پیوسته و سریالی طراحی میشوند. این محتواها با تلفیق داستان، احساسی فوری و دادهٔ بصری، مرز میان تبلیغ و خبر را از میان بردهاند. طبق آمار Activate، بیش از ۲۸ میلیون بزرگسال در آمریکا بینندهٔ ثابت این قالباند و «بیش از نیمی از آنان در ردهٔ سنی ۱۸ تا ۳۴ سال» قرار دارند. یکی از تحلیلگران مؤسسه در گزارش رسمی میگوید:
«تحول امروز، فقط در پلتفرم نیست؛ در شیوهٔ انتظار مخاطب است. نسل Z از رسانه، واکنش سریع میخواهد، نه پایانِ داستان.»
پویایی بازار نیز در همین مسیر حرکت میکند. درآمد سالانهٔ صنعت پخش آنلاین در دو سال آینده رشدی ۱۸ در صدی خواهد داشت، درحالیکه ارزش تلویزیونهای سنتی کاهش مداوم نشان میدهد. شرکتهای تولید محتوا برای نخستینبار به سمت فرمولهای لحظهای و شخصیسازیشده حرکت کردهاند — ویدئویی که با دادهٔ رفتاری کاربر تنظیم میشود. در اروپا، واحدهای برنامهسازی خبر کوتاه در بانکهای دادهٔ زنده، محتوای روز را در چرخهٔ چندثانیهای منتشر میکنند؛ با الگوریتمهایی که موضوعات را بر اساس گرایش زبانی و موقعیت مخاطب مرتب میکنند.
“”توسعه برند را در اینستاگرام و تلگرام و لینکدین دنبال کنید””
تحلیلگران ارتباطات اجتماعی اعتقاد دارند این موج، نهتنها ژانرهای سرگرمی بلکه ساختار خبر جهانی را نیز تغییر خواهد داد. برنامههای بلند و مجزا جای خود را به روایتهای کوتاه و پیوسته خواهند داد؛ جاییکه خلاصه، معناست و لحظه، روایت. در این میان، یوتیوب و تیکتاک تبدیل به کانون قدرت فرهنگی جهان تصویر شدهاند — جایی که نسل Z مخاطب نیست، بلکه عاملِ بازنویسیِ تجربهٔ تماشا است.

