نگهداری از شیر مادر در یخچال برای مدت طولانی

شیر مادر یکی از ارزشمندترین منابع تغذیه برای نوزاد است و فواید فراوانی برای سلامت کودک و مادر دارد. با توجه به اینکه همه مادران در تمام ساعات شبانه روز امکان شیردهی مستقیم به نوزاد را ندارند نگهداری از شیر مادر به عنوان راهکاری مؤثر برای حفظ کیفیت و ارزش غذایی شیر اهمیت زیادی دارد. این کار باید طبق اصول مشخص و استاندارد انجام شود تا مواد مغذی مورد نیاز کودک حفظ شود.

انتخاب روش و ابزار مناسب برای نگهداری، تعیین دما و زمان بهینه ذخیره سازی از جمله مواردی هستند که باید برای استفاده طولانی مدت از شیر مادر به آن ها توجه شود. در این مقاله از شادمگ روش های اصولی و شرایط مناسب برای نگهداری از شیر مادر را بررسی خواهیم کرد.

روش های نگهداری از شیر مادر

نگهداری از شیر مادر به شکلی صحیح و اصولی، تضمین کننده سلامت و کیفیت آن برای تغذیه نوزاد است. هر روشی برای ذخیره و نگهداری باید نه تنها قابلیت حفظ مواد مغذی و آنتی بادی های موجود در شیر را داشته باشد، بلکه سلامت کودک را نیز تحت تأثیر قرار ندهد. روش های گوناگونی برای نگهداری شیر مادر وجود دارند که هر کدام بسته به نیاز و امکانات مادر قابل اجرا هستند. در ادامه به معرفی این روش ها می پردازیم.

روش درمان سریع کولیک نوزادان را در شادمگ بخوانید.

نگهداری شیر مادر در یخچال

یخچال یکی از بهترین مکان ها برای ذخیره کوتاه مدت و نگهداری از شیر مادر است. در این روش شیر دوشیده شده باید در یک ظرف استریل یا کیسه شیر مادر ریخته شود و در مدت زمان استاندارد در یخچال نگهداری شود.

دمای معمول یخچال (بین ۲ تا ۴ درجه سانتی گراد) برای حفظ سلامت شیر کافی است. نگهداری شیر در یخچال از خراب شدن آن جلوگیری کرده و کیفیتش را برای مصرف نوزاد حفظ می کند. با این حال، باید در نظر داشت که شیر مادر در یخچال بهتر است حداکثر ظرف ۴۸ تا ۷۲ ساعت مصرف شود تا از کاهش کیفیت آن جلوگیری شود.

نگهداری شیر مادر در فریزر

فریزر گزینه مناسب دیگر برای نگهداری از شیر مادر به صورت طولانی مدت است. شیر دوشیده شده باید در کیسه های مخصوص شیر یا ظروف استریل ریخته شود. سپس در بخش مرکزی فریزر قرار گیرد تا دما به طور یکنواخت حفظ شود. در این شرایط شیر مادر می تواند تا شش ماه سالم بماند. لازم است قبل از استفاده شیر منجمد، آن را به آرامی در یخچال یا آب گرم ذوب کرد. نباید شیر مادر را در دمای محیط قرار دهید تا به سرعت گرم شود زیرا این کار به بافت ها و مواد مغذی آن آسیب می زند.

نگهداری شیر مادر در دمای اتاق

نگهداری از شیر مادر در دمای اتاق برای زمانی که نیازی به ذخیره سازی بلندمدت نیست مناسب است. شیر دوشیده شده در دمای اتاق (حدود ۲۵ درجه سانتی گراد) معمولاً می تواند بین ۴ تا ۶ ساعت بدون نگرانی مصرف شود.

این روش برای مسافرت های کوتاه مدت یا زمانی که دسترسی به یخچال وجود ندارد کاربرد دارد. البته حرارت و رطوبت محیط می تواند روی ماندگاری شیر تأثیر بگذارد. به همین دلیل بهتر است شیر را در جای خنک تر نگه دارید و در اسرع وقت مصرف کنید. برای افزایش اطمینان شیر را در ظرف استریل شده و در سایه یا محیط خنک قرار دهید. اگر امکان استفاده از یخچال یا فریزر فراهم شد فوراً اقدام به ذخیره شیر کنید؛ در غیر این صورت شیر باقی مانده پس از این مدت قابل استفاده نخواهد بود.

بهترین ظرف برای نگهداری از شیر مادر

انتخاب ظرف مناسب برای ذخیره و نگهداری به اندازه روش های نگهداری اهمیت دارد. ظروف خاصی طراحی شده اند که امنیت و کیفیت شیر را در طول مدت نگهداری حفظ می کنند. استفاده از کیسه های مخصوص شیر مادر یا ظروف شیشه ای استریل، گزینه ای استاندارد و مناسب است.

این کیسه ها دارای زیپ هستند و فضای کمی از یخچال یا فریزر را اشغال می کنند. علاوه بر این ظروف شیشه ای یا پلاستیکی بدون مواد شیمیایی مضر (BPA-Free) برای ذخیره شیر توصیه می شود. زیرا این ظروف در مقابل تغییرات دما مقاوم بوده و خواص شیر را حفظ می کنند. بهتر است نام و تاریخ دوشیدن شیر روی ظرف نوشته شود تا از مصرف شیر قدیمی تر جلوگیری شود.

نحوه نگهداری شیر مادر در یخچال

یخچال به عنوان بهترین مکان برای نگهداری کوتاه مدت شیر شناخته می شود. برای حفظ کیفیت شیر، پس از دوشیدن حتماً باید آن را در یک ظرف استریل بریزید و در قفسه میانی یخچال قرار دهید. این قسمت دمای یکنواخت تری نسبت به درب یخچال دارد که می تواند مانع خراب شدن زودهنگام شیر شود.

علاوه بر آن بهتر است هر ظرف را با تاریخ دقیق ثبت کنید. اگرچه شیر مادر در یخچال می تواند تا ۳ روز سالم بماند، اما توصیه می شود ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت آن را مصرف کنید. همچنین از باز و بسته کردن بیش ازحد درب یخچال جلوگیری کنید زیرا دمای متغیر، کیفیت شیر را کاهش می دهد.

نکاتی برای نگهداری صحیح شیر مادر

نگهداری از شیر مادر اگر به‌درستی انجام نشود می ‌تواند مضرات فراوانی برای نوزاد به همراه داشته باشد. به عنوان مثال عدم رعایت اصول بهداشتی در دوشیدن و ذخیره شیر باعث آلودگی آن به باکتری‌ ها می شود که این خود برای سلامت نوزاد خطرناک است.

علاوه بر این نگهداری طولانی‌ مدت و در دمای نامناسب ممکن است باعث کاهش یا از بین رفتن مواد مغذی و ایمنی ‌زای موجود در شیر شود.

همچنین استفاده از ظروف نامناسب یا گرم کردن نادرست شیر نیز ترکیبات مفید آن را تغییر داده و تأثیرات منفی بر رشد نوزاد خواهد داشت. از این رو برای جلوگیری از این مشکلات رعایت دستورالعمل ‌های زیر برای نگهداری شیر مادر ضروری است.

ظروف ایمن

از ظروف یا کیسه های مخصوص شیر مادر استفاده کنید تا مواد مضر وارد شیر نشود.

علامت گذاری تاریخ

تاریخ دقیق دوشیدن شیر را روی ظرف بنویسید تا از مصرف شیر قدیمی جلوگیری شود.

ذوب کردن شیر منجمد

بهترین روش برای ذوب شیر فریزری، قرار دادن آن در یخچال یک روز قبل از مصرف است.

شیر دوشیده شده مادر تا چند ساعت قابل استفاده است

دمای محیط، یخچال یا فریزر باید مناسب باشد تا کیفیت شیر حفظ شود. در دمای محیط شیر بیشتر از ۶ ساعت نگهداری نشود.