واکنش های گسترده به تنش علیه مهاجرین سوری در ترکیه

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه‌های چاپ آنکارا و استانبول، امروز در سطحی گسترده، به رویدادهای خصمانه و نگران‌کننده قیصری و دیگر شهرهای ترکیه واکنش نشان دادند.

موضوع حمله به مهاجرین سوری و سوزاندن مغازه‌های آنان، تبدیل به عکس و تیتر صفحه نخست اغلب روزنامه‌ها شد. البته این رویدادها، تنها در عرض چند ساعت به شهرهای استانبول، بورسا، غازی عنتاب، آنتالیا، حاتای و چند شهر دیگر نیز کشیده شد.

کار به جایی رسید که وزارت کشور ترکیه طی عملیات مشترکی با حضور نیروهای پلیس ضد شورش و پلیس سایبری، بیش از پانصد نفر را دستگیر کرد. این وزارتخانه اعلام کرده که بخشی از دستگیرشدگان، دارای سابقه و سوء پیشینه بوده و بخشی دیگر نیز، افرادی هستند که با در اختیار داشتن اکانت‌های توییتری و اینستاگرامی، مردم را تحریک کرده و از آنان خواسته‌اند که برای بیرون راندن چهار میلیون پناهجوی سوری از خاک ترکیه، وارد میادین شوند. 

حمله به مهاجرین سوری و به آتش کشیدن مغازه‌های آنان و به موازات آن، سوزاندن پرچم ترکیه در مرزهای شمالی سوریه، موجی از واکنش‌های متفاوت را به دنبال آورده و مخالفین اردوغان می‌گویند، این همان چیزی است که درباره آن هشدار داده بودیم.

روزنامه سوزجو چاپ آنکارا با تیراژ چهارصد هزار نسخه در روز، عنوان پرفروش‌ترین روزنامه ترکیه را یدک می‌کشد. این روزنامه که تریبون کمالیست‌های مخالف اردوغان است، در تیتر و عکس صفحه نخست، در واکنش به سوزانده شدن پرچم ترکیه به دست مخالفین سوری، نوشته است: درِ خانه هایمان را به سوی آوارگان سوری گشودیم، به آنها نان دادیم، اما به ما خیانت شد.

این روزنامه در گزارش ویژه خود، چنین استدلال کرده که چندین حمله گسترده به نیروهای نظامی گشتی ترکیه در شمال سوریه و سوزاندن پرچم این کشور، مصداق خیانت است.

اما پروفسور امید اوزداغ رهبر حزب ظفر که حزب او مشخصاً با هدف سیاسی – اجتماعی مخالفت با اقامت آوارگان سوری تاسیس شده، مردم را به اعتدال دعوت کرده و گفته است: «در شرایطی که بیم حمله به نظامیان ما در شمال سوریه می‌رود، هر کسی که بخواهد مغازه سوری‌ها را آتش بزند، یا جاسوس است یا احمق».

چرا مخالفین سوری از اردوغان عصبانی هستند؟
روزنامه ینی چاغ، ارگان رسانه‌ای حزب خوب از احزاب راست افراطی مخالف اردوغان، درباره حمله به آوارگان سوری در قیصری، حاتای و آنتالیا به دو موضوع مهم اشاره کرده است. اول این که آمار بالای زاد و ولد کودکان سوری در ترکیه، باعث شده که بافت و ساختار جمعیتی چند شهر ترکیه تغییر کند و تنش اجتماعی بین ترک‌ها و سوری‌ها به وجود آید.

دومین نکته مورد اشاره روزنامه ینی چاغ این است که به آتش کشیدن ده‌ها پرچم بزرگ ترکیه در مرز سوریه به دست فرماندهان گروه‌های شبه نظامی مخالف اسد، به این معنی است که آنها از موضوع دیگری عصبانی هستند و حمله به هموطنانشان را بهانه و دستاویز کرده‌اند.

این روزنامه می‌گوید: «اردوغان سالهاست از جیب مردم ترکیه، به مخالفین اسد، حقوق ماهیانه می‌دهد. اما حالا به دنبال عادی سازی روابط است و در نتیجه مخالفین اسد، حیات و بقای خود را بحرانی می‌بینند و می‌خواهند از ترکیه انتقام بگیرند». 

انتقاد از سیاست تیم اردوغان در پرونده سوریه بالا گرفته و گلتکین اویسال رهبر حزب دموکرات نیز در مصاحبه با روزنامه حزب خود، اعلام کرده که تنش بین مردم ترکیه و آوارگان سوری تنها یکی از پیامدهای سیاه سیاست اردوغان است.

اویسال در مصاحبه با روزنامه ینی آسیا گفته است: «حزب عدالت و توسعه در اثنای بهار عربی و رویدادهای منطقه، مرتکب اشتباهات فاحشی شد و مرزهایمان را به سوی نیروهای افراطی باز کرد. بنابراین چیزی که روی داده به خاطر سیاست غلط حزب حاکم است».

 آیا پای آمریکا و اسراییل در میان است؟
روزنامه جنجالی ینی شفق به عنوان یکی از مهمترین روزنامه‌های طرفدار اردوغان، در عکس و تیتر صفحه نخست، مدعی شده که حمله به پناهجویان سوری در قیصری و دیگر شهرهای ترکیه، کار جاسوسان آمریکا و اسراییل بوده است.

ینی شفق مدعی شده که دو خودرو حامل جاسوسان آمریکایی و صهیونیستی، خانه‌ها و مغازه های آوارگان سوری را علامت گذار کرده و از مردم خواسته‌اند آنها را بسوزانند! اما مخالفین ترکیه می‌گویند، اینها داستان سرایی است.

روزنامه جمهوریت متعلق به مخالفین کمالیست اردوغان و نزدیک به حزب جمهوری خلق اعلام کرده «ما سالها پیش درباره خطاهای راهبردی اردوغان هشدار داده بودیم. اینها همگی نتایج آن سیاست‌های غلط هستند».

خطای بزرگ اردوغان
پروفسور مصطفی بالبای از نمایندگان پارلمان ترکیه و از تحلیلگران روزنامه جمهوریت نوشته است: «ممکن است روزی، مشکلات خود سوریه به پایان برسد. اما تصور می‌کنم مشکلاتی که در ترکیه به خاطر سوریه به وجود آمده، تمامی ندارد. سیاست غلط اردوغان بر مبنای یک خطای راهبردی بزرگ بود و در نتیجه هنوز هم تاوان اشتباهات او را پس می‌دهیم. تا دیروز، بشار اسد را با لفظ قاتل و دیکتاتور توصیف می‌کرد، اما حالا پی به اشتباهات خود برده و او را جناب اسد می‌خواند!»

بالبای در ادامه نوشته است: «اردوغان، بهار عربی را به کابوسی برای ترکیه تبدیل کرد و در مصر و سوریه مرتکب خطا شد و تصمیمات غلطی گرفت. اما حالا که می‌خواهد روابط خود را با اسد عادی کند، دچار مشکل شده و می‌بیند که پرچم کشورمان را به آتش می‌کشند. توسط چه کسانی؟ معلوم است، مخالفین اسد! همان افرادی که در صورت عادی شدن روابط آنکارا – دمشق، منافع آنها به خطر خواهد افتاد».

پای اسلام ستیزی در میان است
حالا ملی گرایان افراطی ترکیه، به شدت خواهان اخراج پناهجویان سوری هستند و می‌توانند باز هم حادثه ساز شوند.

طاها کلینچ از تحلیلگران اسلامگرای ترکیه معتقد است: «برخی‌ها در ترکیه، با ریختن بنزین بر آتش مهاجرستیزی، به دنبال آن هستند که اسلام و مسلمان بودن را از هویت ترکی ما حذف کنند و کاری کنند فاشیست شویم. ترک، موجودیت خود را باید با هویت اسلامی حفظ کند».

جم کوچوگ در مقاله‌ای در روزنامه «ترکیه» از روزنامه‌های حامی حزب حاکم نوشته است: «متاسفانه آن چیزی که در قیصری روی داد، مصداق روشن ستیز با اسلام و اعراب است. آنها موضوع پناهجو بودن سوری‌ها و تعرض به یک نوجوان را بهانه کرده‌اند. مشکل اصلی این است که عرب ستیز و اسلام ستیز هستند. آنها فراموش کرده‌اند که سوری‌ها چه برکاتی برای اقتصاد ترکیه داشته‌اند. آنها فراموش کرده‌اند که گردشگران عرب، چه ثروتی وارد صنعت گردشگری ترکیه کرده‌اند. اینها تفکراتی نژادپرستانه است. حتی اگر روزی در ترکیه به قدرت برسند، خواهند دید که نمی‌توان به سادگی همه سوری‌ها را از این کشور بیرون کرد».

رویدادهای بالا در شرایطی روی داده که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به منظور حضور در نشست شانگهای، به شهر آستانه در کشور قزاقستان سفر کرده است.
قرار است اردوغان در آستانه با پوتین دیدار کند و برای عادی سازی رابطه با دمشق، از رئیس جمهور روسیه کمک بگیرد. آن هم در شرایطی که اعلام شده یک نشست محرمانه بین دیپلمات‌های ترکیه و سوریه در شهر بغداد، در دستور کار قرار گرفته است.

پایان