پادکست |مناف طلاس؛ آلترناتیو حکومت احمد الشرع در سوریه؟

گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ـ یکصد و سی و نهمین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهم‌ترین روندها، تحولات و همچنین شخصیت‌ها در غرب آسیا می‌پردازد، روز سه‌شنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۴ ضبط و منتشر شد. در این شماره «منصور براتی» میزبان «علیرضا مجیدی»، کارشناس مسائل غرب آسیاست.

 

 

مناف طلاس، از برجسته‌ترین چهره‌های سیاسی–نظامی معاصر سوریه، وارث میراث خانوادگی پرنفوذی است که ریشه‌های چرکسی و ترکی آن در دوره عثمانی و قیمومیت فرانسه در میان حلقه قدرت جای داشته است. پدرش، مصطفی طلاس، از ۱۹۶۸ تا ۲۰۰۴ ستون فقرات وزارت دفاع و متحد راهبردی حافظ اسد بود.

نفوذ خاندان طلاس فقط محدود به ارتش نبود؛ برادرش «فراس»، دومین ثروتمند بزرگ سوریه، در آغاز بحران سوریه به اپوزیسیون پیوست؛ خواهرش «ناهد» ضمن ازدواج با تاجری سعودی، روابط اقتصادی–سیاسی با ریاض برقرار کرد؛ و «عبدالرزاق طلاس»، پسرعموی وی نیز از فرماندهان اولیه ارتش آزاد شد.

مناف طلاس از دوستان نزدیک بشار اسد بود و در دهه نخست حکومت او، به تشکیل «گارد جدید» و مقابله با «حلقه قدیم» کمک کرد. او از معدود مقامات بلندپایه حامی اصلاحات اقتصادی و اجتماعی بود و در اعتراضات کردها و موج «دوم ربیع دمشق» نقش حمایتی ایفا کرد.

با آغاز بحران ۲۰۱۱، طلاس به حلقه واسط و میانجی میان نظام و معارضه شد. از سپتامبر ۲۰۱۱ تا میانه ۲۰۱۲، غیبت رسانه‌ای او دو روایت متضاد ساخت: یکی حصر خانگی و دیگری خدمت در گارد ریاست‌جمهوری در کنار «عصام زهرالدین». وی نهایتاً با پشتوانه لابی قدرتمند پاریس در تابستان ۲۰۱۲ همراه ۲۳ افسر از سوریه خارج و راهی فرانسه شد.

پس از خروج، او در ابتدا مواضعی سیاسی را اتخاذ کرد و سپس سال‌ها سکوت کرد. در جریان کنفرانسی در پاریس با دیگر در مقابل دوربین‌ها حاضر شد و بر آینده‌ای سکولار برای سوریه تأکید کرد؛ ارتشی سراسری با حداقل ۱۰ هزار نیروی سابق (غیرمرتکب جنایات جنگی) با ادغام همه گروه‌های مسلح از جمله در سویدا و حتی جلب موافقت هیئت تحریر الشام، تدارک دید. او میان اسلام اجتماعی و متصوفه با اسلامی که بر سیاست مسلط شود تفاوت قائل شد و سکولاریسم را به مثابه بی‌طرفی دولت نسبت به همه ادیان تعریف کرد.

 هم‌زمانی کنفرانس او با دیدار انس خطاب با افسران جداشده، نشانه حساسیت رقبا تلقی شده است. روابط گسترده خانوادگی و مالی او—از امارات و قطر تا عربستان—به همراه حمایت احتمالی فرانسه و نام‌هایی چون ایمن اصفری به‌عنوان نخست‌وزیر آتی، نشان از پشتوانه بین‌المللی و منطقه‌ای قوی از مناف طلاس دارد.

 

 

امروز، مناف طلاس جدی‌ترین رقیب احمد الشرع، معروف ابو محمد الجولانی برای رهبری سوریه پس از دوره انتقالی به شمار می‌آید؛ چهره‌ای که ترکیب مهارت در قدرت نرم و سخت، شبکه‌های چندلایه داخلی–خارجی و توان بازگشت به صحنه در مقطع حساس، او را به گزینه‌ای کلیدی در معادله آینده این کشور بدل کرده است.

پایان