تب کریمه کنگو چگونه انتقال می یابد ؟ هشدار را جدی بگیرید

تب کریمه کنگو یک ویروس خطرناک و شایع است که بیشتر در جنوب کشور دیده می شود و از طریق مختلفی انتقال پیدا می کند. روش های مقابله با این ویروس و راهکار های درمان آن را در شادمگ بخوانید.

تب کریمه کنگو چیست ؟

تب کریمه کنگو، که به آن تب خونریزی دهنده کریمه-کنگو (CCHF) نیز گفته می‌شود، یک بیماری ویروسی حاد و بالقوه کشنده است که توسط کنه‌ها منتقل می‌شود. این بیماری بیشتر در آفریقا، آسیا، خاورمیانه و بخش‌هایی از اروپا شرقی شیوع دارد.

عامل بیماری

عامل بیماری تب کریمه کنگو، ویروسی به نام نairovirus است که از خانواده Bunyaviridae می‌باشد. این ویروس در کنه‌های آلوده، به ویژه کنه‌های هِمَالوما (Hyalomma spp.) یافت می‌شود.

راه‌های انتقال

• گزش کنه: شایع‌ترین راه انتقال تب کریمه کنگو، گزش کنه آلوده است. کنه‌های آلوده می‌توانند ویروس را هنگام تغذیه از خون حیوانات آلوده، مانند گوسفند، بز و گاو، دریافت کنند. سپس ویروس را به انسان منتقل می‌کنند.
• تماس با خون و ترشحات حیوان آلوده: تماس با خون، ترشحات یا لاشه حیوان آلوده در هنگام ذبح، قصابی یا سایر فعالیت‌ها نیز می‌تواند منجر به انتقال ویروس شود.
• انتقال از انسان به انسان: در موارد نادر، انتقال ویروس از انسان به انسان از طریق تماس با خون یا ترشحات بیمار آلوده، به ویژه در محیط‌های بیمارستانی، ممکن است رخ دهد.

علائم تب کریمه کنگو

مرحله قبل از خونریزی

• دوره کمون: دوره کمون بیماری (زمان بین عفونت و بروز علائم) معمولاً ۳ تا ۹ روز است، اما می‌تواند تا ۱۴ روز نیز طول بکشد.
• علائم اولیه:
  • تب ناگهانی
  • سردرد شدید
  • درد عضلانی، به خصوص در پشت و پاها
  • لرز
  • گیجی
  • درد و سفتی گردن
  • درد چشم و ترس از نور (حساسیت به نور)
  • ممکن است حالت تهوع، استفراغ، گلودرد و اسهال نیز وجود داشته باشد.

مرحله خونریزی

• ۳ تا ۵ روز پس از شروع علائم:
  • خونریزی از مخاطات، مانند بینی، دهان و لثه‌ها
  • خونریزی زیر پوستی و کبودی‌های متعدد
• در موارد شدید:
  • خونریزی شدید
  • شوک
  • مرگ

علائم دیگر تب کریمه کنگو

• در برخی موارد، ممکن است یرقان (زردی پوست و چشم) نیز رخ دهد.
• در موارد نادر، ممکن است مشکلات عصبی، مانند مننژیت و آنسفالیت، نیز ایجاد شود.

توجه:

• شدت علائم تب کریمه کنگو می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
• برخی از افراد ممکن است هیچ علامتی را تجربه نکنند، اما همچنان می‌توانند ویروس را به دیگران منتقل کنند.

راه های انتقال تب کریمه کنگو

تب کریمه کنگو، که به آن تب خونریزی دهنده کریمه-کنگو (CCHF) نیز گفته می‌شود، یک بیماری ویروسی حاد و بالقوه کشنده است که توسط کنه‌ها منتقل می‌شود. راه‌های اصلی انتقال این بیماری عبارتند از:

۱. گزش کنه

• شایع‌ترین راه انتقال تب کریمه کنگو، گزش کنه آلوده است.
• کنه‌های آلوده می‌توانند ویروس را هنگام تغذیه از خون حیوانات آلوده، مانند گوسفند، بز و گاو، دریافت کنند.
• سپس ویروس را به انسان منتقل می‌کنند.

۲. تماس با خون و ترشحات حیوان آلوده

• تماس با خون، ترشحات یا لاشه حیوان آلوده در هنگام ذبح، قصابی یا سایر فعالیت‌ها نیز می‌تواند منجر به انتقال ویروس شود.

۳. انتقال از انسان به انسان

• در موارد نادر، انتقال ویروس از انسان به انسان از طریق تماس با خون یا ترشحات بیمار آلوده، به ویژه در محیط‌های بیمارستانی، ممکن است رخ دهد.

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا

• شغل: افرادی که در مشاغلی مانند کشاورزی، دامداری، قصابی و کشتارگاه‌ها فعالیت می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به تب کریمه کنگو هستند.
• فعالیت در فضای باز: افرادی که در مناطق پر خطر زندگی می‌کنند یا به این مناطق سفر می‌کنند و در فضای باز فعالیت می‌کنند، مانند پیاده‌روی، کمپینگ و شکار، نیز در معرض خطر بیشتری هستند.
• ضعف سیستم ایمنی: افرادی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، مانند افراد مبتلا به HIV/AIDS یا افراد تحت درمان با داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری شدید و مرگ هستند.

محافظت در برابر تب کریمه کنگو:

• محدود کردن تماس با کنه‌ها: استفاده از لباس‌های محافظ، اسپری‌های دور کننده حشرات و معاینه بدن بعد از فعالیت در فضای باز برای از بین بردن کنه‌ها.
• رعایت بهداشت: شستن کامل دست‌ها بعد از تماس با حیوانات یا فرآورده‌های حیوانی، پخت کامل گوشت و عدم تماس با خون یا ترشحات حیوان بیمار.
• اقدامات پیشگیرانه شغلی: استفاده از لباس‌های محافظ، شستن مرتب دست‌ها و عدم له کردن کنه‌ها برای افراد در معرض خطر شغلی.

روش های درمان تب کریمه کنگو

درمان تب خونریزی دهنده کریمه کنگو (CCHF) واقعاً به سرعت تشخیص و آغاز درمان وابسته است، زیرا در حالت عادی درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و تنها می‌توان با درمان‌های حمایتی و پشتیبانی، عوارض و شدت بیماری را کاهش داد و از زندگی بیمار حفاظت کرد. درمان‌های حمایتی اصلی شامل موارد زیر می‌باشد:

• تقویت سیستم ایمنی بدن با تجویز ویتامین‌ها: تقویت سیستم ایمنی با تجویز ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی مناسب می‌تواند به بهبود وضعیت بیمار کمک کند، اما در صورت بیماری جدی مانند CCHF، تأکید بر پشتیبانی دارویی و پزشکی بیشتر است.
• حفظ تعادل مایعات در بدن: این اقدام ضروری است تا از دست دادن مایعات جلوگیری شود و بدن بتواند بهتر با عفونت مقابله کند.
• تزریق سرم به‌منظور جلوگیری از تغییرات الکترولیتی: این عمل جلوی اختلالات الکترولیتی ناشی از خونریزی‌ها و از دست دادن مایعات را می‌گیرد.
• تزریق خون و تجویز پلاکت در صورت نیاز: در صورتی که هموگلوبین و پلاکت خون بیمار کاهش یابد، تزریق خون و پلاکت خون ممکن است لازم شود تا بهبود وضعیت خونی بیمار فراهم شود.
• رساندن اکسیژن به بافت‌ها: این اقدام از اهمیت بسیاری برخوردار است و می‌تواند بهبود بیماری و کاهش علائم آن کمک کند.

روش های پیشگیری از تب کریمه کنگو

تب کریمه کنگو، که به آن تب خونریزی دهنده کریمه-کنگو (CCHF) نیز گفته می‌شود، یک بیماری ویروسی حاد و بالقوه کشنده است که توسط کنه‌ها منتقل می‌شود. خوشبختانه، راه‌های مختلفی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری وجود دارد که به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

۱. اقدامات پیشگیرانه عمومی

• محدود کردن تماس با کنه‌ها:
  • از لباس‌های بلند و آستین‌دار، کلاه و چکمه در مناطق پر خطر استفاده کنید.
  • از اسپری‌های دور کننده حشرات حاوی DEET یا پیکاریدین استفاده کنید.
  • بعد از فعالیت در فضای باز، بدن خود را به طور کامل معاینه کنید و کنه‌ها را از بین ببرید.
• رعایت بهداشت:
  • بعد از تماس با حیوانات یا فرآورده‌های حیوانی، به طور کامل دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.
  • از تماس با خون، بزاق و سایر مایعات بدن حیوانات بیمار خودداری کنید.
  • گوشت را به طور کامل بپزید (حداقل ۷۱ درجه سانتیگراد) و از مصرف جگر خام یا کم پخته خودداری کنید.
• افزایش آگاهی:
  • در مورد بیماری تب کریمه کنگو، علائم و نحوه انتقال آن اطلاعات کسب کنید.
  • در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک، به پزشک مراجعه کنید.

۲. اقدامات پیشگیرانه شغلی

• برای افرادی که با دام یا فرآورده‌های دامی سروکار دارند:
  • از لباس‌های محافظ (مانند دستکش، ماسک، عینک و روپوش) هنگام کار با حیوانات یا فرآورده‌های حیوانی استفاده کنید.
  • به طور مرتب دست‌های خود را با آب و صابون بشویید، به خصوص بعد از تماس با حیوانات یا فرآورده‌های حیوانی.
  • از له کردن کنه‌ها با دست یا روی بدن دام خودداری کنید.
  • محل کار خود را تمیز و عاری از کنه نگه دارید.
• برای قصابان و دست اندرکاران فرآوری گوشت:
  • از اره‌های برقی و سایر ابزارهایی استفاده کنید که خطر تماس با خون و سایر مایعات بدن حیوان را کاهش می‌دهد.
  • گوشت را به طور کامل بپزید (حداقل ۷۱ درجه سانتیگراد).
  • محل کار خود را تمیز و عاری از خون و سایر مایعات بدن حیوان نگه دارید.

عواض ابتلا به تب کریمه

1. اختلالات ادراکی و تغییرات در خلق و خو: شامل سردرگمی، خواب آلودگی، افسردگی و اختلال در وضعیت ذهنی.
2. خونریزی‌های متعدد: منجر به کبودی در قسمت‌های مختلف بدن، از جمله درونی و سطحی.
3. بزرگی شکم در قسمت بالای سمت راست: به‌علت بزرگ شدن کبد که یکی از علائم خود بیماری است.
4. خونریزی شدید بینی و هنگام تزریق: این خونریزی‌ها می‌توانند شدید باشند و یکی از نشانه‌های جدی بیماری است.
5. ضربان سریع قلب و بزرگ شدن غدد لنفاوی: نشانه‌های دیگری که در بیماری‌های خطرناک واکنش جسم به عفونت‌های جدی ممکن است ظاهر شوند.
6. نارسایی کلیه، کبد و ریه: این بیماری می‌تواند به طور جدی به این اعضا آسیب بزند و نارسایی آنها را به وجود آورد.
7. ایجاد زردی (هپاتیت): ممکن است به علت آسیب کبد در اثر بیماری بروز کند.

بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو به دلیل شدت علائم خود نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد. این بیماری در برخی مناطق جهان، به ویژه در مناطقی که مومسی پشه‌هایی که برگوش آلوده به ویروس را می‌گزنند، وجود دارد. به منظور پیشگیری و کنترل بیماری، آموزش و بهبود سیستم بهداشت عمومی و مراقبت‌های پزشکی متخصص از اهمیت بالایی برخوردار است.