چند نکته درباره بیدار شدن از خواب شبانه

بر اساس داده‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) در سال ۲۰۲۰ بیش از ۱۷ درصد بزرگسالان در این کشور بیشتر روز‌ها یا هر روز با مشکلات ناشی از بی‌خوابی درگیر بوده‌اند.

برخی از دلایل اختلال خواب عبارتند از استرس و اضطراب، ناراحتی یا درد، اختلالات محیطی مانند سروصدا، حرکت و دمای خیلی گرم یا خیلی سرد. اختلالاتی مانند آپنه خواب یا سندرم پای بیقرار هم می‌توانند باعث بیدار شدن افراد در طول شب شود.

دکتر «بیکوان لو»، کارشناس خواب در سانفرانسیسکو و مدیرعامل شرکت لوموس‌تک (LumosTech) که ماسک خواب هوشمند مناسب چرخه‌های شبانه‌روزی سالم تولید می‌کند به برخی دلایل بیدار شدن در شب و نیز راه‌حل‌های آن اشاره کرده است.

به باور لو، افراد به دلایل مختلف از خواب بیدار می‌شوند. از جمله اختلال در «چرخه طبیعی خواب و بیداری بدن» که باعث خواب آشفته و بریده‌بریده می‌شود.

لو می‌گوید: وقتی نیمه‌شب از خواب بیدار می‌شوید، ابتدا بهتر است در رختخواب بمانید و سعی کنید استراحت کنید و ببینید آیا می‌توانید دوباره بخوابید یا خیر.

او پیشنهاد می‌کند روش‌هایی مانند آرام‌سازی تدریجی، تمرین‌های تنفسی، گوش کردن به صدا‌های چندبسامدی (نویز سفید) و روش‌های دیگر را که به آرامش کمک می‌کند، امتحان کنید و اگر بعد از ۱۰ یا ۱۵ دقیقه نتوانستید دوباره بخوابید، آن وقت از رختخواب بلند شوید. سعی کنید در یک جای آرام و راحت در خانه مثل کاناپه نشیمن بنشینید و فعالیتی آرام و کم‌تحرک‌تر مانند خواندن کتاب یا یک کار آرامش‌بخش مشابه انجام دهید تا زمانی که دوباره احساس خواب‌آلودگی کنید و به رختخواب برگردید.

اگر نیمه‌شب ناگهان از خواب بیدار شدید، برای نگاه کردن به گوشی یا ساعت مقاومت کنید. به باور لو، بررسی زمان و ساعت وقتی نصف شب از خواب بیدار شده‌اید، یکی از رایج‌ترین اشتباهات است و دوباره خوابیدن را سخت می‌کند.

او تاکید می‌کند دیدن ساعت استرس را افزایش می‌دهد و دوباره خوابیدن را دشوارتر می‌کند.

علاوه بر این، اگر ساعت را از روی گوشی نگاه کنید، ممکن است با پیام‌های بیش از حد تحریک‌کننده روی گوشی مواجه شوید که بیشتر جلوی به خواب رفتن مجدد و آرامش‌تان را می‌گیرد.

لو به این نکته هم اشاره می‌کند که بیدار شدن از خواب در نیمه‌شب می‌تواند پیامد هماهنگ نبودن ساعت داخلی بدن با برنامه خواب باشد. ساعت داخلی بدن که به سیگنال شبانه‌روزی معروف است، نقش مهمی در حفظ خواب دارد.

به گفته این کارشناس، دو عامل کلیدی، خواب ما را تنظیم می‌کند. یکی تایم اوایل شب که در این زمان فشار خواب و نیاز بدن به استراحت باعث می‌شود به خواب برویم و در حالت خواب بمانیم. عامل کلیدی دوم هم بعد از نصفه شب است. 

به گفته لو، در شرایط ایده‌آل این دو عامل با هم کار می‌کنند تا فرد را در طول شب در خواب نگه دارند. اما اگر فشار خواب قبل از به خواب رفتن و شروع کامل سیگنال شبانه‌روزی کاهش یابد، به بیدار شدن فرد در نیمه شب منتهی می‌شود.

به توصیه بنیاد خواب، برخی راه‌های تنظیم چرخه شبانه‌روزی بدن عبارتند از: بیدار شدن سر یک ساعت معین در روز، قرار گرفتن در معرض نور، تغییر زمان وعده‌های غذایی، مصرف مکمل‌های حاوی ملاتونین، ورزش در ساعات مختلف روز و مصرف مقدار متوسط کافئین هنگام صبح.

منبع: ایرنا