ترفندهای زیرکانه برای کاهش مصرف قند و نمک و چربی
کاهش مصرف قند و نمک و چربی می تواند سلامتی شما را تضمین کند. مصرف زیاد هر کدام از آنها باعث وجود بیماری هایی در انسان می شود که بعضا خطرناک هم هستند. این مطلب شادمگ شما را در این زمینه آگاه می کند.
لزوم توجه به کاهش مصرف قند و نمک و چربی
با توجه به مطالعات سبدغذایی مطلوب که در سال ۱۳۹۱ انجام شد، براساس سبدمطلوب غذایی، مصرف روزانه ۳۵ گرم روغن و چربی توصیه شده است؛ در حالی که در کشور ما سرانه مصرف ۴۶ گرم است. متوسط مصرف نمک درکشور۸/۱۰ گرم می باشد که بیش از ۲ برابر مقدار توصیه شده سازمان جهانی بهداشت است . همچنین متوسط مصرف قندوشکر روزانه ۶۶ گرم است که بسیاربیشتر از توصیه سازمان جهانی بهداشت است. که لزوم کنترل قند خون را دو چندان می کند.
در حال حاضر در کشور ما روند بیماریهای غیر واگیر هشدار دهنده است. بیماری های قلبی عروقی علت اصلی مرگ افرادبالای ۳۰سال است، شیوع دیابت درحدود ۱۰% گزارش شده است و حدود ۵۰% زنان و ۳۹% مردان ۱۵تا ۶۴ساله درکشوردچاراضافه وزن و چاقی هستند؛ بنابراین برنامه ریزی در جهت فرهنگ سازی و آموزش همگانی تغذیه صحیح به منظور پیشگیری از بیماری های غیر واگیر حائز اهمیت است.
چطور مصرف نمک و چربی وقند را کنترل کنیم ؟
میتوان به جای مصرف نمک و قند و شکر، جایگزینهای مناسبی به کار برد و این جایگزینها نیز باید به شیوهای مناسب استفاده شوند. به عنوان نمونه، اگر خانوادهها از مصرف نمک در سفرههای خود جلوگیری کنند، به تدریج نمک از وعده غذایی حذف خواهد شد.
همچنین بهتر است از آبمیوههای صنعتی و نوشابهها استفاده نشده و به جای این نوشیدنیها، از آبمیوه طبیعی استفاده شود.
مصرف زیاد روغن و چربی در بروز سرطان پروستات و سرطان سینه موثر است و این در حالی است که روز به روز بر تعدادفلافلفروشیها و فستفودها فروشیهای سطح شهر به عنوان مراکز عرضه مواد خوراکی غیربهداشتی افزوده میشود.
کاهش مصرف نمک
ایران یکی از پر مصرف ترین کشورها در زمینه مصرف نمک می باشد.طبق نظر محققین میانگین مصرف روزانه نمک در ایران ۱۰ تا ۱۵ گرم می باشد که این مقدار دو تا سه برابر استاندارد جهانی،یعنی ۵ گرم است.
سرانه مصرف نمک در ایران سالیانه شش کیلو گرم است،در حالی که این مقدار در جهان سه کیلو گرم می باشد.
مصرف زیاد نمک به عنوان یکی از مهم ترین عوامل خطر در بروز بیماریهای شایعی مانند بیماری های قلبی و عروقی، فشار خون بالا ،سرطان دستگاه گوارش و پوکی استخوان می باشد.
عادات غذایی در دوران کودکی به ویژه سنین ۲تا۵ سالگی شکل می گیرد .بهتر است ذائقه کودکان را از اوایل زندگی به غذای کم نمک عادت دهید.
چند نکته در خصوص مصرف نمک
- همه مواد غذایی دارای سدیم(نمک پنهان) هستند،مواظب “نمک پنهان” باشید.
- کودکان را باید از ابتدای کودکی به غذای کم نمک عادت داد.
- انواع فست فودها و کنسروها حاوی مقادیر زیادی نمک هستند.از مصرف بیش از حد آنها بپرهیزید.
- برای بهبود طعم غذا به جای نمک از سبزی های معطر ،آب لیمو ترش،نارنج تازه استفاده کنید.
- با مصرف نمک کمتر به طول عمر خود بیفزاییم.
- میزان مجاز نمک مصرفی از همه خوراکی ها،کمتر از ۵ گرم (کمتر از یک قاشق مربا خوری) در روز است.
- مصرف نمک در ایران بیش از دو برابر میزان مجاز است.
۹ روش کاهش مصرف نمک
انتخاب درست و هوشمندانه غذا
بر خلاف آن چه بیشتر مردم فکر می کنند منبع اصلی نمک مصرفی شما نمکدان روی میز غذا نیست. بیشتر نمکی که ما می خوریم – تا ۷۰ درصد آن – داخل غذا است. این میزان در غذا های رستورانی و کنسروی بیداد می کند.
برچسب روی مواد غذایی را بخوانید
برای خواندن آن چه بر روی برچسب محتویات مواد غذایی نوشته است، وقت بگذارید. مقدار سدیم موجود در غذا معمولا به صورت میلی گرم و درصدی از میزان وعده غذایی بر روی برچسب نوشته شده است. شما مجبور نیستید هر آن چه داخل بسته بندی ریخته شده است را بخرید. سعی کنید مواد غذایی با میزان سدیم کمتر از ۵ درصد را تهیه کنید. غذای حاوی سدیم ۲۰ درصد و بالاتر تفاوتی با سم ندارد. شما برای خودکشی می توانید راه های آسان تری را امتحان کنید. در برخی از برچسب ها از عباراتی مانند کم نمک و بدون نمک هم استفاده می شود.
حواستان به میزان نمک غذاهای آماده باشد
شاید شما هم از آن دسته افراد هستید که به غذای آماده و اصطلاحا فست فود علاقه دارید. اگر امکان پذیر است بدون خجالت از فروشنده و آشپز بخواهید که نمک زیادی به غذای شما نزند. می توانید با سالاد در کنار غذا اثرات سمی نمک غذای آماده را کاهش دهید. اگر غذای آماده یا کنسرو شده قابل شستن است، قبل از مصرف حتما با آب آن را بشورید تا نمک آن در حد امکان شسته شود.
اسنک
اگر عادت به خوردن چیپس و پفک دارید باید بدانید که به اندازه دو برابر نیاز روزانه شما نمک دارند. شما می توانید به راحتی آن ها را با چیپس میوه و سبزی یا ذرت بو داده بدون نمک جایگزین کنید.
غذاهای کنسروی و آماده
از غذاهای کنسرو شده پرهیز کنید. در این غذا ها برای حفظ مواد غذایی و طعم غذا از نمک زیادی استفاده می شود. تن ماهی همان ماهی سفارش شده نیست. نمک و روغن فراوان این غذا ها می تواند موجب به هم خوردن سلامت بدن و قلب گردد.
سایر طعم ها
از طعم دهنده های دیگر به غیر از نمک استفاده کنید. می توانید از میوه ها ، گیاهان و ادویه استفاده کنید. از لیمو، نارنج و لیمو ترش استفاده کنید. پودر زنجبیل و سیر هم انتخاب های خوبی هستند.
نمکدان
نمک دان را از سفره و میز غذا دور نگه دارید. متاسفانه جایگاه نمک دان در اکثر خانه ها بر روی میز غذا یا در کنار سفره است. نگه داشتن نمکدان در کابینت و استفاده موردی از آن یک راه حل ساده است.
مشاوره با پزشک
اگر شما به سایر مواد غذایی جایگزین نمک حساسیت دارید یا اگر فکر می کنید برای شما مضر است، در اولین ویزیت با پزشک خود در این مورد صحبت کنید.
متخصص تغذیه
اگر وقت کافی دارید یا از روش های دیگر بهره کافی نبرده اید، متخصصین محترم تغذیه می توانند بیشتر به شما کمک نمایند.
کاهش مصرف قند
برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی،کل قند و شکر مصرفی در برنامه غذایی روزانه باید کمتر از شش قاشق چای خوری باشد.این مفدار شامل قند پنهان در مواد خوراکی مثل (عسل، مربا، بستنی، نوشابه و آبمیوه، شیرینی، شکلات، انواع سس ها، قهوه های فوری، دسرهای آماده و کمپوت ها) هم می شود.
استفاده بیش از حدقند و شکر باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، اضافه وزن، چاقی، دیابت، پوسیدگی دندان، پوکی استخوان و کبد چرب می شود.
انسان میل ذاتی به خوردن شیرینی جات دارد. کربوهیدراتهای ساده نواحی از مغز را فعال میکنند که اندورفین یا هورمونهای حس خوب فعال می کنند.
خوردن شیرینی و شکر ممکن است جذاب باشد اما مشکل این است که ما مقدار زیادی شکر اضافه می خوریم. بر اساس داده های ملی مصرف غذا، در حال حاضر به طور متوسط یک فرد بالغ روزانه حدود ۱۷ قاشق چای خوری (۲۷۰ کالری یا ۶۸ گرم) شکر افزوده می خورد!
نکته مهم در خصوص مصرف قند و شکر
مصرف زیاد قند و شکر باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی-عروقی، سرطان، دیابت نوع دو، اضافه وزن و چاقی و پوسیدگی دندان می شود.
کاهش مصرف چربی
رعایت مصرف صحیح روغن و چربی باعث پیشگیری از اضافه وزن و چاقی می شود و به دنبال آن در پیشگیری از در بیماری های ناشی از چاقی مثل دیابت،بیماری های قلبی و عروقی،افزایش فشار خون و سکته های قلبی و مغزی و بیماری های اسکلتی مثل کمر درد زانو درد و برخی از انواع سرطان ها موثر است.
بی تحرکی و افزایش وزن سبب افزایش چربی خون می شود در نتیجه خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را بالا می برند.با ورزش هایی مانند پیاده روی،دوچرخه سواری و شنا،چربی خون را کاهش دهید.
حداقل دو بار در هفته ماهی بخورید،زیرا اسیدهای چرب مفید آن،خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهد.
درمان خانگی چربی خون
کاهش وزن اضافی بدن
کاهش وزن روشی موثر برای کاهش چربی خون بهخصوص تریگلیسیرید است. تحقیقات نشان دادهاند که از دست دادن حتی ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن میتواند باعث کاهش تریگلیسیرید خون به میزان۴۰ میلیگرم در دسیلیتر شود.
کاهش میزان مصرف کربوهیدرات بهخصوص قند روزانه
پزشکان معمولا توصیه میکنند که بیش از ۶ تا ۹ قاشق چایخوری قند و شکر در روز مصرف نشود زیرا قند و کربوهیدرات اضافه در رژیم غذایی به تریگلیسیرید تبدیل میشوند. خوشبختانه چندین مطالعه نشان دادهاند که رژیمهای غذایی کم کربوهیدرات و بدون قند میتوانند منجر به کاهش چربی خون شوند و جایگزین کردن نوشابه با آب منجر به کاهش تریگلیسیرید خون به میزان ۲۹ میلیگرم در دسیلیتر شده است.
بنابراین جای تعجب نیست که رژیمهای غذایی کمکربوهیدرات با کاهش وزن و سطح تریگلیسیرید خون ارتباط دارند. یک مطالعه در سال ۲۰۰۳ مقایسهای میان رژیمهای غذایی کمچرب و کمکربوهیدرات در زمینه کاهش چربی خون انجام داد.
پس از شش ماه، محققان دریافتند که تریگلیسیرید خون در گروه کمکربوهیدرات ۳۸ میلیگرم در دسیلیتر و در گروه کمچربی فقط ۷ میلیگرم در دسیلیتر کاهش یافته است.
افزایش مصرف فیبر غذایی
فیبر در میوهها، سبزیجات، آجیل، حبوبات و غلات کامل یافت میشود. افزودن فیبر به رژیم غذایی میتواند باعث کاهش جذب چربی و قند در روده کوچک شود و در نتیجه به کاهش میزان تریگلیسیرید و کلسترول خون کمک کند.
در مطالعهای محققان نشان دادند که مصرف روزانه مکمل حاوی فیبر سبوس برنج باعث کاهش ۷ تا ۸ درصدی تریگلیسیرید خون در افراد مبتلا به دیابت میشود. در مقابل رژیم کمفیبر باعث شد که چربی خون فقط در مدت شش روز ۴۵٪ جهش داشته باشد.
اصولا دو نوع فیبر غذایی وجود دارد، محلول و نامحلول. فیبر محلول میتواند میزان جذب کلسترول را در جریان خون کاهش دهد. طبق آخرین دستورالعمل ارائه شده، مقدار توصیه شده فیبر روزانه عبارتند از:
مردان ۵۰ ساله و جوانتر: ۳۸ گرم
مردان بالای ۵۰ سال: ۳۰ گرم
زنان ۵۰ ساله و جوانتر: ۲۵ گرم
زنان بالای ۵۰ سال: ۲۱ گرم
از منابع غذایی که بیشترین میزان فیبر را دارند میتوان به نارنگی، گلابی، هلو، مارچوبه، سیب زمینی، نان گندم سبوس دار، بلغور جو دوسر و لوبیا اشاره کرد. تاثیر این درمان سریع خانگی چربی خون بالا را دست کم نگیرید.
انجام تمرینات ورزشی منظم
کلسترول HDL معمولا با تریگلیسیرید و کلسترول LDL خون رابطه معکوس دارد، به این معنی که سطح بالای کلسترول HDL میتواند به کاهش تریگلیسیرید کمک کند.
ورزش هوازی میتواند سطح کلسترول HDL را در خون افزایش دهد که میتواند باعث کاهش چربی خون شود. از جمله ورزشهای هوازی میتوان به پیادهروی، دویدن، دوچرخهسواری و شنا اشاره کرد. انجمن قلب آمریکا توصیه میکند که هر روز حداقل ۳۰ دقیقه ورزش کنید.
تحقیقات دیگر نشان دادهاند که ورزش با شدت بالاتر برای مدت زمان کوتاهتر از ورزش با شدت متوسط برای مدت طولانی موثرتر است.
اجتناب از مصرف چربیهای ترانس
چربیهای ترانس نوعی چربی مصنوعی هستند که برای افزایش ماندگاری به غذاهای فرآوری شده اضافه میشوند. معمولا در غذاهای سرخ شده تجاری و کالاهای پخته شده آماده با روغنهای نیمه هیدروژنه یافت میشوند.
به دلیل عوارض التهابی، مصرف چربیهای ترانس با بسیاری از مشکلات سلامتی از جمله افزایش سطح کلسترول LDL و بیماریهای قلبی مرتبط است. همچنین میتواند سطح تریگلیسیرید خون شما را افزایش دهد.
طبق نتایج یکی از تحقیقات، پیروی سه هفتهای از یک رژیم غذایی حاوی چربیهای ترانس، نسبت به رژیم غذایی سرشار از چربیهای اشباع نشده، منجر به افزایش سطح تریگلیسیرید شد. بنابراین مصرف چربیهای ترانس خطرناکتر از چربیهای اشباع نشده است و باید برای درمان خانگی سرگیجه ناشی از چربی خون خوردن غذاهای فرآوری شده و آماده را محدود کنید.
خوردن هفتهای دوبار انواع ماهی چرب
همیشه مصرف منظم ماهی چرب به دلیل تاثیر آن در حفظ سلامت قلب و توانایی کاهش تریگلیسیرید خون توصیه میشود چراکه سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. این کار میتواند خطر مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی و افزایش چربی خون را تا ۳۶٪ کاهش دهد.
ماهی قزل آلا، شاه ماهی، ساردین، ماهی تن و ماهی خال مخالی چند نوع ماهی چرب هستند و قرصهای مکمل امگا ۳ از روغن همین ماهیها تولید میشوند. اگر امکان مصرف ماهی را ندارید میتوانید از مکملهای امگا ۳ یا گردو، روغن کانولا و دانههای سویا استفاده کنید.
افزایش میزان مصرف چربیهای اشباع نشده
مطالعات نشان میدهند که چربیهای اشباع نشده میتوانند سطح چربی خون را کاهش دهند، به ویژه هنگامی که جایگزین انواع دیگر چربی میشوند. اصولا چربیهای اشباع نشده در روغنهای گیاهی و ماهیهای چرب و مواد غذایی مانند روغن زیتون، آجیل و آووکادو یافت میشوند.
در مطالعهای که به مدت شش هفته روزانه چهار قاشق غذاخوری روغن زیتون بکر به شرکتکنندگان مسن ارائه داده بود، کاهش قابل توجهی در سطح تریگلیسیرید، کلسترول تام و کلسترول LDL در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. پیشنهاد میکنیم نگاه ویژهای به این درمان خانگی پایین آوردن چربی خون داشته باشید.
داشتن یک برنامه رژیم غذایی برای چربی خون
مقاومت به انسولین عامل دیگری است که میتواند باعث افزایش چربی خون شود. بعد از خوردن یک وعده غذایی، سلولهای موجود در لوزالمعده شما سیگنالی را برای آزاد شدن انسولین به جریان خون ارسال میکنند. سپس انسولین شروع به انتقال گلوکز به سلولهای شما میکند.
اگر در اثر خوردن غذاهای پرکالری همیشه انسولین زیادی در خون داشته باشید، بدن میتواند در برابر آن مقاوم شود و این مسئله منجر به تجمع گلوکز و تریگلیسیرید در خون شود. بنابراین تنها راه حل شما در این شرایط، تنظیم یک الگوی غذایی منظم و کمکالری است.
کاهش مصرف الکل و دخانیات
الکل سرشار از قند و کالری است. اگر این کالریها بدون استفاده بمانند، میتوانند به تریگلیسیرید تبدیل شده و در سلولهای چربی ذخیره شوند. برخی مطالعات نشان میدهند که مصرف متوسط الکل میتواند چربی خون را تا ۵۳٪ افزایش دهد، حتی اگر سطح تریگلیسیرید شما از ابتدا طبیعی باشد.
افزودن پروتئین سویا و دیگر مواد مغذی به رژیم غذایی
سویا سرشار از ایزوفلاون است که نوعی ترکیب گیاهی و دارای فواید بیشماری برای سلامتی مانند کاهش کلسترول LDL است. نشان داده شده است که پروتئین سویا سطح تریگلیسیرید خون را نیز کاهش میدهد. پروتئین سویا را میتوان در غذاهایی مانند توفو، ادامام (جوانه سویا) و شیر سویا یافت.
انواع آجیل حاوی بسیاری از مواد مغذی سالم برای قلب از جمله فیبر، اسیدهای چرب امگا ۳ و چربیهای اشباع نشده هستند. مطالعات نشان میدهد که خوردن بین ۳ تا ۷ وعده آجیل در هفته میتواند باعث کاهش چربی خون شود.
سیر به ویژه به صورت خام قدرت کاهش فشار خون و چربی خون را دارد. پس در روز یک حبه از آن را میل کنید. یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ نشان داد که زنجبیل میتواند سطح کلسترول و تریگلیسیرید کل شما را کاهش دهد و باعث تقویت سطح کلسترول HDL نیز شود. میتوانید زنجبیل را به عنوان مکمل یا پودر مصرف کنید و یا به صورت خام به غذا اضافه کنید.
خوراکی های شیرینی که می تواند جایگزین قند شود
خوراکی های زیر را به روتین خود اضافه کنید اگر مدام هوس خوردن شیرینی دارید:
میوه ای با پوشش شکلات تلخ
توت فرنگی های پوشیده شده از شکلات راهی عالی برای دریافت کمی شیرینی هستند زیرا منبع خوبی از فیبر و سایر ترکیبات فعال زیستی می باشند که به کند کردن آزاد شدن کربوهیدرات ها در جریان خون کمک می کنند. علاوه بر این، شکلات تلخ حاوی فلاونوئیدهایی است که به بهبود سلامت قلب کمک می کند.
توت فرنگی ممکن است به عنوان یک میوه عالی همراه با شکلات به ذهنتان برسد، اما سایر انتخاب های سالم شامل کیوی، پرتقال و موز برش خورده می تواند باشد.
میوه ی خشک شده
میوه خشک یک گزینه عالی برای لذت بردن از طعم شیرین بدون عوارض جانبی است. میوههای خشک تمام ویتامینها، مواد معدنی، فیبر و مواد مغذی گیاهی تازه را برای بدن شما فراهم میکنند. با این حال فراموش نکنید که وعده های میوه خشک را کنترل کنید زیرا می توانید بیش از حد مورد نیازتان کالری مصرف کنید. به عنوان مثال، پنج تا شش زردآلو خشک حدود ۱۱۰ کالری دارند در حالی که سه زردآلو تازه حدود ۶۰ کالری دارند.
آدامس بدون قند
خوردن یک آدامس بدون قند ممکن است همان چیزی باشد که برای از بین بردن هوس شیرینی نیاز دارید. این به این دلیل است که وقتی مضطرب هستیم یا استرس داریم، میل به شیرینی جات افزایش می یابد. تحقیقات انجام شده در مورد آدامس نشان می دهد که آدامس می تواند به کاهش استرس، بهبود خلق و خو و افزایش تمرکز کمک کند.
شکلات تلخ
خوردن شکلات تلخ یک راه فوق العاده برای مبارزه با میل شما به چیزی شیرین و در عین حال شکلاتی است. شکلات تلخ دارای سطوح بالاتری از کاکائو است و حاوی آنتی اکسیدان های مفیدی است که به کاهش فشار خون، بهبود سطح کلسترول و کاهش خطر کلی بیماری قلبی کمک می کند. به دنبال شکلات تلخی باشید که حداقل ۷۰ درصد آن کاکائو باشد و از آن در حد اعتدال لذت ببرید تا کالری خود را نیز کنترل کنید.
میوه
میوه ها به طور طبیعی شیرین هستند و می توانند هوس شما به شیرینی را از بین ببرند. قند طبیعی موجود در انواع توت ها، سیب، مرکبات، انگور و سایر میوه ها میل شما به شیرینی را برطرف می کند. همچنین فیبر موجود در میوه هضم و جذب کربوهیدرات ها را به تأخیر می اندازد، بنابراین رضایت شما را برای غلبه بر هوس افزایش می دهد.
ماست بدون شکر اضافه شده
ماست طعمدار میتواند راهی عالی برای ارضای هوس شما برای شیرینی باشد و در عین حال پروتئین با کیفیت بالا، کلسیم و بسیاری از مواد مغذی دیگر را به رژیم غذایی شما اضافه کند. پروتئین هضم را آهسته کرده، بنابراین به کاهش ترشح قند در جریان خون کمک می کند. سالمترین گزینه ماست یونانی بدون شکر اضافه یا آنهایی است که با جایگزینهای شکر بدون کالری شیرین شدهاند.
تریل میکس
تریل میکس یک راه عالی برای غلبه بر ولع خوردن برای چیزی شیرین است. میوه های خشک و شکلات موجود در مخلوط ها شیرینی کافی را فراهم می کنند در حالی که آجیل ها فیبر و پروتئین را تامین می کنند. ترکیب تریل دارای کالری و چربی کل بالایی است و در هر۱/۴ فنجان حدود ۱۵۰ کالری دارد، بنابراین مراقب میزان مصرف خود باشید.
پنیر کوتاژ
برندهای مختلفی از پنیر دلمه با میوه وجود دارد که علاوه بر فواید پنیر، طعم شیرینی را به آن اضافه می کند. پنیر کوتاژ به طور طبیعی سرشار از پروتئین و قند افزوده کمی است. یک وعده از این نوع پنیر معمولاً کمتر از ۱۵۰ کالری دارد و به اندازه کافی شیرین می باشد تا هوس شیرینی شما را از بین ببرد.
اسنک بار
یک اسنک بار غنی از پروتئین یکی از راه های مورد علاقه افراد برای ایجاد حس لذت بردن از یک خوراکی شیرین است. به دنبال بار هایی باشید که کمتر از ۸ گرم شکر اضافه شده (۲ قاشق چایخوری) داشته باشند و بیش از ۲۰۰ کالری نداشته باشند.
درمان گیاهی چربی و قند خون
امروزه گیاهان زیادی شناسایی شدهاند که میتوانید در قالب دمنوش به عنوان درمان خانگی چربی خون از آنها بهرهمند شوید. بهرین دمنوش ها برای چربی خون مواردی زیر هستند:
جینسینگ
شوید خشک
رزماری
مریم گلی
پونه کوهی
باید بدانید که کودکان چاق نیز معمولا دارای مشکلات چربی و قند خون بالا هستند و بهتر است پیش از بروز مشکلات بیشتر از درمان گیاهی چربی خون کودکان برای آنها استفاده کنید.
پایان
منبع: مجله شاد