ضرورت بیعت با ولی‌فقیه در عصر غیبت
۰۸:۵۰ – ۲۳ شهریور ۱۴۰۳
امروز نهم ربیعالاول سالروز آغاز امامت حضرت ولی عصر (عج) است. بیعت با امام معصوم وظیفهای ضروری است که در آیاتی از قرآن کریم نیز به آن اشاره شده است و نشاندهنده ولاتیپذیری انسان از خداوند و پیشوایان دین است. این بیعت میتواند مصادیق مختلفی داشته باشد و در عرصههای گوناگون ظهور و بروز پیدا کند. پرسشی که مطرح میشود این است در عصر غیبت که دسترسی ظاهری به امام عصر (عج) امکانپذیر نیست، چگونه میتوان با آن حضرت بیعت کرد و از این طریق، وفاداری خود را به حضرت نشان داد.
در همین رابطه حجتالاسلام محمدرضا نصوری؛ معاون فرهنگ، آموزش و پژوهش بنیاد فرهنگی حضرت مهدی (عج) عنوان کرد: وقتی شهادت امام حسن عسکری (ع) در هشتم ربیع اتفاق افتاده است، یعنی عملاً بعد از آن آغاز امامت امام زمان (عج) است؛ یعنی از هشتم ربیع سال ۲۶۰ تا الآن دوران امامت امام زمان (عج) است و ما باید هر سال در روز شهادت امام عسکری (ع) برای پدر امام زمان (عج) عزاداری و اظهار ارادت بکنیم و روز بعدش که نهم ربیع است را به عنوان روز بیعت با امام زمان (عج) بزرگ بشماریم.
وی در ادامه به اهمیت بیعت با امام زمان (عج) اشاره کرد و گفت: بیعت یعنی پیمان بستن برای فرمانبرداری و اطاعت. وقتی پیامبر اکرم (ص) به پیامبری مبعوث شد اولین کاری که کرد این بود که بیعت گرفت و اولین بیعتکنندگان امیرالمومنین (ع) و حضرت خدیجه بودند. در سال سوم بعثت نیز پیامبر (ص) بیعت عشیره یا یوم الدار را با بنیهاشم برقرار کرد. بعد از شهادت هر امامی، مردم سراغ امام جدید میآمدند و بیعت میکردند لذا این امر باید برای ما هم اتفاق بیفتد.
کارشناس مهدویت ادامه داد: خداوند در آیه ۹۱ سوره نحل میفرماید: «وَأَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذَا عَاهَدْتُمْ»، یعنی ما با خدا عهد و پیمان داریم و باید به عهد الهی وفادار باشید. امام صادق (ع) در تفسیر این آیه میفرمایند که عهد نزد خدا پذیرش ولایت امیرالمومنین (ع) و امامان بعد از او است. الآن بیش از هزار سال از آغاز امامت امام زمان (عج) میگذرد و برای ما نیز تجدید عهد و پیمان با امام زمان (عج) مطرح است، همانطور که در دعای عهد داریم «اللّهُمَّ إِنِّی أُجَدِّدُ لَهُ فِی صَبِیحَهِ یَوْمِی هذَا وَمَا عِشْتُ مِنْ أَیَّامِی عَهْداً وَعَقْداً وَبَیْعَهً لَهُ فِی عُنُقِی». این عهد با امام از محبت و معرفت به امام آغاز میشود و زمینهساز همراهی با امام خواهد بود.
حجتالاسلام نصوری در ادامه معنای سه واژه «عهد»، «عقد» و «بیعت» را تبیین کرد: عهد نوعی التزام خاص و نوعی تعهدپذیری در مقابل شخص است و ما باید به واسطه این عهد خودمان را نسبت به وظایفی که در برابر امام داریم ملتزم بدانیم و بر اساس آن بتوانیم آرمانهای امام را دنبال کنیم. عقد یعنی اینکه خودمان را گره بزنیم و در نهایت وقتی خودمان را به امام پیوند زدیم باید بیعت کنیم و پای بیعتمان بمانیم. در گذشته بیعت با وکلا و نائبین خاص امام صورت میگرفت از جمله بیعت مردم با امیرالمومنین (ع) به نیابت از پیامبر (ص) در جریان حدیبیه و بیعت مردم کوفه با مسلم بن عقیل به نیابت از امام حسین (ع). الآن هم بیعت و اطاعت از ولی فقیه به عنوان نایب عام حضرت ضروری است و باید این عهد را با نایب امام زمان (عج) داشته باشیم.
وی در ادامه با طرح این پرسش که ما چقدر توانستیم عهدهایی که در دعای عهد آمده را دنبال کنیم، توضیح داد: مثلاً در این دعا عرض میکنیم: «اللّهُمَّ اجْعَلْنِی مِنْ أَنْصارِهِ وَأَعْوانِهِ وَالذَّابِّینَ عَنْهُ، والْمُسارِعِینَ إِلَیْهِ فِی قَضاءِ حَوَائِجِهِ وَالْمُمْتَثِلِینَ لِأَوامِرِهِ، وَالْمُحامِینَ عَنْهُ وَالسَّابِقِینَ إِلی إِرادَتِهِ، وَالْمُسْتَشْهَدِینَ بَیْنَ یَدَیْهِ» یعنی ما با امام زمان (عج) عهد میبندیم که ایشان را یاری کنیم و مقام نصرت امام را به دست بیاوریم. امام نیرو و اعوان میخواهد و ما باید جامعه امروزی را به سمتی ببریم که همه سرباز امام زمان (عج) شویم و به مردم جامعه امروز بگوییم این عهد با امامی است که روز قیامت با او محشور خواهید شد کما اینکه آیه قرآن میفرماید: «یَوْمَ نَدْعُو کُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ». ما به جای اینکه مردم را عاشق امام زنده و حی کنیم، عاشق امام شهید میکنیم، در حالی که ما در روز قیامت به امام حی پاسخگو هستیم و باید از بستره امام شهید به امام حی برسیم.
وی افزود: عهد بعدی مقام دفاع از حضرت است. یک معنای دفاع این است که من خودم را از لحاظ تفکر و اندیشه آماده کنم تا به انحرافات و شبهاتی که وجود دارد پاسخ بدهم و فرهنگ مهدویت را از بدعتها و انحرافات پیراسته کنم. معنای دیگر دفاع این است که من در خودم تحول ایجاد کنم و تهذیب نفس کنم؛ یعنی دفاعم دفاع اخلاقی و رفتاری باشد. دفاع از امام ممکن است در بعد سیاسی و حکومتی باشد. ما نیازمند بازشناسی و بازنمایی ابعاد سیاسی حکومت جهانی مهدوی هستیم و باید جامعه را از فتنهها پاکسازی کنیم تا بتوانیم دولت کریمه را روی کار بیاوریم. معنای دیگر دفاع، دفاع روحی و معنوی است و اینکه نگاه به امام زمان (عج) نگاه امیدوارانه باشد.
معاون تبلیغ و اطلاعرسانی مرکز تخصصی مهدویت در ادامه تصریح کرد: عهدی بعدی ما با حضرت، عهد سرعت و سبقت در تحقق حکومت امام زمان (عج) است یعنی زمینهساز حکومت آن حضرت باشیم. عهد بعدی عهد امتثال است. این مورد خیلی مهم است. اگر ما با نایب امام عهد ببندیم و نایب امام از ما راضی باشد میتوانیم در مسیر اطاعت ولی خدا هم قرار بگیریم. اینجا است که به عهد بعدی میرسیم و آن مقام حمایت از امام است یعنی فقط ننشینیم یک گوشهای و دعا کنیم. دعا و ذکر بخشی از کار است، همه کار نیست. باید تلاشمان را مضاعف کنیم تا به مقام حمایت برسیم و همهجانبه امام را یاری کنیم.
وی افزود: مقام بعدی پیشی گرفتن در تحقق اهداف امام زمان (عج) است. امام زمان (عج) دو تا هدف دارد: اجرای معنویت در جامعه، اجرای عدالت در جامعه. ما باید با امام عهد ببندیم که در پیشرفت معنویت در جامعه و دوری و گریز از گناه و توسعه عدالت به ایشان یاری رسانیم. مقام آخر مقام شهادت است یعنی مثل شهدا سنگ تمام بگذاریم. ما باید این امادگی را در خودمان نشان دهیم تا بتوانیم گامهای مؤثری برداریم.
وی در پایان به وظایف انسان منتظر در عصر غیبت اشاره کرد و گفت: انسان در چهار حوزه باید خودش را قوی کند: اول، در حوزه دینی؛ یعنی عقاید، اخلاق و احکاممان را با رضایت امام زمان (عج) منطبق کنیم. مورد دوم عرصه علمی است. ما باید در عرصه علمی خودمان را رشد بدهیم، چون کار حضرت در زمان ظهور علمی، تربیتی و پرورشی است. همچنین باید عقلانیت را رشد دهیم و با استدلال و منطق با امام زمان (عج) عهد ببندیم، چون نگاه عقلانی انسان را پخته میکند و اینطور نباشد صرفاً نگاه احساسی به امام زمان (عج) داشته باشیم. بعد چهارم هم ارادی و عزمی است، یعنی عزم خودمان را جزم کنیم که بتوانیم امام را یاری کنیم.
وی در پایان یادآور شد: ما باید تلاش و کوششمان این باشد در حوزههای مختلف خودمان را قوی کنیم و طهارت نفس پیدا کنیم و از امیال شیطانی دور شویم تا مدل نظارت امام را در زندگی خودمان پیاده کنیم کما اینکه آیه قرآن میفرماید: «وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَی اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ». فرصت خوبی است در ایام ربیع که با امام زمان (عج) بیعت ببندیم و هم از نظر فردی و هم از نظر جامعه طوری باشیم که زمینه را برای فرج آن حضرت فراهم کنیم.
منبع: مهر
