تأثیرات استراتژیک سفر وزیر امورخارجه بر معادلات منطقهای؛ شیوخ کشورهای عربی زنده‌اند؟
۱۰:۵۹ – ۱۹ مهر ۱۴۰۳
سفر اخیر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، به کشورهای منطقه، در شرایطی انجام شده که منطقه با پیچیدگیهای فراوانی در حوزههای سیاسی، نظامی و اجتماعی روبهرو است. این سفر که در میانه یکی از شدیدترین تنشهای منطقهای آغاز شد بهمنظور ایجاد هماهنگی منطقهای برای مهار رویکرد تنشزای رژیمصهیونیستی از مسیرهای دیپلماتیک صورت گرفته است. عراقچی نیز در سفر خود به عربستان تأکید کرده است: «این سفر صرفا رایزنی در مورد تحولات منطقه و جنایات رژیمصهیونیستی بوده و در مورد روابط دوجانبه، سفر دیگری انجام خواهد شد.
امیدواریم این رایزنیها به شرایط بهتری برای فلسطین و لبنان و همچنین به صلح منطقه منجر شود.» اوضاع منطقه در پی به شهادت رساندن رهبران برجسته مقاومت، بهویژه سیدحسن نصرالله بهشدت بحرانی شده است. رژیم اشغالگر که در تلاش بود از طریق جنگ مستقیم با مقاومت به موفقیت برسد، با ناکامی در میدان نبرد، به عملیات تروریستی روی آورد. در مقابل، مقاومت نهتنها به این ترورها واکنش نشان داد، بلکه توانست با عملیاتهایی همچون «وعده صادق ۲» و «رساندن دامنه حملات موشکی به تل آویو و عمق سرزمینهای اشغالی» رژیمصهیونیستی را در میانه میدان نظامی و روانی غافلگیر کند. سفر عراقچی در این بستر، راهبردهای میدانی را تکمیل میکند. این سفرهای دیپلماتیک میتواند با ایجاد اجماع منطقهای ضدرژیمصهیونیستی، آنها را برای کاهش میزان تنشها تحت فشار قرار دهد. سفر منطقهای عراقچی علاوهبر آنکه پیامهای سیاسی مهمی را در پی دارد از چندجنبه میتواند به نفع جبهه مقاومت واقع شده و برای میدان دستاوردسازی کند.
پیام حمایت از لبنان و شکست راهبرد هراسافکنی
یکی از مهمترین جنبههای این سفر، فرود هواپیمای ایرانی در فرودگاه بیروت بود. رژیمصهیونیستی که پیشتر تهدید کرده بود هر هواپیمای ایرانی را هدف قرار خواهد داد، نتوانست مانع از این اقدام شود. این پیام مهمی برای مردم لبنان و بهویژه نیروهای مقاومت داشت؛ ایران همچنان به تعهدات خود پایبند است و در حمایت از مقاومت در برابر فشارها و تهدیدات رژیمصهیونیستی عقبنشینی نخواهد کرد. همچنین، همزمان با این اقدام، کمکهای انسانی شامل مواد غذایی، دارویی و پزشکی توسط این هواپیما به لبنان ارسال شد. این اقدام علاوهبر اثرات انسانی و اجتماعی، پیام واضحی را به افکار عمومی منطقه و جهان ارسال کرد: «ایران در کنار مردم لبنان ایستاده و اجازه نخواهد داد جنایات رژیمصهیونیستی راهبرد ترسافکنیاش را به واقعیت تبدیل کند.»
تاکید بر حمایت از متحدان منطقهای
سفر عراقچی به سوریه و دیدار با بشار اسد، رئیسجمهور این کشور، یکی دیگر از ابعاد مهم این سفر بود. این دیدار نشاندهنده عزم ایران برای حفظ روابط استراتژیک با متحدان منطقهای است. بشار اسد، که در طول سالهای نبرد با گروههای تروریستی و تلاشهای برخی از دولتهای منطقه و غرب برای برکناریاش، همچنان بهعنوان یکی از مهمترین رهبران جبهه مقاومت شناخته میشود، با حمایت ایران و دیگر نیروهای مقاومت توانسته در برابر تهدیدات خارجی بایستد. حضور عراقچی در دمشق، پیام دیگری نیز به رژیمصهیونیستی و دیگر کشورهای مخالف بشار اسد داشت: «ایران به هیچ عنوان از متحدان خود دست نخواهد کشید و در برابر فشارها و تهدیدات، همچنان به تقویت جبهه مقاومت ادامه خواهد داد.»
سفر به عربستان و اهمیت تقویت همگرایی منطقهای
یکی از مهمترین بخشهای سفر عراقچی، سفر به عربستان سعودی بود. این دیدار، با توجه به تحولات جدید در روابط ایران و عربستان، از اهمیت خاصی برخوردار است. در ماههای اخیر، روابط بین این دو کشور بهبودیافته و پس از سالها تنش، دو کشور دوباره در مسیر دیپلماسی قرار گرفتهاند. عراقچی در جریان این سفر اعلام کرد هدف اصلی این دیدار، بررسی تحولات منطقهای و تلاش برای یافتن راهحلهایی برای پایان دادن به بحرانهاست. این سفر میتواند نقش مهمی در ایجاد هماهنگیهای بیشتر بین کشورهای بزرگ منطقه ایفا کند. با توجه به روابط پیچیده ایران و عربستان در سالهای اخیر، بهبود این روابط میتواند بر معادلات سیاسی منطقه تأثیرات چشمگیری داشته باشد و به کاهش تنشها و جلوگیری از درگیریهای بیشتر کمک کند.
تلاش برای هماهنگی منطقهای و رایزنیهای دیپلماتیک
یکی از اهداف کلیدی سفر عراقچی، تلاش برای هماهنگی میان کشورهای منطقه بهمنظور دستیابی به راهحلهای صلحآمیز بود. عراقچی در گفتگو با رسانهها تاکید کرد سفر به عربستان بهمنظور بررسی تحولات منطقه و جنایات رژیمصهیونیستی انجام شده است. او تاکید کرد رایزنی با مقامات کشورهای مختلف بهمنظور کاهش تنشها و یافتن راههای صلحآمیز برای مقابله با بحران جاری در فلسطین و لبنان صورت گرفته است. سفر عراقچی به این کشورها و رایزنیهای وی میتواند تلاشها برای جلوگیری از گسترش تنش و ایجاد راهکارهای صلحآمیز را تقویت کند.
تقویت فضای ضد صهیونیستی
این تلاشهای دیپلماتیک ایران در حالی است که برخی از کشورهای منطقه تحت فشار قدرتهای غربی، در مسیر عادیسازی روابط با رژیمصهیونیستی حرکت کردهاند. این سفر پیامدهای روانی ضدصهیونیستی زیادی در سطح منطقه خواهد داشت؛ چراکه فضای ضد اسرائیلی موجود را تقویت کرده و هزینههای عادیسازی روابط با رژیمصهیونیستی را برای این کشورها افزایش میدهد. اینکه مقامات کشورهای منطقه که روابط خود با رژیمصهیونیستی را به طرق علنی و غیرعلنی گسترش دادهاند به بهانه دیدارهای دیپلماتیک با مقامات ایرانی ناچار بشوند؛ مواضعی بر ضد جنایات رژیمصهیونیستی اتخاذ کنند، باعث میشود که در آینده برای اظهارنظر در مورد عادیسازی روابط کمی دست و پا شکستهتر عمل کرده و به یکباره مواضع خود را بهطور کامل نقض نکنند. اظهارات مقامات کشورهای مختلف همچنین فضای اجتماعی و سیاسی را نیز به سمت تقابل با رژیمصهیونیستی هدایت میکند. فضای منفی ایجاد شده، رژیمصهیونیستی را برای بازگرداندن همه چیز به نقطه اول با چالش جدی مواجه میکند چالشی که ابزارهای سیاسی رژیمصهیونیستی را برای تداوم جنایات گسترده نسبت به قبل محدودتر خواهد کرد.
تکمیل عملیات وعده صادق ۲
عملیات وعده صادق۲ که در پاسخ به ترور شهید سیدحسن نصرالله انجام شد، اثرات گستردهای در سطح منطقه بهجای گذاشت. این عملیات آشکارا به معنای اعلام جنگ به راهبرد ترور رژیمصهیونیستی و بیپاسخ نگذاشتن اقدامات نظامی و تروریستی این رژیم بود. پیامدهای این عملیات به سرعت در افکار عمومی منطقه نفوذ کرد و باعث افزایش حمایتها از جبهه مقاومت شد. عملیات وعده صادق۲ بهنوعی به اثبات رساند که محور مقاومت قادر به وارد کردن ضربات سخت به رژیمصهیونیستی است و این اقدام نهتنها یک پاسخ نظامی، بلکه یک پیام سیاسی بود. رژیمصهیونیستی که امیدوار بود با ترور رهبران مقاومت این محور را تضعیف کند، حالا با یک فضای روانی معکوس روبهرو شده است که تأثیرات آن به نفع مقاومت و علیه رژیمصهیونیستی است. این عملیات بهویژه در میان ملتهای منطقه، بهعنوان یک نمونه از ایستادگی و پایداری در برابر ظلم و ستم رژیمصهیونیستی شناخته شد و بسیاری از مردم منطقه را به تحسین مقاومت و ایران واداشت. پیامدهای این عملیات فراتر از میدان نبرد بود و به معنای شکست راهبردهای تروریستی رژیمصهیونیستی در منطقه تعبیر شد. در این شرایط، سفر عراقچی به کشورهای منطقه بهویژه لبنان و سوریه، تأثیر دوچندانی بر افکار عمومی منطقه دارد. این سفرها نشان میدهد ایران نهتنها در سطح نظامی و امنیتی، بلکه در حوزه دیپلماسی نیز بهدنبال ایجاد تغییرات مثبت در وضعیت موجود است.
پیامدهای انسانی و اجتماعی سفر عراقچی
یکی از نکات مهمی که عراقچی به آن اشاره کرد، تأثیر این رایزنیها بر وضعیت انسانی مردم لبنان و فلسطین بود. لبنان که در هفتههای اخیر تحت جنایات شدید رژیمصهیونیستی قرار داشته، بهشدت به کمکهای بینالمللی نیازمند است. هرگونه کاهش تنش در منطقه میتواند به بهبود وضعیت آوارگان و مجروحان این کشور کمک کند. سفر عراقچی و رایزنیهای وی با مقامات کشورهای منطقه، همچنین میتواند زمینهای برای جلب توجه بیشتر به بحران انسانی در فلسطین و لبنان فراهم آورد. افزایش حمایتهای اجتماعی و بشردوستانه از مردم این کشورها، یکی از اهداف اصلی این سفر بوده و این تلاشها میتواند به بهبود شرایط زندگی در این مناطق منجر شود.
ابعاد رسانهای و عملیات روانی
یکی از ابزارهای مهم در این بحران، جنگ رسانهای است. رژیمصهیونیستی و متحدانش از طریق رسانههای بینالمللی و شبکههای اجتماعی بهدنبال تأثیرگذاری بر افکار عمومی جهانی و منطقهایاند. این جنگ روانی با هدف مشروعیتبخشی به اقدامات نظامی و تروریستی رژیمصهیونیستی علیه مقاومت و تضعیف روحیه مردم در کشورهای آسیبدیده انجام میشود. در مقابل، محور مقاومت و ایران از طریق ابزارهای رسانهای خود، سعی دارند جنایات رژیمصهیونیستی را برجسته کرده و حمایت افکار عمومی از مقاومت را تقویت کنند. سفر عباس عراقچی و تلاشهای دیپلماتیک ایران نیز بخشی از این جنگ روانی است که تلاش دارد افکار عمومی منطقه را بهسمت حمایت از مقاومت و ضدیت با عادیسازی روابط با رژیمصهیونیستی سوق دهد.
تأثیرات استراتژیک بر معادلات منطقهای
این سفر از یکسو نشاندهنده عزم ایران برای حمایت از مقاومت و متحدان خود در برابر تهدیدات رژیمصهیونیستی است، و از سوی دیگر، تلاشهایی را برای کاهش تنش و رسیدن به راهحلهای صلحآمیز برای بحرانهای جاری در منطقه به نمایش میگذارد. تیم دیپلماسی ایران میتواند با حضور در کشورهای کلیدی منطقه، فضایی ضد اسرائیلی ایجاد کرده و باعث افزایش هزینههای رژیمصهیونیستی در پیشبرد راهبردهای نظامی و تروریستی خود شود. سفر عراقچی گامی مهم در تقویت هماهنگی منطقهای، جلوگیری از گسترش درگیریها و افزایش فشار بر رژیمصهیونیستی بود. این تلاشها میتواند به بهبود شرایط مردم لبنان، فلسطین و دیگر کشورهای منطقه منجر شود و زمینهساز ایجاد تغییرات مثبت در معادلات سیاسی و امنیتی غرب آسیا باشد.
منبع: فرهیختگان
