درمان کورتیزول بالا بدون قرص و دارو در کمترین زمان
هورمون کورتیزول یکی از مهم ترین هورمون های بدن به شمار می رود که نقش مهمی در کنترل استرس دارد. این هورمون توسط غدد فوق کلیه ساخته می شود و بیشتر سلول های بدن از گیرنده های کورتیزول برخوردارند. از این رو مقدار آن در بدن اهمیت زیادی دارد. بالا بودن یا پایین بودن کورتیزول شرایط بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. اما بالا بودن این هورمون تاثیرات منفی بیشتری روی بدن دارد. پس درمان کورتیزول بالا از اهمیت زیادی برخوردار است. در ادامه این مقاله از شادمگ با روش های درمان کورتیزول بالا بیشتر آشنا می شویم.
دلایل کورتیزول بالا
قبل از پرداختن به درمان کورتیزول بالا باید با عوامل موثر در افزایش این هورمون آشنا شوید تا بتوانید روند درمانی موثری را پیش بگیرید. این عوامل عبارتند از:
استرس مزمن
کورتیزول یا هورمون استرس زمانی بالا می رود که فرد در موقعیت های استرس زا قرار بگیرد و غده هیپوفیز به مغز سیگنال می دهد تا مقدار بیشتری هورمون کورتیزول ترشح کند.
- مصرف داروهای استروئیدی
- مشکلات غدد فوق کلیه: زمانی که غدد آدرنال به نارسایی و مشکل مواجه شوند هورمون کورتیزول بیشتر از مقدار طبیعی ترشح می شود.
- مصرف مشروبات الکلی و یا مصرف بیش از حد دخانیات
- افسردگی شدید
با روش های خانگی به کاهش استرس بپردازید.
عوارض کورتیزول بالا
بی توجهی به درمان کورتیزول بالا می تواند باعث ایجاد سندرم کوشینگ یا همان هیپرکورتیزولیسم شود. این سندرم اختلال نادری در غدد درون ریز به شمار می رود که اگر ایجاد شود با عوارضی زیر همراه است:
- افزایش وزن
- مشکلات پوستی از قبیل آکنه، کبودی آسان و نازک شدن پوست
- ضعف عضلانی و خستگی
- تغییرات خلقی مانند افسردگی، اضطراب و تحریک پذیری
- مشکلات حافظه و تمرکز
- افزایش فشار خون
- پوکی استخوان
- دیابت نوع ۲
- کاهش میل جنسی
- مشکلات باروری و قاعدگی نامنظم
علائم بالا بودن میزان هورمون کورتیزول
برای درمان کورتیزول بالا ابتدا علائم فرد و شدت علائم بررسی می شود. داشتن نشانه های زیر می تواند نشان دهنده مقدار بالای کورتیزول در بدن باشد:
نوسانات خلقی
از قبیل احساس غم و تشویش، احساس افسردگی، احساس خستگی دائم و غمگین بودن مداوم
مشکلات گوارشی
احساس سوء هاضمه و دیر هضم شدن غذا
فشار خون بالا و بیماری های قلبی
استرس بالا و خطر ایجاد بیماری های قلبی
مشکلات خواب
دیر از خواب بیدار شدن و میزان هوشیاری پایین
افزایش وزن
تمایل به مصرف غذاهای پرکالری، چرب و شور
مشکلات پوستی
افزایش چین و چروک و پیری پوست، نمایان شدن خطوط بنفش و صورتی روی بدن و رویش مو در صورت زنان
کورتیزول بالا چگونه تشخیص داده می شود ؟
برای درمان کورتیزول بالا باید ابتدا از طریق آزمایش خون سطح این هورمون در بدن اندازه گیری شود. در نتیجه آزمایش هرگونه بیماری مرتبط با سطح کورتیزول غیر طبیعی مانند کوشینگ یا ادیسون تشخیص داده می شود. این آزمایش در صبح ناشتا و پزشک ممکن است دستورات خاصی را قبل از آزمایش برای شما تعیین کند.
روش های درمان کورتیزول بالا
رایج ترین روش های درمان کورتیزول بالا عبارتند از:
تمرینات ورزشی
انجام تمرینات ورزشی مناسب می تواند سطح این هورمون را تنظیم کند. منظور از تمرینات ورزشی ورزش های سنگین و طولانی مدت نیست. چون این تمرینات سنگین باعث کاهش رشد عضلات و افزایش ترشح هورمون کورتیزول می شود.
بهترین ورزش ها برای مدیریت کورتیزول ورزش های هوازی مانند دویدن، شنا کردن، پیاده روی، یوگا و تمرینات مشابه می باشد. این تمرینات نباید بیشتر از ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول بکشد. اگر تمرین با وزنه انجام می دهید بهتر است از وزنه های سبک در کنار تمرینات هوازی استفاده کنید تا کنترل کورتیزول به بهترین نحو ممکن انجام شود.
تغذیه مناسب
بدون شک یک رژیم متعادل و غنی از غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و چربی‌های سالم می تواند در درمان کورتیزول بالا موثر واقع شود. محدود کردن مصرف کافئین و اجتناب از مصرف غذاهای چرب و پرکالری می تواند روی تنظیم کورتیزول نقش داشته باشد.
برای جلوگیری از افزایش هورمون کورتیزول لازم است که تعداد وعده های غذایی افزایش پیدا کند اما از حجم آن ها کاسته شود همچنین فرد نباید در شرایط گرسنگی و افت شدید فشار خون قرار بگیرد چون این عوامل باعث افزایش ترشح کورتیزول می شوند. در کنار تغذیه مناسب درمان های گیاهی و مکمل های درمانی می تواند به تنظیم سطح کورتیزول کمک شایانی کند.
کنترل استرس
همانطور که گفته شد یکی از دلایل عمده ی افزایش هورمون کورتیزول قرار گرفتن در شرایط استرس است. برای درمان باید بتوانید استرس و اضطراب را کنترل کنید. برای کنترل این اختلالات مکمل های زیادی توسط پزشک معرفی می شوند که مکمل نوترارست یکی از مهمترین مکمل ها برای کنترل استرس به شمار می رود.
مصرف مکمل های مناسب
مصرف مکمل های غذایی مناسب می تواند سطح کورتیزول را کاهش دهد. این مکمل ها عبارتند از:
- ویتامین D: افرادی که با کمبود ویتامین دی مواجه هستند سطح کورتیزول آن ها بالا می رود. مدیریت سطح ویتامین دی می تواند درمانی موثر برای کورتیزول بالا به شمار رود.
- مکمل منیزیم: قرص های مکمل منیزیم نقش مهمی در تعدیل محور هیپوتالاموس-هیپوفیز آدرنال (HPA) دارند و باعث تنظیم پاسخ بدن به استرس می شوند. زمانی که بدن در معرض استرس زیادی قرار می گیرد منیزیم از طریق ادرار دفع می شود و فرد با کمبود منیزیم مواجه می شود که مکمل های درمانی می توانند این کمبود را جبران کنند و سطح کورتیزول را کاهش دهند.
- ویتامین B: این ویتامین به عنوان ویتامین ضد استرس شناخته شده است. ویتامین های گروه B نقش زیادی در عملکرد آدرنال و متابولیسم کورتیزول دارند. ویتامین B5 و B6 برای کنترل استرس بسیار مفید هستند.
- امگا ۳: اسیدهای چرب امگا ۳، به ویژه EPA و DHA روی پاسخ های مختلف فیزیولوژیکی و روانی اثر می گذارند و باعث کاهش استرس می شوند.
- ویتامین C: این ویتامین یک ماده مغذی حیاتی برای غدد فوق کلیوی است و غدد فوق کلیوی بیشترین غلظت ویتامین سی را دارند. با قرار گرفتن در معرض استرس بدن به حجم بیشتری ویتامین سی نیاز دارد.
خواب کافی و با کیفیت درمانی مناسب برای کورتیزول بالا
خواب کافی فاکتور مهمی در درمان کورتیزول به شمار می رود. بهتر است شب ها قبل از ساعت ۱۱ بخواهید و صبح ها ساعت ۸ بیدار شوید.
