کاهش چربی خون به روش خانگی
کاهش چربی خون به روش خانگی یکی از مطمئن ترین روش ها برای کاهش فوری چربی خون است. این روش بسیار موثر و در دسترس است. پس اگر به چربی خون مبتلا هستید حتما از این روش های خانگی کاهش چربی خون استفاده کنید.
چربی خون چیست ؟
مهمترین شاخص تشخیص چربی های مفید خون، بررسی سطح چربی موجود در خون میباشد. چربی یا همان لیپید خون شامل ترکیباتی نظیر کلسترول وتری گلیسرید است. در تعریف کلسترول باید گفت: کلسترول به چربی گفته میشود که از طریق مصرف منابع غذایی به صورت روزانه وارد بدن شخص میشود و وجود کلسترول به منظور انجام فعالیتهای طبیعی بدن لازم و ضروری است. علاوه بر دریافت کلسترول از منابع غذایی این ماده در بدن توسط کبد هم ساخته میشود.
کلسترول توسط ذراتی به نام LDL به قسمتهای مختلف بدن منتقل میگردند. ذرات LDL از پروتئین و چربی تشکیل میشوند. اگر میزان LDL وارد شده به بدن از میزان مورد نیاز بافتهای بدن بیشتر باشد این ذرات درون رگها جمع شده و تجمع آنها مسیر رگ را مسدود کرده و رگها تنگ میشوند.
به همین دلیل است که از LDL تحت عنوان کلسترول بد یاد میشود. چربیهای اضافهی موجود در بافتهای مختلف بدن با استفاده از نوع دیگری از چربی به نام HDL به کبد بازگردانده میشوند و در نتیجه این فرایند از رسوب کلسترول در رگ جلوگیری میکند. نقش HDL در بدن سبب شده تا از آن تحت عنوان کلسترول خوب یاد شود.
نوع دیگری از چربی موجود در بدن تری گلیسرید است که همانند کلسترول هم در کبد تولید میشود و هم از طریق منابع غذایی وارد بدن میگردد. تفاوت چربیهای بدن سبب شده تا وقتی بحث در مورد اختلال چربی خون میشود دو نوع چربی مد نظر باشد، یعنیتری گلیسرید خون و کلسترول خون، برای کاهش چربی بدن بهتر است بدانید که چربی موجود در منابع غذایی به دو دسته چربی اشباع شده و چربی اشباع نشده تقسیم میشود.
چربی های اشباع شده
چربیهای اشباع شده به چربیهایی گفته میشود که در دمای اتاق جامد هستند و استفاده از این چربیها در صورتی که به مقدار خیلی کم باشد برای بدن مفید خواهد بود. از جمله انواع چربی اشباع شده میتوان به پنیر، کره، خامه و روغن نارگیل اشاره کرد، در این مطلب خواص روغن نارگیل را به طور کامل بررسی کردیم.
در نظر داشته باشید که مصرف این چربیها به میزان کم مفید است، اما استفاده بیش از حد آنها میزان LDL یا همان کلسترول بد خون را افزایش میدهد. افزایش کلسترول بد هم به معنای افزایش احتمال بروز بیماریهای قلبی و عروقی است. پس حتما به فکر کاهش مصرف قند و نمک و چربی باشید.
چربی های غیر اشباع
این دسته از چربیها در دمای محیط به صورت مایع هستند و تأثیر آنها بر روی سطح کلسترول خوب موجود در بدن است. چربیهای غیر اشباع در روغنهای گیاهی نظیر روغن زیتون وجود دارد.
علائم چربی خون و درمان خانگی
از نظر پزشکی وجود بیش از ۲۰۰ میلیگرم چربی تریگلیسیرید در هر دسیلیتر خون نشانه افزایش بیشازحد آن و خطر بروز دیابت و بسیاری از بیماریهای قلبی و عروقی است. میزان کلسترول توصیه شده نیز عبارت است از:
- کلسترول کل. کمتر از ۲۰۰ میلیگرم در دسیلیتر
- LDL. کمتر از ۱۰۰ میلیگرم در دسیلیتر
- کلسترول HDL. 50 میلیگرم در دسیلیتر یا بالاتر
بنابراین باید برای حفظ سلامت خود مدام به فکر کاهش کلسترول LDL و افزایش کلسترول HDL باشید زیرا کلسترول HDL قابلیت آن را دارد که از طریق کبد، کلسترول LDLاضافی یا کلسترول بد که قابلیت تجمع در عروق، ایجاد پلاک و اصلب شرایین را دارد را از بدن دفع کند.
از علائم افزایش چربی خون میتوان به خشکی دهان و تلخی زبان، سرگیجه، افزایش دمای بدن و گرگرفتگی، سوزنسوزن شدن کف پا، خستگی مزمن، درد قفسه سینه، افزایش ضربان قلب بهدلیل گرفتگی عروق و فشار خون بالا اشاره کرد. متاسفانه در بسیاری از موارد چربی خون علائم بارزی ایجاد نمیکند و بیمار حتی تا زمانیکه دچار عوارض جدی مانند فشار خون بالا، حمله قلبی یا سکته مغزی نشود، نمیداند که کلسترول یا تریگلیسیرید خون بالا دارد.
بنابراین برای پیشگیری از چربی خون بالا، انجام آزمایشهای خون دورهای تحت نظر پزشک را دست کم نگیرید. معمولا پزشکان سعی میکنند پیش از شروع دارودرمانی از انواع درمان خانگی چربی خون استفاده کنند زیرا معتقدند در صورت تاثیر این روشها بیمار از عوارض مصرف داروهای کاهشدهنده چربی خون خلاص خواهد شد.
علل نیاز به درمان خانگی چربی خون در بیماران مختلف
اگر اضافه وزن دارید یا ورزش کافی نمیکنید، ممکن است در معرض خطر کلسترول LDL بالا باشید. البته ممکن است این عارضه را به ارث برده باشید. کبد شما به طور طبیعی کلسترول میسازد و میتوانید آن را از برخی غذاها نیز دریافت کنید. بنابراین در صورت مصرف بیشازحد غذاهای حاوی چربیهای اشباع و ترانس، دچار عارضه کلسترول بالا خواهید شد.
البته مواد غذایی نیز وجود دارند که میتوانند کلسترول خون شما را کاهش دهند که در درمان خانگی چربی خون به آنها اشاره خواهیم کرد.
به طور کلی، چاقی، دیابت کنترل نشده، عدم تحرک، مصرف منظم الکل و دخانیات و رژیم غذایی با کالری بالا در افزایش سطح تریگلیسیرید و کلسترول خون نقش دارند. سایر شرایط سلامتی مانند دیابت و کمکاری تیروئید نیز ممکن است خطر ابتلا به کلسترول بالا و عوارض مرتبط با آن را افزایش دهند.
متاسفانه داروهایی مثل استاتینها و فیبروزیل که برای کاهش چربی خون تجویز میشوند، عوارضی مثل کاهش انرژی، ریزش مو، خستگی مزمن، سرگیجه و غیره دارند و بههمیندلیل توصیه میکنیم ابتدا به سراغ درمان خانگی چربی خون بروید. از طرفی ممکن است به دلیل بارداری یا شیردهی و حتی مصرف داروهای دیگر امکان استفاده از این داروها را نداشته باشید.
افرادی که در معرض چربی خون بالا قرار دارند
افرادی که دارای اضافه وزن و چاقی هستند
کسانی که رژیم غذایی ناسالم دارند
افرادی که سیگار می کشند و یا الکل مصرف می کنند
مبتلایان به دیابت
افراد مبتلا به نارسایی مزمن کبد یا کلیه
اضافه وزن
انواع راه های درمان خانگی چربی خون
درمانهای طبیعی یا مکمل بیماران قلبی غالباً شامل کنترل سطح کلسترول، پایین آوردن فشار خون و بهبود سلامت قلب است. متاسفانه تحقیقات فعلی در مورد چنین روشهای درمانی ایمنی، در مقایسه با درمانهای معمول پزشکی محدود است و هنوز مطالعات روی تعداد کمی از محصولات طبیعی کاهنده چربی خون انجام شده است.
با این حال، بسیاری از بیماران بهصورت اتفاقی با داروها و مواد غذایی کاهنده چربی خون آشنا شدهاند. توصیه میکنیم قبل از اینکه هر روش درمانی جایگزین و درمان خانگی چربی خون را امتحان کنید با یک متخصص آنلاین قلب و عروق مشورت کنید تا مطمئن شوید که برای شما بیخطر هستند. مواد موجود در برخی از روشهای درمانی جایگزین میتوانند با برخی از داروهای شیمیایی تداخل و عوارض جانبی مضری ایجاد کنند.
- کاهش وزن تدریجی
- کاهش مصرف کربوهیدرات و قند
- اجتناب از مصرف مواد غذایی حاوی چربی اشباع و ترانس و مصرف چربیهای اشباع نشده بهجای آنها
- افزایش مصرف فیبر روزانه
- انجام تمرینات ورزشی منظم مانند ۳۰ دقیقه پیادهروی سریع روزانه
- خوردن هفتهای دو بار ماهی چرب یا مکملهای امگا ۳
- کاهش مصرف الکل و ترک دخانیات
- مصرف بیشتر انواع مغز، حبوبات، گوشت سفید، سویا و پروتئینهای گیاهی بهجای گوشت قرمز
البته باید بدانید که هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد داروهای جایگزین یا گیاهی میتوانند به تنهایی چربی خون را کاهش دهند اما مطمئنا بهعنوان درمان مکمل موثر هستند.
آیا امکان پیشگیری از عارضه چربی خون بالا با درمانهای خانگی وجود دارد؟
جالب است بدانید که روشهای اشاره شده برای درمان خانگی چربی و قند خون فقط مختص درمان نیستند و درصورتیکه از سنین جوانی آنها را رعایت کنید، ممکن است در سنین بالا با مشکلات چربی خون دست و پنجه نرم نکنید.
حفظ یک وزن ایدهآل طبق اندازه دور کمر و قد، کاهش مصرف چربیهای ترانس بالا، فعالیت روزانه منظم، اجتناب از غذاهای بسیار چرب (مانند فست فود) یا شیرین (انواع کیک و شیرینی) و مصرف چربیهای سالمی مثل روغن زیتون و کنجد بهجای چربیهای صنعتی بهخصوص اگر سابقه خانوادگی چربی خون یا استرس روزانه زیادی دارید، میتواند کمک زیادی به شما در پیشگیری از بروز این عارضه کند.
انواع درمانهای خانگی چربی خون که باید بدانید
بنابراین با توجه به عوارض بسیار پایین انواع درمان خانگی سریع چربی خون، بهتر است آنها را نادیده نگیرید. در ادامه به صورت جامع به آنها اشاره خواهیم کرد:
کاهش وزن اضافی بدن
کاهش وزن روشی موثر برای کاهش چربی خون بهخصوص تریگلیسیرید است. تحقیقات نشان دادهاند که از دست دادن حتی ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن میتواند باعث کاهش تریگلیسیرید خون به میزان۴۰ میلیگرم در دسیلیتر شود.
کاهش میزان مصرف کربوهیدرات بهخصوص قند روزانه
پزشکان معمولا توصیه میکنند که بیش از ۶ تا ۹ قاشق چایخوری قند و شکر در روز مصرف نشود زیرا قند و کربوهیدرات اضافه در رژیم غذایی به تریگلیسیرید تبدیل میشوند. خوشبختانه چندین مطالعه نشان دادهاند که رژیمهای غذایی کم کربوهیدرات و بدون قند میتوانند منجر به کاهش چربی خون شوند و جایگزین کردن نوشابه با آب منجر به کاهش تریگلیسیرید خون به میزان ۲۹ میلیگرم در دسیلیتر شده است.
بنابراین جای تعجب نیست که رژیمهای غذایی کمکربوهیدرات با کاهش وزن و سطح تریگلیسیرید خون ارتباط دارند. یک مطالعه در سال ۲۰۰۳ مقایسهای میان رژیمهای غذایی کمچرب و کمکربوهیدرات در زمینه کاهش چربی خون انجام داد.
پس از شش ماه، محققان دریافتند که تریگلیسیرید خون در گروه کمکربوهیدرات ۳۸ میلیگرم در دسیلیتر و در گروه کمچربی فقط ۷ میلیگرم در دسیلیتر کاهش یافته است.
افزایش مصرف فیبر غذایی
فیبر در میوهها، سبزیجات، آجیل، حبوبات و غلات کامل یافت میشود. افزودن فیبر به رژیم غذایی میتواند باعث کاهش جذب چربی و قند در روده کوچک شود و در نتیجه به کاهش میزان تریگلیسیرید و کلسترول خون کمک کند.
در مطالعهای محققان نشان دادند که مصرف روزانه مکمل حاوی فیبر سبوس برنج باعث کاهش ۷ تا ۸ درصدی تریگلیسیرید خون در افراد مبتلا به دیابت میشود. در مقابل رژیم کمفیبر باعث شد که چربی خون فقط در مدت شش روز ۴۵٪ جهش داشته باشد.
اصولا دو نوع فیبر غذایی وجود دارد، محلول و نامحلول. فیبر محلول میتواند میزان جذب کلسترول را در جریان خون کاهش دهد. طبق آخرین دستورالعمل ارائه شده، مقدار توصیه شده فیبر روزانه عبارتند از:
مردان ۵۰ ساله و جوانتر: ۳۸ گرم
مردان بالای ۵۰ سال: ۳۰ گرم
زنان ۵۰ ساله و جوانتر: ۲۵ گرم
زنان بالای ۵۰ سال: ۲۱ گرم
از منابع غذایی که بیشترین میزان فیبر را دارند میتوان به نارنگی، گلابی، هلو، مارچوبه، سیب زمینی، نان گندم سبوس دار، بلغور جو دوسر و لوبیا اشاره کرد. تاثیر این درمان سریع خانگی چربی خون بالا را دست کم نگیرید.
انجام تمرینات ورزشی منظم
کلسترول HDL معمولا با تریگلیسیرید و کلسترول LDL خون رابطه معکوس دارد، به این معنی که سطح بالای کلسترول HDL میتواند به کاهش تریگلیسیرید کمک کند.
ورزش هوازی میتواند سطح کلسترول HDL را در خون افزایش دهد که میتواند باعث کاهش چربی خون شود. از جمله ورزشهای هوازی میتوان به پیادهروی، دویدن، دوچرخهسواری و شنا اشاره کرد. انجمن قلب آمریکا توصیه میکند که هر روز حداقل ۳۰ دقیقه ورزش کنید.
تحقیقات دیگر نشان دادهاند که ورزش با شدت بالاتر برای مدت زمان کوتاهتر از ورزش با شدت متوسط برای مدت طولانی موثرتر است.
اجتناب از مصرف چربیهای ترانس
چربیهای ترانس نوعی چربی مصنوعی هستند که برای افزایش ماندگاری به غذاهای فرآوری شده اضافه میشوند. معمولا در غذاهای سرخ شده تجاری و کالاهای پخته شده آماده با روغنهای نیمه هیدروژنه یافت میشوند.
به دلیل عوارض التهابی، مصرف چربیهای ترانس با بسیاری از مشکلات سلامتی از جمله افزایش سطح کلسترول LDL و بیماریهای قلبی مرتبط است. همچنین میتواند سطح تریگلیسیرید خون شما را افزایش دهد.
طبق نتایج یکی از تحقیقات، پیروی سه هفتهای از یک رژیم غذایی حاوی چربیهای ترانس، نسبت به رژیم غذایی سرشار از چربیهای اشباع نشده، منجر به افزایش سطح تریگلیسیرید شد. بنابراین مصرف چربیهای ترانس خطرناکتر از چربیهای اشباع نشده است و باید برای درمان خانگی سرگیجه ناشی از چربی خون خوردن غذاهای فرآوری شده و آماده را محدود کنید.
خوردن هفتهای دوبار انواع ماهی چرب
همیشه مصرف منظم ماهی چرب به دلیل تاثیر آن در حفظ سلامت قلب و توانایی کاهش تریگلیسیرید خون توصیه میشود چراکه سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. این کار میتواند خطر مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی و افزایش چربی خون را تا ۳۶٪ کاهش دهد.
ماهی قزل آلا، شاه ماهی، ساردین، ماهی تن و ماهی خال مخالی چند نوع ماهی چرب هستند و قرصهای مکمل امگا ۳ از روغن همین ماهیها تولید میشوند. اگر امکان مصرف ماهی را ندارید میتوانید از مکملهای امگا ۳ یا گردو، روغن کانولا و دانههای سویا استفاده کنید.
افزایش میزان مصرف چربیهای اشباع نشده
مطالعات نشان میدهند که چربیهای اشباع نشده میتوانند سطح چربی خون را کاهش دهند، به ویژه هنگامی که جایگزین انواع دیگر چربی میشوند. اصولا چربیهای اشباع نشده در روغنهای گیاهی و ماهیهای چرب و مواد غذایی مانند روغن زیتون، آجیل و آووکادو یافت میشوند.
در مطالعهای که به مدت شش هفته روزانه چهار قاشق غذاخوری روغن زیتون بکر به شرکتکنندگان مسن ارائه داده بود، کاهش قابل توجهی در سطح تریگلیسیرید، کلسترول تام و کلسترول LDL در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. پیشنهاد میکنیم نگاه ویژهای به این درمان خانگی پایین آوردن چربی خون داشته باشید.
داشتن یک برنامه رژیم غذایی برای چربی خون
مقاومت به انسولین عامل دیگری است که میتواند باعث افزایش چربی خون شود. بعد از خوردن یک وعده غذایی، سلولهای موجود در لوزالمعده شما سیگنالی را برای آزاد شدن انسولین به جریان خون ارسال میکنند. سپس انسولین شروع به انتقال گلوکز به سلولهای شما میکند.
اگر در اثر خوردن غذاهای پرکالری همیشه انسولین زیادی در خون داشته باشید، بدن میتواند در برابر آن مقاوم شود و این مسئله منجر به تجمع گلوکز و تریگلیسیرید در خون شود. بنابراین تنها راه حل شما در این شرایط، تنظیم یک الگوی غذایی منظم و کمکالری است.
کاهش مصرف الکل و دخانیات
الکل سرشار از قند و کالری است. اگر این کالریها بدون استفاده بمانند، میتوانند به تریگلیسیرید تبدیل شده و در سلولهای چربی ذخیره شوند. برخی مطالعات نشان میدهند که مصرف متوسط الکل میتواند چربی خون را تا ۵۳٪ افزایش دهد، حتی اگر سطح تریگلیسیرید شما از ابتدا طبیعی باشد.
افزودن پروتئین سویا و دیگر مواد مغذی به رژیم غذایی
سویا سرشار از ایزوفلاون است که نوعی ترکیب گیاهی و دارای فواید بیشماری برای سلامتی مانند کاهش کلسترول LDL است. نشان داده شده است که پروتئین سویا سطح تریگلیسیرید خون را نیز کاهش میدهد. پروتئین سویا را میتوان در غذاهایی مانند توفو، ادامام (جوانه سویا) و شیر سویا یافت.
انواع آجیل حاوی بسیاری از مواد مغذی سالم برای قلب از جمله فیبر، اسیدهای چرب امگا ۳ و چربیهای اشباع نشده هستند. مطالعات نشان میدهد که خوردن بین ۳ تا ۷ وعده آجیل در هفته میتواند باعث کاهش چربی خون شود.
سیر به ویژه به صورت خام قدرت کاهش فشار خون و چربی خون را دارد. پس در روز یک حبه از آن را میل کنید. یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ نشان داد که زنجبیل میتواند سطح کلسترول و تریگلیسیرید کل شما را کاهش دهد و باعث تقویت سطح کلسترول HDL نیز شود. میتوانید زنجبیل را به عنوان مکمل یا پودر مصرف کنید و یا به صورت خام به غذا اضافه کنید.
دانه های کتان منابع خوبی از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند و میتوانند باعث افزایش سطح کلسترول HDL شوند. بهتر است بدون پوست از آنها استفاده کنید زیرا بدن قدرت هضم آن را ندارد.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۲ نشان داد که مصرف پودر یا مکمل زردچوبه با دوز کم میتواند باعث افت قابل توجه تریگلیسیرید خون و درمان چربی خون و تری گلیسیرید بالا شود.
عرق گیاهی برای چربی خون
امروزه گیاهان زیادی شناسایی شدهاند که میتوانید در قالب دمنوش به عنوان درمان خانگی چربی خون از آنها بهرهمند شوید. بهرین دمنوش ها برای چربی خون مواردی زیر هستند:
جینسینگ
شوید خشک
رزماری
مریم گلی
پونه کوهی
باید بدانید که کودکان چاق نیز معمولا دارای مشکلات چربی و قند خون بالا هستند و بهتر است پیش از بروز مشکلات بیشتر از درمان گیاهی چربی خون کودکان برای آنها استفاده کنید. متخصصان آنلاین طب سنتی پذیرش ۲۴ آگاهی لازم را در این زمینه دارند.
بهترین دمنوش برای کاهش چربی خون به روش خانگی
برخی چایها و دمنوشها کمک میکنند تا میزان چربی خون کاهش پیدا کند. این دمنوشها آنتی اکسیدانهایی دارند که به کاهش کلسترول کمک میکنند. از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
چای سبز: آنتی اکسیدان موجود در چای سبز از اکسید شدن کلسترول جلوگیری میکند. همچنین برای کاهش اثرات مضر غذاهای چرب بسیار مفید است.
چای سیاه: این چای حاوی پلی فنول و فلاونوئیدها است. تحقیقات در این رابطه نشان داده است که نوشیدن ۵ فنجان چای سیاه در روز سطح کلسترول خفیف را تا ۱۱% کاهش میدهد. این چای برای کاهش وزن در افراد چاق هم موثر است.
چای برگ شنبلیله: این چای برای چربی خون و کبد چرب مفید است. موادی مانند فلاونوئید، کوئینون، ساپونین تری ترپنوئید و مایتنفولون در چای شنبلیله وجود دارد که اکسیداسیون کلسترول را کند کرده و چربی اضافی را از بین میبرد.
چای زنجبیل: این چای بیشتر برای سرفه و سرماخوردگی توصیه میشود. اما در کاهش چربی خون هم موثر است. در زنجبیل مادهای به نام جینجرول وجود دارد که به تجزیه چربی کمک میکند.
عرقیات پایین آورنده چربی خون
برخی گیاهان به کاهش چربی خون کمک میکنند. میتوانید آنها را به شکل دمنوش یا عرقیات مصرف کنید. از عرقیات پایین آورنده چربی خون میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
رزماری
بابونه
نعناع
اسطوخودوس
کاسنی
خارشتر
زنجبیل
شوید
خار مریم
کاهش چربی خون به روش خانگی در طب سنتی
از نظر کارشناسان طب سنتی اولین راهکار برای کاهش چربی خون کاهش وزن است. در کنار آن مصرف منظم سبزیهای گشنیز، جعفری و شوید و دمنوش زینان و عناب به همراه لیمو عمانی به عنوان داروی گیاهی برای درمان چربی خون بسیار موثر هستند.
مصرف یک قاشق عرق کاسنی، آبغوره، آبلیمو یا سرکه بعد از هر وعده غذایی میتواند اثرات خوبی در طولانیمدت از خود نشان دهد. آب زرشک و آب انار در کاهش چربی خون معجزه میکنند. در مبحثی با عنوان درمان چربی خون در طب سنتی خیراندیش به نکات بیشتری در این زمینه اشاره شده است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم ؟
ازآنجاییکه چربی خون بالا بیماری خاموشی است، آزمایش خون تنها راهی است که میتواند آن را تشخیص دهد. کودکان و بزرگسالان فاقد هرگونه خطر ابتلا به بیماری قلبی معمولاً یکبار در سنین ۹ تا ۱۱ سالگی و مجدداً در سنین ۱۷ تا ۱۹ سال باید آزمایش چربی و قند خون دهند. آزمایش مجدد برای بزرگسالان معمولاً هر پنج سال یکبار انجام میشود.
اگر نتایج آزمایش شما در حد مطلوبی نیست و سابقه خانوادگی کلسترول و تریگلیسیرید بالا، بیماری قلبی یا سایر عوامل خطر مانند سیگار کشیدن، دیابت یا فشار خون بالا را دارید، ممکن است پزشک انجام آزمایشات مکرر را پیشنهاد دهد. علائم چربی خون را نادیده نگیرد و حتما به سراغ درمان قطعی چربی خون بروید.
پایان
منبع: مجله شاد