آبله مرغان چیست؟
آبله مرغان یک بیماری پوستی بیرون ریز مسری است که به دلیل ویروس واریسلا زوستر یا VZV ایجاد می شود. واکسن آبله مرغان در سال ۱۹۹۵ در امریکا در دسترس مردم قرار گرفت و امروزه بیشتر مردم دنیا در برابر ابتلا به این ویروس واکسینه و مصون هستند. همین امر، منجر به پیشگیری از بروز ۳.۵ میلیون نفر به آبله مرغان شده است. با این حال، این امکان وجود دارد که مردم در تماس با ویروس واریسلا زوستر باشند. در این مطلب، آنچه باید در مورد علائم آبله مرغان، علت ابتلا ، ابتلا به آبله مرغان در بزرگسالی و درمان این بیماری بدانید را خواهید خواند. با روزیاتو همراه باشید.
علائم و نشانه های آبله مرغان
بثورات پوستی خارش دار بارزترین ویژگی و علامت ابتلا به آبله مرغان است و دقیقا همان علامتی است که پزشک بر اساس آن ابتلا به این بیماری مسری را تشخیص می دهد.
اما یک تا دو روز قبل از دیدن بثورات روی پوست، ممکن است شما علائمی مانند علائم زیر را تجربه کنید:
- خستگی
- تب
- سردرد
- از دست دادن اشتها
مراحل ابتلا به آبله مرغان
بثورات پوستی خارش دار معمولا ۱۰ تا ۲۱ روز بعد از اولین باری که در معرض ویروس قرار گرفتید شروع می شوند. این بثورات در سه مرحله ظاهر می شوند:
- مرحله اول: بثورات با نقطه های قرمز شروع می شوند که معمولا، اولین بار روی سینه، صورت یا پشت هستند و سپس روی پوست قسمت های دیگر بدن ظاهر می شوند. شما می توانید این بثورات را هر جایی از بدن مشاهده کنید؛ از داخل دهان گرفته تا نواحی تناسلی.
- مرحله دوم: در مرحله بعد، این لکه های قرمز شبیه به تاول های پرآب می شوند. توصیف کلاسیک آبله برای بیماری آبله مرغان قطرات شبنم روی گلبرگ قرمز است که دلیل نامگذاری آن، به دلیل وجود همین برآمدگی های پر از مایعی است که روی بثورات قرمز خارش دار می نشیند.
- مرحله سوم: در این مرحله، تاول ها به تدریج زخم و پوسته پوسته می شوند، می ترکند و می ریزند.
عفونت معمولا ۵ تا ۱۰ روز طول می کشد. در بیشتر موارد، اغلب حدود یک هفته طول می کشد که همه تاول ها بترکند و بریزند.
علت ابتلا به آبله مرغان
همان طور که قبلا هم گفته شد، ویروسی به نام واریسلا زوستر یا VZV علت ابتلا به آبله مرغان است. اگر تا به حال به آبله مرغان مبتلا نشده اید، یا واکسن آبله مرغان نزده اید و یا نزدیک کسی بودید که به آبله مرغان مبتلا شده باشد، شما در خطر ابتلا به این بیماری هستید. این ویروس بسیار مسری است و با یکی از دو روش زیر به این بیماری مبتلا خواهید شد:
- تنفس قطرات تنفسی یک فرد عفونی و مبتلا به آبله مرغان (مثلا در صورت عطسه یا سرفه کردن)
- لمس بثورات فردی که آبله مرغان فعال دارد یا زونا در او بروز کرده است
عوارض ابتلا به آبله مرغان
با وجود اینکه آبله مرغان یک بیماری خفیف است، اما میتواند منجر به عوارض جدی از جمله: ذات الریه، کمبود آب بدن، آنسفالیت، سندرم شوک سمی، عفونت پوستی از نوع باکتریایی، عفونت بافتهای نرم، عفونت استخوانها، عفونت مفصل و همچنین جریان خون، سندرم در کودکان و نوجوانانی که سابقه مصرف آسپرین دارند و همچنین مرگ شود.
از عوارض شدیدی که افراد مبتلا به آبله مرغان ممکن است سالهای بعد از بهبودی به آن دچار شوند، ظاهر شدن عارضه ی زونا میباشد. به وجود آمدن این عارضه به دلیل باقی ماندن ویروس عامل آبله مرغان در سلولهای عصبی فرد مبتلا شده به این بیماری است.
عارضه زونا سال ها بعد از بهبودی بیماری، به صورت تاولهای دردناک و کوتاه مدت، بر روی بدن این افراد ظاهر میشود. عارضه زونا بیشتر در افراد بزرگسال و مسن و همچنین افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند به وجود میآید. درد تاول های زونا ممکن است پس از بهبودی هم وجود داشته باشد.
مزایای بیماری آبله مرغان
از مزایای این بیماری ویروسی ایمن شدن تمام افرادی است که یک بار به این بیماری مبتلا شدهاند. همچنین واکسینه شدن علیه آبله مرغان، ایمنی کاملی را در برابر ویروس عامل آن ایجاد می کند.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آبله مرغان هستند؟
- نوزادانی که مادر آنها هرگز به آبله مرغان مبتلا نشده و علیه این بیماری هم واکسیناسیون دریافت نکرده است.
- زنان بارداری که هرگز به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده اند.
- افراد سیگاری
- نوجوانان و بزرگسالان
- افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، از جمله: بیماران سرطانی با سابقه شیمی درمانی
- بیماران مبتلا به آسم و همچنین مصرفکننده داروهای استروئیدی
با وجود اینکه ابتلای مجدد به آبله مرغان نادر است ولی معدود افرادی از جمله: افراد مبتلا به بیماری ایدز و همچنین کسانی که سیستم ایمنی آنها توسط مصرف داروهای خاص سرکوب شده است، افرادی که به نسبت به داروی نئومایسین حساسیت دارند، ممکن است برای بار دوم نیز به این بیماری مبتلا شوند.
آبله مرغان در حاملگی زنان
اغلب خانمهایی که در هنگام بارداری خود به آبله مرغان مبتلا شدهاند، کودکانی با وزن کم و دارای ناهنجاریهای جسمی به دنیا میآورند. اگر مادر باردار در یک هفته یا چند روز مانده به تولد نوزاد، به آبله مرغان مبتلا شود، خطر انتقال عفونت و همچنین مرگ برای نوزاد او وجود دارد.
استفاده از واکسن آبله مرغان در طول دوره حاملگی معمولا منع مصرف دارد، بنابراین، اگر شما هم جز آن دسته از افرادی هستید که قصد حامله شدن دارید یا جز مادران بارداری هستید که در طول عمر خود به آبله مرغان مبتلا نشدهاید و علاوه بر آن واکسن این بیماری را هم دریافت نکردهاید، توصیه میشود که برای مشاوره و پیشگیری از ابتلا به این بیماری، حتما به پزشک متخصص جهت مشاوره مراجعه نمایید.
تشخیص آبله مرغان
بثورات پوستی از نشانههای مشخص آبله مرغان است که معمولا پزشکان از طریق آنها، بیماری را تشخیص میدهند. اگر هنوز بثورات به صورت کامل ایجاد نشده و فقط خارش و قرمزی پوست وجود داشته باشد، از طریق آزمایش خون بیماری تشخیص داده میشود.
پیشگیری از بیماری آبله مرغان و زونا
شما می توانید از ابتلا به این ویروس در مرحله اول با انجام واکسیناسیون و مصون کردن خودتان در برابر ابتلا به این بیماری بیمه کنید.
اما اگر واکسینه هم شده باشید، باز هم ممکن است به موارد خفیف تر یا کوتاه مدت تر این بیماری مبتلا شوید.
وقتی شما به آبله مرغان مبتلا شوید، احتمالا ابتلای دوباره به این بیماری بسیار کم است. بعد از عفونت اولیه، ویروس واریسلا زوستر در بدن شما خفته باقی خواهد ماند. ممکن است این ویروس مدت ها بعد در زندگی شما دوباره فعال شود و شما مبتلا به بیماری زونا شوید. خوشبختانه، برای زونا هم واکسن خاصی وجود دارد که اگر واکسینه شوید، می تواند تا ۹۰ درصد خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد.
واکسن آبله مرغان
برای پیشگیری از عارضه زونا نیز دو واکسن در دسترس است که برای افراد ۵۰ سال به بالا توصیه میشود، همچنین افرادی که واکسن زونا را دریافت میکنند تا ده سال بعد نمیتوانند این واکسن را دریافت نمایند. اگر با دریافت واکسن ایمنی کامل حاصل نشود، شدت بیماری را به مقدار زیادی کاهش می دهد.
افرادی که دریافت واکسن آبله مرغان به آنها توصیه میشود:
- کودکان باید ۲ دوز از واکسن آبله مرغان را در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و ۴ تا ۶ سالگی دریافت کنند تا به ایمنی کامل در برابر این بیماری دست یابند.
- کودکانی که در سن ۶ تا ۱۲ سالگی واکسن آبله مرغان را دریافت نکردهاند، باید هر دو دوز آن را به فاصله ۳ ماه دریافت نمایند.
- کودکانی که تا ۱۳ سالگی واکسن آبله مرغان را دریافت نکردهاند، باید به فاصله ۴ هفته هر دو دوز آن را دریافت کنند.
افرادی که حتما باید واکسن آبله مرغان را دریافت نمایند، چون در معرض ابتلا قرار دارند، عبارتند از: معلمان، کارکنان مراکز بهداشتی، مربیهای مراقبت از کودکان، پرسنل نظامی، مسافران بین المللی، زنان باردار و بزرگسالانی که با کودکان زندگی میکنند.
افراد بزرگسالی که هرگز واکسن آبله مرغان را دریافت نکردهاند، باید هر دو دوز واکسن را به فاصله حداکثر ۸ هفته دریافت کنند. اگر جز افرادی هستید که به یاد ندارید واکسن دریافت کردهاید، آزمایش خون میتواند شک شما را برطرف کند.
واکسن آبله مرغان را میتوان با مشورت پزشک متخصص با واکسنهای اوریون، سرخجه و سرخک، ترکیب کرد. ولی حتما این عمل با دستور و مشورت پزشک باشد زیرا ممکن است عوارض خطرناکی را به همراه داشته باشد.
درمان آبله مرغان
برای درمان بیماری آبله مرغان، داروهای ویروسی موثری موجود هستند. در صورتیکه در اولین فرصت بعد از احساس علائم به پزشک مراجعه کنید، داروها تاثیر بیشتری را در کنترل بیماری دارند. معمولا برای درمان آبله مرغان، پزشک داروی آسیکلوویر را تجویز می کند.
در هنگام ابتلا به آبله مرغان علاوه بر مراجعه به پزشک و مصرف مرتب داروها، می توانید در جهت بهبود سریعتر از درمانهای مکمل خانگی نیز استفاده نمایید. در این هنگام سعی کنید به مقدار لازم آب بنوشید و خوراکیهای مایع مصرف نمایید، تا بدن شما دچار کم آبی نشود.
اگر کودک شما به آبله مرغان مبتلا شده، ناخنهای او را کوتاه کنید و همچنین از دستکش برای او استفاده نمایید تا بدن خود را در اثر خارش زخم نکند. برای تسکین درد از پاراستامول استفاده نمایید. کرمهای آبرسان نیز می توانند برای خنکی پوست بسیار مفید باشند.
استفاده عسل به بهبود زخمها و بثورات ناشی از آبله مرغان کمک میکند. روزانه دو بار به مدت بیست دقیقه به محل زخمها عسل بمالید و سپس با ولرم شست و شود دهید.
داروهای آبله مرغان
در موارد شدید، داروهای ضدویروسی که ویروس واریسلا زوستر را هدف قرار داده و از بین می برند توسط پزشک تجویز می شود. برخی از انواع داروها عبارت اند از:
- آسیکلوویر
- والاسیکلوویر
- فامسیکلوویر
علاوه بر تجویز داروهای ویروسی، مراقبت ها و درمان های خانگی وجود دارد که شما می توانید برای کاهش ناراحتی خود استفاده کنید. این درمان ها عبارت اند از:
- اعمال لوسیون کالامین روی بثورات پوستی
- حمام آب ولرم با جوی دوسر یا جوش شیرین که می تواند خارش بثورات را کاهش دهد
- مصرف داروهای آنتی هیستامین مانند بنادریل
- مصرف استامینوفن (تایلنول) برای کاهش درد و از بین بردن تب
در ضمن، شما در زمان ابتلا به آبله مرغان نباید داروهایی را مصرف کنید که حاوی آسپرین هستند زیرا ممکن است شما را در معرض خطر ابتلا به سندروم ری قرار بگیرید که می تواند مشکلات کبدی در شما ایجاد کند.
سندروم یا نشانگان ری نوعی انسفالوپاتی پیشرونده سریع است. نشانه های آن عموماً استفراغ، کاهش هوشیاری، تشنج یا حمله های عصبی، تغییرات شخصیتی و گیجی را شامل می شود. با وجود این که در این سندروم مسمومیت کبدی رخ می دهد، معمولاً زردی مشاهده نمی شود. دید دوتایی، کاهش قدرت شنوایی، از دست دادن عملکرد عضلات، یا فلج بازوها یا پاها، مشکلات در گفتار و ضعف در بازوها یا پاها از دیگر نشانه های این سندروم هستند.
درمان خارش آبله مرغان
یکی از آزاردهنده ترین علائم بیماری آبله مرغان، خارش بثورات پوستی است که حتما باید برای تسکین خارش، پزشک عفونی آنلاین دارو تجویز کند، معمولا استفاده از پمادهای تجویز شده، خارش بدن را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. همچنین می توان از لوسیونهای ضدخارش کالامین و حمام کردن مرتب همراه با جوش شیرین برای کاهش خارش بثورات استفاده نمود.
در صورت ابتلا به بیماری آبله مرغان، برای بهبودی سریع، به راهنمایی ها در ویزیت آنلاین متخصص عفونی خود توجه کنید، همچنین، داروها را به موقع مصرف نمایید، با توجه به واگیر دار بودن این بیماری، سایر افرادی که با شما در ارتباط هستند برای پیشگیری و کاهش علائم و عوارض بیماری باید دارو مصرف کنند. در طول دوران بیماری به صورت مرتب با آب ولرم دوش بگیرید و از تماس با سایر افراد و بستگان خودداری کنید.
سوالات متداول
آبله مرغان چیست؟
یک بیماری ویروسی است که باعث ایجاد بثورات خارشدار و تاولهای پوستی میشود.
آبله مرغان چگونه منتقل میشود؟
از طریق تماس مستقیم با بثورات، تنفس ذرات ناشی از سرفه یا عطسه فرد مبتلا.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آبله مرغان هستند؟
نوزادان، زنان باردار، افراد با سیستم ایمنی ضعیف و کسانی که واکسن نزدهاند.
علائم اصلی آبله مرغان چیست؟
تب، خستگی، سردرد، بیاشتهایی و بثورات پوستی خارشدار.
آیا آبله مرغان خطرناک است؟
در کودکان معمولاً خفیف است، اما در بزرگسالان و افراد با ایمنی ضعیف میتواند خطرناک باشد.
چگونه میتوان از آبله مرغان پیشگیری کرد؟
با دریافت واکسن در دو نوبت در سنین مناسب.
آبله مرغان چگونه درمان میشود؟
استراحت، مصرف مایعات، داروهای ضدویروس (در موارد شدید) و درمانهای تسکینی برای خارش.
به شما پیشنهاد می کنیم مطالب زیر را بخوانید:
۸ بیماری خطرناکی که نشانه های آن ها روی پوستتان ظاهر خواهد شد
علائم تب کریمه کنگو چیست؟ با این بیماری آشنا شوید
راهنمای کامل انواع بیماری های دهان و حلق؛ از گلو درد و زخم های آفتی تا سرطان حنجره
۷ بیماری که آن ها را با آنفولانزا اشتباه می گیریم
۱۱ بیماری پوستی معمول که از وجود مشکل در بدنتان خبر می دهند
۱۲ بیماری مهمی که شکم دردتان از آنها خبر میدهد
منبع: روزیاتو