یک‌بار دیگر کنکور ویرانگر!
بسیاری طی سال‌های گذشته با دلایل منطقی یا گاهی غیرمنطقی سعی داشتند با کنار زدن غول کنکور شرایط تحصیلات دانشگاهی را برای عموم آینده‌سازان کشور مهیا کنند، اما مافیای کنکور قدرتمندتر از آن بود که زور کسی یا حتی ارگانی به آن برسد، اما امروز شاهد آن هستیم که اطمینان نداشتن از آینده‌ای روشن، به حریف قدرتمندی برای مافیای کنکور تبدیل شده‌است.
و باز هم کنکور! این غول بی‌شاخ و بی‌دم انگار قرار نیست بمیرد. هر سال با مصوبات عجیب و غریب، جان تازه‌ای هم می‌گیرد. حالا چند وقتی می‌شود که این کنکور، سالی دو بار صد‌ها هزار قربانی می‌گیرد؛ خب فربه‌تر هم می‌شود! مافیای هزارتوی این غول بی‌شاخ و بی‌دم یک‌بار در هفته‌های منتهی به بهار و یک بار هم در هفته‌های منتهی به تابستان، میلیارد‌ها تومان پول می‌بلعد و یک دوغ گازدار هم رویش! داوطلبان بیچاره هم که دیگر چاره‌ای جز کنکور دادن ندارند، اعتراض خود را به شیوه‌های دیگری بروز می‌دهند؛ یا ثبت‌نام می‌کنند و سر جلسه حاضر نمی‌شوند، یا سر جلسه حاضر می‌شوند و انتخاب رشته نمی‌کنند، یا انتخاب رشته هم می‌کنند و به دانشگاه نمی‌روند! این بلبشوی ناتمام، حالا حواشی به روز شده و دیگری هم دارد.
نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ در حالی با فراز و نشیب‌های بسیار تمام شد که هنوز مشخص نیست چه تعداد از حاضران در این آزمون آینده خود را روشن می‌دانند.
تنها دو، سه ساعت کافی بود تا دانش‌آموزانی که ۱۲ سال به امید تحصیل در یک رشته مناسب دانشگاهی جهت آینده‌ای متفاوت پشت میز کنکور نشسته‌بودند، دریابند رسیدن به یک آینده روشن همراه با تحصیلات عالیه اصلاً شبیه آن چیزی نبود که تصور می‌کردند. سختی راه، بسیاری را در همان گام نخست دلزده کرد. شاید به همین دلیل است که هر ساله تعداد زیادی از متقاضیان بعد از عبور از غول کنکور قید تعیین رشته را هم می‌زنند و مسیر دیگری برای خود باز می‌کنند.
سال‌هاست که وعده حذف کنکور، زندگی دانش‌آموزان را متلاطم کرده، خصوصاً قشر ضعیف که آینده خود را در تحصیلات عالیه دانشگاهی می‌بینند، اما مافیای کنکور سال‌هاست بسیاری از آنها را زیر پای خود له می‌کند. حال آنکه قشر متوسط و قوی به دلیل آموزش‌های با کیفیت بالا یا فرصت حضور در کلاس‌های متعدد ضربه کمتری در این خصوص می‌خورند. هر چند که در بین این قشر نیز بسیاری به کسب و کار خانوادگی می‌پردازند و تحصیلات دانشگاهی برای آنها تنها به معنای داشتن مدرک است و بس، که بدون داشتن این مدرک هم آینده مبهم و تاریکی را پیش روی خود نمی‌بینند. ضمن اینکه افراد متمول شرایط حضور در دانشگاه‌های مطرح را هم دارند.
به نظر می‌رسد بسیاری از داوطلبان خصوصاً کنکور اولی‌ها به رغم مشاهده تجربیات تلخ دیگران همچنان با امید به آینده اقدام به ثبت‌نام می‌کنند، اما پرواضح است که امید بسیاری از آنها حتی قبل از نشستن پشت میز کنکور و دست گرفتن برگه‌های این آزمون دشوار ناامید می‌شود. ریزش پلکانی متقاضیان از ثبت‌نام تا حضور در دانشگاه هیچ توجیه منطقی دیگری نمی‌تواند داشته باشد، جز اینکه دیگر کنکور برای داوطلبان به معنی رسیدن به آینده بهتر نیست.
نوبت اول کنکور به پایان رسید
نوبت اول آزمون سراسری ۱۴۰۳ برای داوطلبان چهار گروه‌آزمایشی علوم ریاضی، فنی و علوم انسانی، زبان‌های خارجی و هنر روز پنج‌شنبه ۶ اردیبهشت ماه جاری در دو نوبت صبح و عصر برگزار شد.
دومین و آخرین روز نوبت دوم کنکور نیز با شرکت بیش از نیم میلیون (۵۰۱ هزار) داوطلب در گروه آزمایشی علوم تجربی از ساعت ۸ صبح جمعه ۷ اردیبهشت ماه در ۴۱۲ شهر، ۶۲۴ حوزه اصلی و هزارو۹۹۳ حوزه فرعی آغاز و تا ظهر ادامه داشت.
در این آزمون در مجموع یک میلیون و ۱۵۲ هزار و ۵۱۸ داوطلب ثبت‌نام کرده‌اند که ۶۳ درصد آنها زن و ۳۷ درصد مرد هستند. در آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو- معلم نیز ۶۶۰ هزار و ۳۹۳ نفر ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد ۶۶ درصد زن و ۳۴ درصد مرد هستند.
گروه علوم تجربی با بیش از ۵۰۱ هزار داوطلب و گروه علوم ریاضی با بیش از ۱۲۸ هزار داوطلب بیشترین و کمترین تعداد داوطلبان در میان گروه‌های آزمایشی اصلی را به خود اختصاص داده‌اند.
مافیای قدرتمند
بسیاری طی سال‌های گذشته با دلایل منطقی یا گاهی غیرمنطقی سعی داشتند با کنار زدن غول کنکور شرایط تحصیلات دانشگاهی را برای عموم آینده‌سازان کشور مهیا کنند، اما مافیای کنکور قدرتمندتر از آن بود که زور کسی یا حتی ارگانی به آن برسد، اما امروز شاهد آن هستیم که اطمینان نداشتن از آینده‌ای روشن، به حریف قدرتمندی برای مافیای کنکور تبدیل شده‌است.
بسیاری خیلی زود تکلیفشان را با خودشان یکسره می‌کنند، یعنی تنها استرس گام نخست را به جان می‌خرند و بعد از گرفتن کارت، قید ادامه کار را می‌زنند. تصمیمی که هم خود شخص و هم خانواده و اطرافیانش را از یک استرس سخت دور می‌کند. استرسی که طی دو روز گذشته می‌شد به وضوح در چهره خانواده‌هایی دید که پشت در محل برگزاری آزمون مستقر شده‌بودند.
اما به‌زعم برخی کارشناسان تلخ‌ترین تصمیم را آنهایی می‌گیرند که در مرحله اول آزمون شرکت کردند، اما خیلی زود متوجه می‌شوند در رقابت با آنها که در مدارس غیرانتفاعی و تیزهوشان درس خواندند کوچک‌ترین شانسی ندارند. یا اگر هم داشته‌باشند آنقدر کم است که ارزش تحمل ادامه این استرس و تنش را ندارد. این عده گویی با دنیای متفاوت بعد از کنکور آشنا می‌شوند، دنیایی که رسماً آنها را پس می‌زند، به همین دلیل ضربه‌ای که این عده می‌خورند به مراتب بیشتر از آنهایی است که قبل از ثبت‌نام یا بعد از گرفتن کارت قید کنکور و دانشگاه رفتن را می‌زنند.
دستگیری متقلبان
برگزاری کنکور، اما حواشی دیگری نیز به دنبال داشت، مثل تقلب. بر اساس اعلام محمدحسین حاجیلو، رئیس شورای حفاظت آزمون سراسری با اعلام اینکه داوطلبانی به تعداد کمتر از انگشتان دست که در آزمون‌های پنج‌شنبه ابزار ممنوعه به همراه داشتند، شناسایی شدند، گفت: «یکی از این داوطلبان که در دقایق ابتدایی آزمون اقدام به تهیه یک صفحه عکس از دفترچه کرده‌بود، پس از پنج دقیقه دستگیر شد و پس از آن هم سه نفر در دو شهرستان متفاوت ابزار ممنوعه به همراه داشتند که قبل از هرگونه اقدامی بلافاصله دستگیر شدند و هر چهار نفر به منظور شناسایی سرشبکه‌های مجرم و کلاهبردار تحویل مراجع انتظامی شده‌اند و قطعاً سازمان سنجش آموزش کشور به عنوان شاکی پیگرد قضایی متخلفان را دنبال خواهد کرد.»
محرومیت یک تا ۱۰ سال از تحصیل در انتظار داوطلبان متخلف
تقلب در کنکور و دستگیری چند نفر از داوطلبان کنکور این شائبه را ایجاد کرده که آیا تقلب‌های دیگری هم صورت گرفته که از چشم مسئولان دور مانده‌باشد. همچنین سؤال دیگری که مطرح شده این است که چه مجازاتی برای این متخلفان درنظر گرفته می‌شود. در این رابطه عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان سنجش کشور گفت: «امسال چهار مورد تخلف در آزمون سراسری از سوی داوطلبان گزارش شده، سال گذشته این رقم حدود هزار مورد بود، امسال با استفاده از تجهیزات ضریب تخلفات کاهش داشته‌است. بسته به میزان تخلف داوطلبان بین یک تا ۱۰ سال از تحصیل محروم خواهند شد و کسانی که داوطلب نیستند، علاوه بر جریمه نقدی از سوی مقامات قضایی بین یک تا پنج سال زندان مواجه خواهند شد.»
برگزاری مجدد کنکور برای سیل‌زده‌ها
یکی دیگر از موضوعات پیش آمده در برگزاری کنکور نوبت اول، وقوع سیل بود که اجازه حضور تعدادی از داوطلبان را در محل برگزاری آزمون نداد. روز گذشته، پورعباس به دانشگاه امیرکبیر رفت و تأکید کرد؛ آزمون دیروز با موفقیت برگزار شد، با وجود تلاش ارتش و نیرو‌های مسلح برای ایجاد شرایط به منظور حضور داوطلبان در حوزه آزمون، حدود ۵۰ نفر از داوطلبان از شهرستان زیرکوه و حاجی آباد از توابع خراسان جنوبی به دلیل سیل از آزمون جا ماندند، اما این نوید را به داوطلبان استان خراسان جنوبی و حاجی‌آباد خواهم داد که آزمون اختصاصی فرهنگیان و سراسری را ظرف دو هفته آینده برگزار خواهیم کرد.
آرزوی برگزاری کنکوری عادلانه
قرار بود کنکور فرصتی باشد برای دستیابی آینده بهتر. این همان دلیلی بود که دانش‌آموزان را ترغیب به تحصیل می‌کرد. خصوصاً قشر ضعیف جامعه که تنها راه نجاتشان را در تحصیل می‌دیدند، اما تبعیض‌ها حتی کنکور را هم شامل شد و حالا، این غول بی‌شاخ و دم را تنها کسانی می‌توانند از سد راه کنار بزنند که توانش را داشته‌باشند. کیست که نداند این توان تنها توان مالی است و بس.
حال آنکه اگر کنکور عادلانه برگزار می‌شد، قطعاً به نفع طبقات پایین و حتی جامعه بود، چراکه قشر متمول می‌تواند به راحتی و حتی بدون کنکور گلیم خود را از آب بیرون بکشد، اما قشر ضعیف تنها شانسش کنکور است. حال کار سختی نیست تصور جامعه‌ای که قشر ضعیف آن فرصت تحصیل را نداشته‌باشد، جامعه‌ای که بی‌تردید بزه و هرج و مرج می‌تواند حرف اول را در آن بزند؛ چراکه فرصت تحصیل از آینده‌سازانش خواسته یا ناخواسته گرفته‌شده‌است؛ فرصتی که تنها عده‌ای به دلیل داشتن توان مالی خوب، می‌توانند از آن بهره ببرند و چه بسا در این بین استعداد‌ها و توانایی‌های بسیاری که می‌توانست به واسطه عبور از کنکور و رسیدن به صندلی‌های دانشگاه شکوفا شوند قبل از شکوفایی پرپر شود؛ اتفاقی که دود آن به طور مستقیم به چشم جامعه و کشور می‌رود، این بار، اما بدون تبعیض، چراکه این‌بار فقیر و غنی با هم ضربه می‌خورند و این نتیجه یک روند نادرست شاید فقط در طراحی سؤالات کنکور باشد.
منبع: روزنامه جوان
