جذب ۱.۶۸ میلیارد دلار سرمایه خارجی در بخش ICT
نشست خبری «همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات» امروز دوشنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۴ برگزار شد. این همایش قرار است ۹ آذر ماه با هدف معرفی ظرفیت‌های اقتصادی حوزه ICT و جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات برگزار شود.
برآورد ۲۰ میلیارد دلاری سرمایه‌گذاری در ICT
مجله تیتر ۱۲ به نقل از دیجیاتو، «احسان چیت‌ساز»، معاون سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی توسعه فاوا و اقتصاد دیجیتال وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این نشست خبری گفت: «بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات برای دستیابی به سهم هدف‌گذاری‌شده خود در تولید ناخالص داخلی طی پنج سال آینده، نیازمند جذب سرمایه‌ای در حدود ۲۰ میلیارد دلار است و منابع دولتی به‌تنهایی پاسخگوی این نیاز نخواهد بود.»
معاون وزیر ارتباطات افزود: «بر همین اساس، سیاست وزارت ارتباطات بر این است که دولت تنها نقش تنظیم‌گر و تسهیل‌گر داشته باشد تا پروژه‌ها به گونه‌ای طراحی شوند که انگیزه سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی ایجاد شود.»
وی افزود: «در بخش‌هایی که با شکست بازار مواجه هستیم، تلاش ما بر این است که با استفاده از ابزارهای مختلف، انگیزه لازم برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی فراهم شود. همچنین سعی شده منابع دولتی تا جای ممکن از اجرای پروژه‌ها و مالکیت آن‌ها دور نگه داشته شوند. دولت حداقلیِ تسهیل‌گر و هماهنگ‌کننده، نقش مؤثرتری در توسعه اقتصاد دیجیتال ایفا خواهد کرد.»
سه محور اصلی سیاست‌های دولت چهاردهم در ICT
چیت‌ساز افزود: سه محور سیاستی وزارت ارتباطات شامل شفافیت و پیش‌بینی‌پذیری سیاست‌ها، تقویت شرکت‌های بزرگ و نوآور، و جذب سرمایه‌های بخش خصوصی است که در همه برنامه‌های وزارت دنبال می‌شود. بر این اساس تلاش داریم با کمترین تصدی‌گری، بیشترین اثرگذاری را در توسعه اقتصاد دیجیتال کشور داشته باشیم.
او درباره راهبرد وزارت ارتباطات در حوزه فضا نیز اظهار کرد: »در سال‌های اخیر تلاش شده است که بخش فضا از یک حوزه صرفاً مصرف‌کننده به نهادی مؤثر در توسعه اقتصاد فضایی کشور تبدیل شود. در اکشن‌پلن وزارت ارتباطات نیز چرخش استراتژیک به سمت مخابرات فضایی و شکل‌گیری نخستین سرویس‌های فضاپایه در دستور کار قرار دارد.»
تغییر رویکرد صنعت فضایی؛ از پرتاب برای پرتاب به خدمات فضایی
«وحید یزدانیان»، رئیس پژوهشگاه فضایی، نیز در این نشست با اشاره به تغییر رویکرد صنعت فضایی در دولت چهاردهم گفت: «ما تلاش کردیم از رویکرد پرتاب برای پرتاب به سمت پرتاب برای ارائه خدمات تغییر جهت بدهیم. این تغییر دو دلیل دارد: اول اینکه مردم می‌خواهند بدانند نتیجه این همه ساخت و پرتاب ماهواره چیست؛ و دوم اینکه صنعت فضا تاکنون عمدتاً متکی به اعتبارات دولتی بوده، اما در جهان زیست‌بومی شکل گرفته که بخش خصوصی در آن بازیگر اصلی است.»
یزدانیان با اشاره به جذابیت اقتصادی صنعت فضایی گفت: «ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۲۵، اندازه بازار صنعت فضا به بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار خواهد رسید که بیش از ۸۰ درصد آن مربوط به ارتباطات ماهواره‌ای است. این نشان می‌دهد که ارتباطات فضایی جایگاه مهمی در روندهای جهانی دارد.»
او افزود: «ایلان ماسک که در صنایع دیگر فعال بود، به دلیل جذابیت‌ها و بازگشت سرمایه در حوزه فضا وارد این صنعت شد. بنابراین ما نیز باید به سمت بازارسازی و توسعه بازار در این حوزه حرکت کنیم. در حال حاضر، حدود ۵ درصد بازار فضایی مربوط به دولت‌هاست و ۹۵ درصد آن در اختیار زیست‌بومی است که بخش خصوصی بازیگر اصلی آن است. وظیفه دولت در این میان، تسهیل‌گری و ایجاد شرایط مناسب برای سرمایه‌گذاری است.»
رونمایی از طرح‌های منظومه‌های ماهواره‌ای در همایش
یزدانیان همچنین از رونمایی طرح‌هایی در زمینه توسعه منظومه‌های ماهواره‌ای به‌ویژه منظومه‌های ارتباطی در جریان همایش خبر داد و گفت: «طرح‌های مرتبط با ماهواره‌های سنجشی نیز رونمایی خواهد شد و آمادگی جذب سرمایه را داریم. علاوه بر این، صنعت ماهواره سرریزهای فناوری متعددی دارد که در این زمینه نیز طرح‌هایی برای تجاری‌سازی این فناوری‌ها ارائه می‌شود.»
جذب ۱.۶۸ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری بین‌المللی در دولت چهاردهم
چیت‌ساز در ادامه این نشست اعلام کرد که از ابتدای دولت چهاردهم تاکنون، ۱.۶۸ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری بین‌المللی در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات جذب شده است.
او گفت: «این سرمایه‌گذاری‌ها عمدتاً در قالب مشارکت عمومی-خصوصی بوده و تلاش می‌کنیم این روند را توسعه دهیم. این سرمایه‌گذاری‌ها به مرحله عقد قرارداد رسیده و به زودی آثار آن مشاهده خواهد شد.»
به گفته چیت‌ساز، از این میزان سرمایه‌گذاری، حدود یک میلیارد دلار در هسته اقتصاد دیجیتال و اپراتورها صورت گرفته و مابقی عمدتاً در حوزه هوش مصنوعی بوده است. وی تأکید کرد: «بخش ICT تشنه سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی است. معمولاً تأمین مالی در این حوزه ترکیبی از سرمایه‌های ملی و خارجی است، چرا که در کشورهای منطقه نیز زیست‌بومی بدون سرمایه‌گذاری خارجی نمی‌شناسیم.»
اجرای طرح‌های بزرگ ملی بدون حضور بخش خصوصی ممکن نیست
در بخش دیگری از این نشست، «فرامرز رستگار»، رئیس هیئت‌مدیره سندیکای صنعت مخابرات ایران، بر اهمیت مدل‌های جدید همکاری میان دولت و بخش خصوصی تأکید کرد و گفت: «اجرای طرح‌های بزرگ ملی در حوزه ICT بدون حضور بخش خصوصی ممکن نیست. دولت باید از مدل‌های مشارکت عمومی و خصوصی (PPP) برای اجرای پروژه‌ها بهره بگیرد.»
او افزود: «آیین‌نامه جدید مشارکت عمومی و خصوصی که در دولت در حال تصویب است، گام مهمی برای رفع موانع همکاری برابر میان دولت و سرمایه‌گذاران خواهد بود و می‌تواند روند اجرای پروژه‌ها را تسهیل کند.»
وام‌های کم‌بهره پست بانک برای توسعه بخش
در ادامه، «فرهاد بهمنی»، عضو هیات‌مدیره پست‌بانک ایران، نیز با اشاره به مأموریت‌های این بانک در حمایت از طرح‌های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات گفت: «پست‌بانک علاوه بر گسترش خدمات مالی در مناطق محروم، تأمین مالی پروژه‌های ICT را نیز برعهده دارد و به عنوان بازوی مالی وزارت ارتباطات، آماده حمایت از طرح‌های نوآورانه است.»
او افزود: «پست‌بانک با ارائه تسهیلات کم‌بهره از ۵ تا ۱۵ درصد و کاهش بروکراسی اداری، شرایط آسان‌تری را برای شرکت‌های فعال در حوزه فناوری فراهم کرده است.»
«رضا موحدی»، مدیرکل مدیریت برند ایرانسل نیز در سخنان خود با اشاره به تجربه موفق ایرانسل در جذب سرمایه‌گذاری خارجی گفت: ایرانسل به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های خارجی در کشور، با ایجاد شرکت ویستا و فعالیت در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر، از شرکت‌های نوآور فعال در هوش مصنوعی و فناوری‌های دیجیتال حمایت می‌کند.
کشورهای حاضر در همایش سرمایه‌گذاری
چیت‌ساز درباره جلب سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی گفت: «عمده سرمایه‌گذاری و تأمین مالی توسط کشورهایی صورت گرفته که با ما همکاری‌های اقتصادی دارند. در این همایش نیز کشورهایی مانند امارات، قطر، چین، ترکیه و اندونزی حضور خواهند داشت.»
وی درباره نیاز سرمایه‌گذاران خارجی به فضای امن سرمایه‌گذاری و پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد گفت: «در آیین‌نامه مشارکت عمومی-خصوصی، اصل بر فراهم کردن فضای پیش‌بینی‌پذیر است. سرمایه حساسیت بالایی به عدم پایداری دارد و ما تلاش می‌کنیم با تغییر ذهنیت‌ها و اصلاح رویه‌ها و قوانین ناپایدار، گام مؤثری در این زمینه برداریم.»
تغییر رویه‌های مسدودسازی پلتفرم‌ها
چیت‌ساز همچنین درباره مسدودسازی برخی وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌ها توسط دستگاه‌های دولتی گفت: «آیین‌نامه سال ۹۶ و اصلاحیه آن در سال ۹۸ توسط دیوان عدالت اداری لغو شده و قابل استفاده نیست. اما درباره فیلترینگ، توافقی با سازمان غذا و دارو داشته‌ایم که قبل از هر اقدام قانونی، اطلاع‌رسانی و سپس تذکر مکتوب انجام شود و در صورت تکرار، برخورد قانونی بر اساس رویه توافق شده صورت گیرد.»
وی تأکید کرد: «در وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی، مشکلات ناشی از رویه‌های عرفی که به مسدودسازی پلتفرم‌ها منجر می‌شود را شناسایی کرده‌ایم و تلاش می‌کنیم آیین‌نامه‌ها و شیوه‌نامه‌هایی که بر خلاف اقتصاد دیجیتال تدوین شده‌اند، بلااثر یا ملغی شوند.»
فراخوان ابردولت به‌زودی منتشر می‌شود
معاون وزیر ارتباطات در پایان نشست خبری اعلام کرد: «به زودی فراخوان ابردولت منتشر می‌شود. برخلاف رویه‌های قبلی، قرار است سرویس‌ها توسط بخش خصوصی ارائه شوند و دولت صرفاً در نقش یکپارچه‌کننده خدمات با SLA مشخص عمل کند و شرکت‌ها را برای ارائه خدمات در این بستر، گواهی کند.»
منبع: دیجیاتو
