آیا ترکیه به سلیمانیه عراق حمله می کند؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، انتشار یک خبر عجیب در روزنامه ینی شفق، توجه رسانه ها، مطبوعات و محافل سیاسی ترکیه را به سوی خود جلب کرد. روزنامه ینی شفق که به عنوان یک روزنامه تندرو و محل تجمع اخوانی های هوادار اردوغان شناخته می شود، ادعای جدیدی را مطرح کرده که سوالات بسیاری را به دنبال آورده است.

تیتر و عکس صفحه اول روزنامه مزبور از این قرار است: «دستور حمله». عکس پهپاد بیرقدار ترکیه نشانه این است که بر اساس ادعای روزنامه ینی شفق، اردوغان دستور داده که فرودگاه سلیمانیه از راه دور و با استفاده از پهپاد به شکلی مورد حمله قرار بگیرد که قابل استفاده نباشد.

در شرح تیتر و عکس آمده است: «ترکیه در برابر انتقال سلاح به پ.ک.ک کوتاه نخواهد آمد و اجازه نمی دهد که فرودگاه سلیمانیه به زرادخانه گروه تروریستی پ.ک.ک تبدیل شود». در این مطلب جنجالی، همچنین ادعاهایی علیه ایران و آلمان نیز مطرح شده است.

ینی شفق به دنبال چیست؟

روزنامه ینی شفق در جامعه ترکیه، هواداران و خوانندگان قابل توجهی ندارد و با طرح موضوعات جنجالی و افراطی، همواره به خشم و دوقطبی اجتماعی دامن می زند، اما این روزنامه تندرو، در بخشی از حزب عدالت و توسعه ترکیه و تیم نزدیک به اردوغان صاحب نفوذ است.

قبلاً سردبیری روزنامه مزبور بر عهده یک نویسنده تندرو به نام “ابراهیم کاراگل” بود که توییت های او در فضای سیاسی ترکیه، مورد تمسخر فعالان سیاسی قرار می گیرد و او را به عنوان فردی می شناسند که اگر چه همواره در سفرهای خارجی اردوغان را همراهی می کند، اما برای جلب توجه رسانه ای، از هیچ نوع دروغ و بلوفی اجتناب نمی کند.

کاراگل آن قدر برای دولت اردوغان دردسر به وجود آورد که او را از موقعیت سردبیری کنار نهادند. اما هنوز هم در آنجا قلم می زند و علاوه بر او، یوسف کاپلان نیز به عنوان یک فرد دارای ایده های سلفی و تندروانه، مداوماً ترکیه را به جنگ و حمله تشویق می کند و دولت وانمود می کند که این روزنامه، ارتباط سازمانی خاصی با حزب حاکم ندارد. اما وقتیکه کاپلان سکته کرد، اردوغان اولین فردی بود که به عیادت او رفت.

با آن که روزنامه ینی شفق دارای اعتبار سیاسی و اجتماعی قابل توجهی نیست، اما ارتباط این روزنامه با سران حزب عدالت و توسعه و استفاده از حاشیه امنیتی حمایت سرویس اطلاعاتی میت، لازم است اخبار و گزارش های آن، مورد توجه قرار بگیرد.

چرا قرار است به سلیمانیه حمله شود؟

اقلیم کردستان عراق متشکل از دو قلمرو است. استان دهوک و اربیل در مجاورت ترکیه و تحت کنترل حزب دموکرات کردستان و مسعود بارزانی و دو استان سلیمانیه و حلبچه نیز در جوار مرز ایران و تحت کنترل حزب اتحادیه میهنی به رهبری بافل طالبانی است.

طی دهه های گذشته، ترکیه همواره روابط اقتصادی گسترده ای با خاندان بارزانی داشته است. اما خاندان طالبانی را به رفاقت با پ.ک.ک متهم کرده و با آنان سر دوستی و سازگاری ندارد. به همین دلیل است که در هفته، بیش از چهل پرواز از اربیل به شهرهای ترکیه انجام می شود اما مدتهاست بین سلیمانیه و فرودگاه های ترکیه ترددی برقرار نیست.

هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه چندی پیش، برای نخستین بار و به طور رسمی در سخنرانی خود در پارلمان ترکیه، بافل طالبانی و حزب اتحادیه میهنی کردستان را تهدید کرد و بر این مساله تاکید ورزید که اگر رابطه بین طالبانی و پ.ک.ک ادامه پیدا کند، ترکیه اقدامات لازم را انجام خواهد داد.

ترکیه قبلاً هم در جریان سفر بافل طالبانی به شرق سوریه و دیدارهای او با فرماندهان نهادهای اقماری پ.ک.ک و حامیان آمریکایی آنها، خشم و انزجار خود را اعلام کرده بود.

ترکیه همچنین در جریان سفر مظلوم عبدی فرمانده گروه موسوم به «نیروهای سوریه دموکراتیک» (قسد) به سلیمانیه، با یک پهپاد به کاروان نظامی همراهان او حمله کرد. اما از آنجایی که دو افسر آمریکایی نیز با او همراه بودند، ترکیه جرات نداشت عبدی را از میان بردارد و صرفاً با شلیک به یکی از خودروها، پیام امنیتی خود را به گوش سلیمانیه و واشنگتن رساند.

ترکیه مدعی آن است که تمام تسلیحات نظامی مورد نیاز پ.ک.ک، از طریق فرودگاه سلیمانیه و شخص بافل طالبانی تامین می شود و یک زنجیره ارتباطی از سلیمانیه تا شمال سوریه، تمام فعالیت های نهادهای اقماری پ.ک.ک در خاک سوریه را هماهنگ می کند.

شواهد نشان می دهد که موضوع ارتباط بافل طالبانی و حزب او با نهادهای اقماری پ.ک.ک، دلیل اصلی رفتار خصمانه ترکیه با سلیمانیه نیست. به نظر می رسد در اینجا هم پای مسائل مالی در میان است. به این معنی که روابط مالی بین تیم اردوغان و تیم باررانی، موجب شده که علاوه بر قراردادهای بزرگ نفتی، بازار مصرف کالا، پروژه های عمرانی و ساخت مسکن در قلمرو اربیل و دهوک، کاملاً به پیمانکاران ترکیه ای واگذار شود. اما سلیمانیه و حلبچه، چنین ارتباطی با ترکیه ندارند و این موضوعی است که ترکیه از آن ناخشنود است.

چرا حمله به سلیمانیه دشوار است؟

دولت ترکیه در یک سال گذشته بارها تهدید کرده که به زودی به سلیمانیه و حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق حمله خواهد کرد. اما این مواضع، غالباً در حد تهدید و بلوف سیاسی مانده‌اند.

به نظر می‌رسد دلایل زیر، باعث شده‌اند که تهدیدات ترکیه، شکل عملی به خود پیدا نکند و فقط در سطح فشار لفظی و رسانه‌ای باقی بماند:

۱.نزدیکی فرودگاه سلیمانیه به مرزهای کشور قدرتمندی به نام جمهوری اسلامی ایران، موضوعی نیست که مقامات ترکیه بتوانند خود را از آن غافل کنند.

۲.ترکیه منافع اقتصادی فراوانی در پروژه موسوم به «مسیر توسعه» دارد و دولت مرکزی بغداد، به هر نوع اقدامی که علیه فرودگاه سلیمانیه انجام دهد، واکنش نشان خواهد داد.

۳.اعضای گروه تروریستی پ.ک.ک ساکن مناطق کوهستانی هستند و حمله به فرودگاه سلیمانیه، نمی‌تواند توجیه امنیتی و دفاعی قابل توجهی داشته باشد و با توجه به تبعیت ترکیه از رویکردها و اقدامات آمریکا، بعید به نظر می‌رسد که آنکارا دست به اقدامی بزند که از سوی آمریکایی‌ها مورد تایید قرار نگیرد.

پایان