هشدار امام اوغلو درباره آینده سیاسی اردوغان

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، اکرم امام اوغلو که با رای بالا و فاصله معنی دار، یک بار دیگر نامزد مورد حمایت اردوغان را شکست داده و شهردار استانبول شده، حرف‌های زیادی برای گفتن دارد.

حالا نام او به عنوان اصلی‌ترین چهره سیاسی ترکیه بر سر زبان‌ها افتاده و بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که احتمالاً رئیس جمهوری بعدی ترکیه خواهد بود.

روزنامه انگلیسی فاینشنال تایمز سراغ امام اوغلو رفته و درباره فضای سیاسی ترکیه با او گفتگو کرده است. شهردار استانبول بر این باور است که اگر رئیس جمهور ترکیه، پیام انتخاباتی مردم را دریافت نکند، حیات سیاسی او کوتاه مدت خواهد بود.

یک سیاستمدار جوان، دو کتاب مهم
روزنامه انگلیسی فاینشنال تایمز در مقدمه مصاحبه نوشته؛ «انتخاب مجدد اکرم امام اوغلو به عنوان شهردار استانبول، شور و شوق قدرتمندی را در میان مخالفان حزب حاکم ترکیه ایجاد و جایگاه این مرد ۵۲ ساله را به عنوان دشمن اصلی اردوغان تثبیت کرد».

یکی از جملات مهم و کلیدی روزنامه مزبور در وصف اتاق کار شهردار استانبول، اشاره به دو کتاب بر روی میز امام اوغلو است.

به گفته روزنامه انگلیسی، تنها دو کتاب بر روی میز کار بزرگ شهردار خودنمایی کرده است که یکی از آنها قرآن مجید است و دیگری، کتاب نطق یا سخنرانی های مصطفی کمال آتاترک موسس جمهوری ترکیه و نخستین رهبر حزب جمهوری خلق.

ذکر این نکته ضروری است که امام اوغلو به عنوان یک سیاستمدار مورد حمایت حزب کمالیستی جمهوری خلق، از سوی اردوغان و حزب حاکم، به عنوان یک فرد لامذهب و طرفدار همجنسگرایان معرفی شده است. اما امام اوغلو، در نخستین روز پیروزی، همراه با مادر محجبه و دیگر اعضای خانواده‌اش، در اتاق کار خود، مراسم دعا و شکرگذاری را به شکل سنتی و دینی اجرا کرد.

این رفتار سیاسی معنی‌دار امام اوغلو، بدین معنی است که حزب جمهوری خلق که همواره به عنوان یک حزب سکولار و دشمن مذهبی‌ها خوانده شده، حالا تغییر رویه داده و به دنبال جلب توجه آحاد مردم محافظه کار ترکیه است.

او گفته است: «من واقعاً می‌خواهم که جمهوری ترکیه برای قرن‌ها در نظم سکولار، در نظم دموکراتیک و با پذیرفتن اصل چندصدایی و تکثر، باقی بماند. به همین خاطر در روز نخست کار، اینجا در دفتر، با خانواده‌ام نماز خواندم و برای موفقیت خودم دعا کردم.» 

هشدار به اردوغان
امام اوغلو درباره از دست رفتن محبوبیت اردوغان گفته است: «حزب سیاسی اردوغان در انتخابات محلی، قلمرو و زمین خود را از دست داد. این نشانه روشنی است که می‌گوید، رای دهندگان ترکیه، رویکرد اقتدارگرایانه و کنترل شدید رئیس جمهور بر نهادهای دولتی را رد کرده‌اند. چرا که تحلیلگران داخلی و بین‌المللی، بارها نسبت به فرسایش و از دست رفتن حاکمیت قانون و استقلال قوه قضاییه ترکیه ابراز نگرانی کرده‌اند. آن هم در حالی که اردوغان وارد سومین دهه رهبری خود در این کشور ۸۵ میلیون نفری می‌شود».

امام اوغلو در ادامه گفته است: «نتایج این انتخابات برای اردوغان، هشدار بود. اگر او پیام مردم را دریافت نکند و به همان کارهای پیشین خود ادامه دهد، بدون شک، عمر سیاسی خود را کوتاه خواهد کرد».

امام اوغلو درباره آسیب‌های ساختار سیاسی و اجرایی ترکیه گفته است: «نظام پارلمانی را کنار نهادند و حالا ساختار سیاسی و اجرایی ترکیه، به یک رژیم تبدیل شده است. این سیستمی است که حتی مدیر یک موسسه در استانبول، نمی‌تواند بدون اجازه رئیس جمهور، از اختیارات موجود خود بدون دستورالعمل سیاسی استفاده کند. لذا ما می‌توانیم این ساختار ریاستی را یک رژیم استبدادی بنامیم. اما من فکر می‌‌کنم این انتخابات در نهایت، پیام مردم را رساند و نشان داد که آنان، کل این رویه را محکوم و رد کرده اند».

روزنامه انگلیسی، درباره اهمیت رقابت امام اوغلو – کوروم نوشته است: «رای دهندگان در انتخابات محلی یکشنبه، با حمایت از منصور یواش در آنکارا و امام اوغلو در استانبول، عملاً برای حزب حاکم ترکیه، یک زلزله رقم زدند. این در حالی بود که اردوغان به شدت برای نامزدهای حزب عدالت و توسعه (AKP) مبارزات انتخاباتی انجام داد و بازپس‌گیری کنترل بزرگ‌ترین شهر ترکیه را در اولویت قرار داد. اردوغان کاری کرد که رسانه‌‌های وابسته به دولت، تمام سخنرانی‌های نامزد حزب حاکم را پوشش دادند و همچنین تمام وزرای خود را به میدان فرستاد تا مستقیماً از ساکنان استانبول درخواست رای کنند. به همین دلیل است که امام اوغلو نیز معتقد است، آن چه در این شهر روی داد، صرفاً تلاش برای انتخابات استانبول نبود و اهمیت سیاسی بیشتری داشت».

آیا امام اوغلو به زندان می‌رود؟
قبل از انتخابات ۲۰۲۳ میلادی، اردوغان برای ترساندن امام اوغلو، کار عجیبی انجام داد. او از چند قاضی وابسته به دولت خواست برای شهردار استانبول پرونده سازی کنند و به حیات سیاسی او خاتمه دهند.

روزنامه فاینشنال تایمز درباره این موضوع نوشته است: «شما دومین دوره خود را به عنوان شهردار استانبول در حالی شروع می‌کنید که دو پرونده بزرگ حقوقی علیه شما مطرح است. یکی متهم شدن شما به توهین علیه یک سیاستمدار در سال ۲۰۲۲ و دیگری هم پرونده فساد مالی که وکیل مدافع شما آن را بی‌اساس خوانده و آمریکا نیز به خاطر این اتهامات، دولت ترکیه را سرزنش کرد. آیا می‌ترسید کاری کنند که با این دو اتهام، شما را به زندان بفرستند؟»

امام اوغلو در جواب گفته است: «کسی که باید بترسد، من نیستم. اردوغان است».

بدترین ضربه‌ای که به اردوغان خورد
فاینشنال تایمز در تحلیل خود درباره فضای سیاسی ترکیه نوشته است: کاهش محبوبیت حزب اردوغان در انتخابات محلی، یک رقم غیرعادی بود. دو دهه است که اردوغان به ارائه سخنرانی هیجانی پیروزی عادت کرده است. اما این بار مجبور شد اعتراف کند که حزب عدالت و توسعه (AKP) بدترین ضربه را از زمان به قدرت رسیدن در سال ۲۰۰۲ متحمل شده است.

در یک چرخش قابل توجه، حزب جمهوری خلق ۳۸ درصد از آرای ترکیه را به دست آورد، در حالی که حمایت از حزب عدالت و توسعه به ۳۵ درصد کاهش یافت. حزب مخالفین اردوغان، نه تنها شهرداری شهرهای کلیدی ترکیه همچون استانبول، آنکارا و ازمیر را برد، بلکه در شهرهای سراسر آناتولی و مرکز کشور، حزب عدالت و توسعه را شکست داد.

این در حالی است که انتخابات در ترکیه، در یک زمین بازی کاملاً ناهموار و با شرایط نابرابر انجام می‌شود. چرا که اردوغان بی‌شرمانه از ماشین آلات دولتی برای حمایت از مبارزات انتخاباتی حزب خود استفاده می‌کند.

انتخابات محلی ثابت کرد که میلیون‌ها شهروند ترکیه، باور عمیق خود را به قدرت صندوق‌های رای حفظ کرده‌اند و تمایل دارند از آن، برای ابراز نارضایتی خود از رئیس ‌جمهور و حاکمیت حزب عدالت و توسعه استفاده کنند.

این بدان معنا نیست که تغییر چشمگیری در توازن قوا رخ داده است. اردوغان پس از جایگزینی نظام پارلمانی با ریاست اجرایی از طریق همه پرسی قانون اساسی مشاجره‌آمیز در سال ۲۰۱۷، عملاً تمام اهرم‌های دولت را کنترل می‌کند. با این حال، این زنگ خطری برای رئیس جمهور است.

پس از انتخابات محلی، اکنون بسیار مهم است که اردوغان در مسیر ترمیم اقتصاد باقی بماند و در برابر هرگونه اصرار برای بازگشت به سیاست‌های مخرب قبلی، مقاومت کند. چرا که بازگشت به مشی غلط گذشته، یک فاجعه برای ترکیه خواهد بود.

همچنین نباید تلاشی برای استفاده از ابزار دولت برای خنثی کردن موفقیت‌های مخالفان صورت گیرد. امام اوغلو، یک رهبر کاریزماتیک که توانایی نادری برای پر کردن شکاف‌های اجتماعی ترکیه از خود نشان داده است، به وضوح به عنوان معتبرترین چهره مخالف برای به چالش کشیدن اردوغان ظاهر شده است.

رئیس جمهور نباید وسوسه شود که از ابزارهای پلید برای سرکوب او و مخالفان استفاده کند.

پایان